24 kwietnia 2024

Czym jest chronotyp snu?

Chronotyp snu pozwala regulować porę snu i aktywności człowieka i dla wszystkich jest on kwestią indywidualną. Został on ogólnie podzielony na kilka rodzajów, a każdy z nich określa kształt ludzkiego zegara biologicznego. Istnieją również specjalne testy umożliwiające sprawdzenie, do jakiej grupy się należy. Mając wynik można dopasować swój styl życia do chronotypu. Czym jest chronotyp snu i jak można go interpretować?

Co to jest chronotyp snu?

Chronotyp jest określeniem indywidualnego zegara biologicznego każdego człowieka. Odpowiada on za regulację pory aktywności i snu. Najogólniej na świecie możemy wyróżnić dwie grupy ludzi – tych co uwielbiają długo spać i tak zwane ranne ptaszki, dla których wstawanie o wschodzie słońca nie jest problemem, a wręcz odwrotnie.

Chronotyp pozwala określić pory, w których jesteśmy bardziej aktywni, a także te, w których potrzebujemy odpoczynku i snu. Co istotne, jest on ściśle związany z tym, jak funkcjonuje nasz mózg. Odpowiednie neurony przekazują sygnały po przebudzeniu lub o zmęczeniu do przysadki, szyszynki i podwzgórza.

W ten sposób regulowane są hormony odpowiadające za funkcjonowanie organizmu i sprawność umysłową w określonym momencie dnia. Pora, w jakiej najbardziej potrzebny jest nam sen, jest uzależniona od długości genu Period 3, który odpowiedzialny jest za regulowanie cyklu sen-czuwanie. Pozwala on również dopasować się do sezonowych zmian natężenia światła słonecznego. Więcej o chronotypie snu możesz przeczytać na https://sembella.pl/porady/sowa-czy-skowronek/.

Dlaczego należy określać chronotyp snu?

Chronotyp snu, jeśli zostanie dobrze określony, pozwoli nam zaplanować dzień, a nawet życie. Jeżeli najbardziej aktywni jesteśmy wieczorami oraz popołudniami, to z pewnością nie sprawdzimy się w pracy na ranną zmianę. Jeśli natomiast świetnie działamy do samego rana, to trzecia zmiana będzie dla nas nie do zniesienia.

Jeśli jednak trudno jest nam określić porę dnia, w której bardzo dobrze się czujemy, prosperujemy bez zarzutu i mamy pełno energii, to być może mamy chronotyp leniwca. Warto także wtedy skonsultować się z lekarzem, ponieważ chroniczne zmęczenie jest jedną z najbardziej i najczęściej bagatelizowanych dolegliwości, a potrafi skutecznie utrudnić życie człowiekowi.

Określenie chronotypu snu nie zawsze jest możliwe. W obecnych czasach zdecydowana większość osób pracuje w systemie trzyzmianowym, zajęcia w szkole rozpoczynają się bardzo wcześnie, a egzaminy na studia najczęściej rozpoczynają się od samego rana. Wówczas kluczem do zadbania o właściwą ilość snu jest ułożenie tak planu dnia, aby najważniejsze obowiązki były wykonywane w momencie, gdy nasz mózg pracuje najlepiej.

Należy jednak pamiętać o tym, że chronotyp snu u każdego człowieka jest inny i zmienia się wraz z wiekiem. U jednych te zmiany mogą następować szybciej, u innych wolniej. Wiele zależy od naszego trybu życia i wielu innych czynników.

(tekst i fot. mat. partnera)