Główna idea spółki z o.o. polega na tym, że jest ona bytem odrębnym od swoich wspólników. Nie ponoszą oni odpowiedzialności za spółkę. Ich obowiązki są również ograniczone.
Podstawowym obowiązkiem wspólników spółki z o.o. jest wniesienie umówionego wkładu. W niektórych sytuacjach może dojść do zobowiązania wspólników do dopłat do wkładów.
Ostatnio, w związku ze zmianami związanymi ze składką zdrowotną, na znaczeniu zyskało świadczenie powtarzające się, określone w art. 176 kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z tym przepisem wspólnik, w umowie spółki może być zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych, za które będzie uzyskiwał wynagrodzenie, wypłacane nawet wówczas gdy spółka nie wykazuje zysku. Świadczenia pieniężne związane są z udziałami wspólnika zobowiązanego.
Muszą być jednak spełnione pewne warunki:
1. Świadczenia niepieniężne wspólnika, ich rodzaj i zakres musi być wskazany w umowie spółki,
2. Wynagrodzenie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie (czyli stawek, jakie należałoby zapłacić osobom obcym).
Powtarzające się świadczenia niepieniężne
Mogą to być: usługi, np. prawne, szkoleniowe, tłumaczenia albo dostawy towarów np. dostarczenie materiałów do produkcji. Takie rozwiązania często były domeną zakładów produkcyjnych np. żywności. Chodziło o dostarczanie przez wspólników produktów określonej jakości, które trudne były do zdobycia na rynku, albo też wspólnik był w stanie zapewnić krótki łańcuch dostaw.
Świadczenia nie mogą być tożsame z innymi, wykonywanymi przez wspólnika czynnościami na rzecz spółki np. zarządzanie (zasiadanie w zarządzie), albo czynnościami pokrywającymi się z przedmiotem działalności spółki np. tłumaczenia w spółce zajmującej się tłumaczeniami. Zgodnie z decyzjami Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia świadczenia mogą polegać na cyklicznym, raz na jakiś określony czas:
a) przygotowywaniu raz do roku autorskiego programu komputerowego,
b) zamówień (na produkty wytwarzane przez spółkę) co miesiąc/kwartał itp.,
c) przeprowadzanie remanentu raz na tydzień.
Świadczenia muszą być powtarzające się co jakiś czas np. co miesiąc, co kwartał, co roku. Według orzecznictwa wkluczone są takie działania, jak: marketing, rekrutacja, sprzedaż usług i produktów oferowanych przez spółkę, najem powierzchni, lokalu czy rzeczy. Wątpliwości budzą szkolenia, które w niektórych przypadkach uznawane są za takie świadczenia, w innych nie.
Wynagrodzenie za świadczenia powtarzające się a ZUS
Zgodnie z aktualną linią orzeczniczą sądów i organów brak jest obowiązku płatności składka na ubezpieczenia społeczne i składki zdrowotnej, co niewątpliwie wpływa na atrakcyjność tej konstrukcji. Zasygnalizować jednak należy, że postrzeganie niektórych przepisów, zwłaszcza w sytuacji, gdy w ocenie urzędników dochodzi do nadużywania korzyści z nich wynikających może szybko zmienić zasady ich stosowania, często wbrew brzmieniu przepisów. Takie sytuacje mają miejsce w przypadkach zadeklarowania wysokich podstaw na ubezpieczenia chorobowe. Przepisy pozwalają na zadeklarowanie przez przedsiębiorcę wysokiej podstawy w każdym przypadku, bez jakichkolwiek ograniczeń, zaś ZUS dokonuje weryfikacji i sprawdzane jest czy daną osobę było stać na wysoką podstawę. W tym przypadku pierwotnie Sąd Najwyższy przyjmował argumentacje i interpretacje przychylna ubezpieczonym przedsiębiorcom. Jednak od 2018 roku doszło do zmian w postrzeganiu przepisów (nie samych przepisów!) na niekorzyść osób prowadzących działalność gospodarczą.
Na uwagę zasługuje również to, że mimo, że świadczenie jest niepieniężne to spółka uzyskuje korzyść i po jej stronie pojawi się obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).
adwokat Magdalena Kusik-Balicka
Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
we współpracy ze Stowarzyszeniem Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie oraz
Stowarzyszeniem Sołtysów Gminy Hrubieszów w Hrubieszowie
