25 kwietnia 2024

Hrubieszów: Nie będzie ronda Praw Kobiet – będą Grodzińskiej, Piątaka i Skrobiszewskiego

Na wczorajszej sesji, radni miejsc podjęli decyzję o tym, że hrubieszowskie ronda otrzymają nazwy Teresy Grodzińskiej, Wincentego Piątaka i Józefa Skrobiszewskiego.

Wiosną władze miasta zaprosiły mieszkańców do udziału w konsultacjach społecznych, dotyczących nadania przez radę miejską nazwy rondu na skrzyżowaniu drogi krajowej nr 74 z ul. Łany w Hrubieszowie. Uczestnicy mieli do wyboru propozycje zgłoszone przez hrubieszowian: Świętego Jana Pawła II, Generała Władysława Sikorskiego oraz Praw Kobiet. Po podliczeniu głosów okazało się, że wygrały Prawa Kobiet – 80 głosów, papież dostał 75 głosów, a generał 16. 13 głosujących nie wybrało żadnego z tych pomysłów.

Na sesji w dniu 25 listopada, radni miejscy jednogłośnie podjęli trzy uchwały w sprawie nadania nazw trzem rondom znajdującym się na terenie miasta Hrubieszowa. Otrzymają one nazwy Teresy Grodzińskiej, Wincentego Piątaka i Józefa Skrobiszewskiego.

Zobacz też artykuł na portalu dziennikwschodni.pl »

­

Podjęte przez radnych uchwały:

Nadaje się rondu położonemu w granicach administracyjnych miasta Hrubieszów, w ciągu drogi krajowej Nr 74 Zamość – Hrubieszów – Zosin – granica państwa na skrzyżowaniu z ul. Łany, uwidocznionemu na załączniku do niniejszej uchwały, nazwę „Rondo im. Wincentego Piątaka”.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1372 z późn. zm.) do wyłącznej właściwości rady gminy podejmowanie uchwał w sprawach herbu gminy, nazw ulic i placów będących drogami publicznymi lub nazw dróg wewnętrznych w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1376, z późn. zm.), a także wznoszenia pomników.

Na wspólnym posiedzeniu komisji stałych Rady Miejskiej w Hrubieszowie w dniu 27 października 2021 r. dla ronda położonego w ciągu drogi krajowej Nr 74 Zamość – Hrubieszów – Zosin – granica państwa położonego na skrzyżowaniu ul. Łany w Hrubieszowie z drogą krajową zaproponowano nazwę „Rondo im. Wincentego Piątaka”.

Wincenty Piątak s. Józefa i Julii, urodził się 18 lipca 1925 r. w Hrubieszowie. Po uzyskaniu „małej matury” w 1945 r. w ramach akcji przesiedleńczej wyjechał do Gdańska. W 1947 roku uzyskał świadectwo dojrzałości Liceum Przemysłu Gospodarczego, w roku 1948 ukończył egzaminem dojrzałości Liceum Pedagogiczne, co dawało uprawnienia do nauczania w szkołach powszechnych oraz do studiów w szkołach wyższych.

W 1950 roku powrócił do Hrubieszowa. Miłość do rodzinnego miasta i wrodzona skromność zaowocowały działaniami powodującymi zmiany w historii Hrubieszowa.

W 1951 roku podjął pracę w Polskich Zakładach Zbożowych w Delegaturze Powiatowej w Hrubieszowie.

W kwietniu 1952 roku przyjął obowiązki kierownika Państwowego Domu Dziecka w Turkowicach zaś z dniem 1 maja 1953 roku został jego sekretarzem administracyjnym.

W latach 1954-1968 zajmował różne stanowiska w Wydziale Oświaty i Kultury w Hrubieszowie: inspektora do spraw kadrowych, kierownika kancelarii, zastępcy inspektora szkolnego do spraw kultury.

Wincenty Piątak był inicjatorem utworzenia Towarzystwa Regionalnego Hrubieszowskiego, stowarzyszenia o charakterze kulturalnym, którego siedzibą był Hrubieszów a teren działania obejmował powiat hrubieszowski oraz jego długoletnim prezesem. Związany był z nim najpierw jako sekretarz, w latach 1967-1984 jako przewodniczący Zarządu Towarzystwa. W 1984 roku Wincentemu Piątakowi nadano godność dożywotniego Honorowego Prezesa Towarzystwa Regionalnego Hrubieszowskiego im. Stanisława Staszica w Hrubieszowie.

Towarzystwo Regionalne Hrubieszowskie w roku 1961 rozpoczęło wydawanie Biuletynu TRH, którego Wincenty Piątak był głównym redaktorem. Redagował Biuletyn aż przez 30 lat.

Wincenty Piątak jest autorem popularnego przewodnika „Hrubieszów i okolice” oraz współautorem wydawnictwa „Poczta Polska 1944-1945”. Należy wspomnieć o tym, że był on projektantem wielu stempli pocztowych wydawanych przez Ministerstwo Łączności, które były stosowane w Hrubieszowie.

Z inicjatywy Wincentego Piątaka wybudowano w centrum Hrubieszowa pomnik Bolesława Prusa, odrestaurowano też pomnik na grobie powstańców z 1863 roku w Mołożowie, kopiec Kościuszki w Uchańce koło Dubienki oraz pomnik w Małkowie.

Dzięki staraniom Wincentego Piątaka do Dworu Du Chateau przeniesiono siedzibę Muzeum Ziemi Hrubieszowskiej oraz siedzibę TRH.

Za swoją działalność Wincenty Piątak otrzymywał dziesiątki nagród, dyplomów, wyróżnień i odznaczeń.

Z najważniejszych należy wymienić: Złotą Odznakę Związku Nauczycielstwa Polskiego (1968), Odznakę Tysiąclecia Państwa Polskiego (1966), Srebrny Krzyż Zasługi (1970), Złoty Krzyż Zasługi (1974), medal „Zasłużonym Hrubieszowszczyźnie” (1968), złoty medal „Zasłużonym dla powiatu hrubieszowskiego” (1975), Medal „Za wybitny wkład w rozwój publikacji filatelistycznych” (1975), Medal „XXV-lecia Polskiego Związku Filatelistów”, Nagroda Ministra Oświaty I stopnia (1972), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1981), Medal imienia Bernarda Moranda z numerem 2 (1985), Nagrodę i Medal imienia Zygmunta Klukowskiego. (Źródło: http://www.wincentypiatak.ugu.pl/)

Nadanie rondu nazwy będzie upamiętnieniem Wincentego Piątaka oraz uhonorowaniem pracy i zaangażowania na rzecz społeczności miasta Hrubieszowa, wobec czego podjęcie niniejszej uchwały należy uznać za uzasadnione.

­

Nadaje się rondu położonemu w granicach administracyjnych miasta Hrubieszów, w ciągu drogi krajowej Nr 74 Zamość – Hrubieszów – Zosin – granica państwa na skrzyżowaniu z ul. Kolejową, uwidocznionemu na załączniku do niniejszej uchwały, nazwę „Rondo im. Józefa Skrobiszewskiego”.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1372 z późn. zm.) do wyłącznej właściwości rady gminy podejmowanie uchwał w sprawach herbu gminy, nazw ulic i placów będących drogami publicznymi lub nazw dróg wewnętrznych w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1376, z późn. zm.), a także wznoszenia pomników.

Na wspólnym posiedzeniu komisji stałych Rady Miejskiej w Hrubieszowie w dniu 27 października 2021 r. dla ronda położonego w ciągu drogi krajowej Nr 74 Zamość – Hrubieszów – Zosin – granica państwa położonego na skrzyżowaniu ul. Kolejową w Hrubieszowie z drogą krajową zaproponowano nazwę „Rondo im. Józefa Skrobiszewskiego”.

Józef Skrobiszewski s. Władysława i Aurelii, urodził się 7 grudnia 1881 r. w rodzinie inteligenckiej w Humaniu. Był absolwentem Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu w Kijowie (1908).

Od lipca 1918 r. mieszkał w Hrubieszowie.

16 października 1918 r. w Hrubieszowie Powołano Komitet Obywatelski. Z polecenia Komitetu Józef Skrobiszewski objął z dnia 2 na 3 listopada nocną wartę w strategicznym punkcie Hrubieszowa na moście na Huczwie oddzielającym koszary, w których stacjonowały wojska okupacyjne w sile około batalionu, od miasta.

W wolnym Hrubieszowie dr Józef Skrobiszewski został mianowany szefem działu zdrowotnego.

W listopadzie i grudniu 1928 r. był jednocześnie lekarzem powiatowym, lekarzem garnizonowym i lekarzem tworzących się polskich oddziałów wojskowych.

Organizował także pomoc dla dzieci, sierot wojennych, których najwięcej zgromadzono w ochronce w Turkowicach.

Zgłosił się do służby w WP, został zweryfikowany, jako major i przeniesiony do rezerwy. W czasie wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. Hrubieszów został zajęty w sierpniu prze I Armię Konną pod dowództwem Siemiona Budionnego. Józef Skrobiszewski pozostał, jako jedyny lekarz w mieście, prowadził opiekę medyczną dla rannych żołnierzy WP i ludności cywilnej.

W okresie międzywojennym był kolejno lekarzem powiatowym, lekarzem naczelnym Powiatowej Kasy Chorych. Od 1934 r. prowadził wolną praktykę lekarską.

Jedną z pasji Doktora była działalność społeczna. Z jego inicjatywy powołano w Hrubieszowie w 1925 r. spółdzielnię mieszkaniową. Był założycielem i pierwszym prezesem Związku Strzeleckiego.

Zajmował się również malarstwem, w zachowanym katalogu z wystawy obrazów w Hrubieszowie w 1931 r. wymieniono 31 obrazów Józefa Skrobiszewskiego.

Brał aktywny udział w życiu politycznym, był członkiem władz powiatowych PSL „Wyzwolenie”, a 17 maja 1931 r. przewodniczył specjalnemu powiatowemu zjazdowi partii chłopskich: PSL „Piast”, PSL „Wyzwolenie”, Stronnictwo Chłopskie, ma którym dokonano połączenia w Stronnictwo Ludowe.

Józef Skrobiszewski był gorącym patriotą. We wrześniu 1939 r., mimo że jako 58-letni rezerwista nie podlegał mobilizacji, zgłosił się na ochotniczo do wojska. Został skierowany do Włodzimierza Wołyńskiego, organizowano tzw. Grupę „Włodzimierz”.

Rankiem 20 września cała kolumna została otoczona przez czołgi radzieckie. Józef Skrobiszewski został internowany wraz z całą załogą Włodzimierza Wołyńskiego i po selekcji przeprowadzonej przez NKWD, został osadzony w obozie w Kozielsku, skąd jego rodzina otrzymała jedyny list z datą 24 listopada 1939 r.

Nazwisko Józefa Skrobiszewskiego umieszczone jest na liście wywozowej nr 032/1 z 14 kwietnia 1940 pod numerem 61. Został wywieziony w jednym z pierwszych transportów i zamordowany w lesie katyńskim.

Zwłoki doktora Skrobiszewskiego zostały zidentyfikowane m.in. dzięki odnalezionej przy zwłokach książeczce oficerskiej. Pochowany jest na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu a jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu parafialnym w Hrubieszowie. (Źródło: Janusz Woźnica, Gazeta Wyborcza, luty 2001, https://www.sejm-wielki.pl/b/katyn.697)

Nadanie rondu nazwy będzie upamiętnieniem Józefa Skrobiszewskiego oraz jego pracy na rzecz lokalnej społeczności, wobec czego podjęcie niniejszej uchwały należy uznać za uzasadnione.

­

Nadaje się rondu położonemu w granicach administracyjnych miasta Hrubieszów, w ciągu drogi krajowej Nr 74 Zamość – Hrubieszów – Zosin – granica państwa na skrzyżowaniu z ul. Nową, uwidocznionemu na załączniku do niniejszej uchwały, nazwę „Rondo im. Teresy Grodzińskiej”.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1372 z późn. zm.) do wyłącznej właściwości rady gminy podejmowanie uchwał w sprawach herbu gminy, nazw ulic i placów będących drogami publicznymi lub nazw dróg wewnętrznych w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1376, z późn. zm.), a także wznoszenia pomników.

Na wspólnym posiedzeniu komisji stałych Rady Miejskiej w Hrubieszowie w dniu 27 października 2021 r. dla ronda położonego w ciągu drogi krajowej Nr 74 Zamość – Hrubieszów – Zosin – granica państwa położonego na skrzyżowaniu ul. Nową w Hrubieszowie z drogą krajową zaproponowano nazwę „Rondo im. Teresy Grodzińskiej”.

Teresa Jadwiga Grodzińska c. Feliksa i Bronisławy urodzona 20 grudnia 1899 r. w Jaszowicach, zmarła 1 września 1920 r. w Czortowicach, pochodziła ze szlacheckiej rodziny ziemiańskiej.

Bohaterska sanitariuszka 4 Pułku Piechoty która zginęła zamordowana podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920. Pośmiertnie została odznaczona Orderem Virtuti Militari, jako pierwsza kobieta w II RP.

W 1918 rozpoczęła naukę w szkole ogrodniczej w Warszawie ale po wybuchu wojny polsko-bolszewickiej w czerwcu 1920 przerwała naukę i rozpoczęła praktykę w stołecznym Szpitalu Ujazdowskim mając na celu służbę na froncie jako ochotniczka.

21 lipca 1920 została wysłana jako pielęgniarka z kompanią sanitarną Brygady Jazdy Ochotniczej nr 1 w okolice Hrubieszowa. Następnie została przydzielona do 5-ej kompanii II batalionu 4 Pułku Piechoty Legionów.

Od 19 sierpnia 1920 uczestniczyła w wojnie w rejonie Hrubieszowa. Podczas odwrotu II batalionu ze wsi Gródek na wschód od Hrubieszowa pozostała z ciężko rannymi żołnierzami. Szła między ostatnimi z wycofujących się żołnierzy, m.in. przeprowadziła wielu z nich przez płonący most na Huczwie, mimo jego ostrzału przez 3 karabiny maszynowe.

Kiedy 1 września 1920 4 Pułk Piechoty Legionów został otoczony przez 1 Armię Konna Siemiona Budionnego nie wycofała się chcąc kontynuować opiekę nad rannymi żołnierzami i we wsi Stefankowice podczas ich opatrywania została wzięta do niewoli.

Została uprowadzona do wsi Czortowice i była przetrzymywana w stodole, gdzie broniła się przy pomocy siekiery przed bolszewikami przez kilka godzin. Jak informuje raport z 11 września 1920 została zamordowana w okrutny sposób.

Jej postawa została uznana za niezwykle wyróżniającą się na tle dziesiątków tysięcy innych, a jej los nawet przy ówczesnej skali bolszewickiego okrucieństwa, wyróżniał się tak bardzo, że ludność z Czortowic pochowała jej szczątki.

Po zajęciu Hrubieszowa i okolic przez wojska polskie i wskazaniu miejsca jej pochówku przez lokalną ludność, z rozkazu dowódcy 35 pułku piechoty jej zwłoki zostały ekshumowane i sporządzono specjalną dokumentację, w tym fotograficzną. Oględziny wykazały mocne okaleczenie ciała.

Została pochowana w Chełmie a 18 września 1920 w Radomiu odbył się jej oficjalny pogrzeb z honorami wojskowymi.

Ordery i odznaczenia:

– Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari, pośmiertnie, za czyny dokonane w okresie służby, ratowanie i prowadzenie rannych podczas odwrotu 22 sierpnia 1920,

– Krzyż Walecznych,

– Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża I stopnia. (Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Teresa_Grodzi%C5%84ska)

Nadanie rondu nazwy będzie upamiętnieniem Teresy Grodzińskiej oraz uhonorowaniem jej postawy, wobec czego podjęcie niniejszej uchwały należy uznać za uzasadnione.

­

(źródło: UM Hrubieszów)


Zobacz też:

Pomóżmy mieszkance Hrubieszowa!

Pomóżmy mieszkance Hrubieszowa!

LubieHrubie na Instagramie