Jeżeli chcemy złożyć pozew do sądu, musimy liczyć się z koniecznością poniesienia kosztów postępowania sądowego.
W większości spraw wysokość opłaty sądowej zależy od wartości dochodzonego roszczenia. Im wyższa dochodzona kwota, tym wyższe są opłaty związane ze złożeniem pozwu.
W sprawach o zapłatę, których wartość przedmiotu sporu wynosi do 20 000 złotych wysokość opłaty ustala się widełkowo:
- w sprawach do 500 złotych opłata wynosi 30 złotych;
- w sprawach o wartości przedmiotu sporu od ponad 500 do 1500 złotych opłata wynosi 100 złotych;
- w sprawach o wartości przedmiotu sporu od ponad 1500 do 4000 złotych opłata wynosi 200 złotych;
- w sprawach o wartości przedmiotu sporu od ponad 4000 do 7500 złotych opłata wynosi 400 złotych;
- w sprawach o wartości przedmiotu sporu od ponad 7500 do 10 000 złotych opłata wynosi 500 złotych;
- w sprawach o wartości przedmiotu sporu od ponad 10 000 do 15 000 złotych opłata wynosi 750 złotych;
- w sprawach o wartości przedmiotu sporu od ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych opłata wynosi 1000 złotych.
Jeżeli dochodzona przez nas kwota przekracza 20 000 złotych to wówczas opłata sądowa wynosi równowartość 5% wartości przedmiotu sporu.
Maksymalna opłata może wynieść 200 000 złotych.
Są jednak dwa postępowania, w których pobiera się jedynie część opłaty ustalonej w przytoczony powyżej sposób. Są to:
- elektroniczne postępowanie upominawcze (tzw. e-sąd)
- postępowanie nakazowe
Koszty złożenia pozwu w tych postępowaniach wynoszą 1/4 opłaty podstawowej. Zaznaczyć jednak należy, że nie każda sprawa nadaje się do rozpoznania w tych postępowaniach.
Są również takie rodzaje spraw, w których należy uiścić tzw. opłatę stałą od pozwu, co oznacza, że zawsze będzie ona w tej samej wysokości. Taka sytuacja ma miejsce np. w sprawach o rozwód (600 złotych), naruszenie posiadania (200 złotych) czy rozwiązanie spółki (5000 złotych).
W toku postępowania mogą się pojawić też dodatkowe koszty, które trzeba będzie uiścić. Może to być np. zaliczka na wynagrodzenia biegłego czy koszty stawiennictwa świadków w sądzie.
Opłata sądowa za złożenie pozwu występuje zawsze. Nie ma możliwości wniesienia powództwa za darmo. Jeżeli jednak nie stać nas na złożenie pozwu, możemy złożyć wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych. Sąd zbada wówczas nasza sytuację finansową i rodzinną i podejmie decyzję co do zwolnienia z kosztów sądowych.
Podkreślić należy, że ostatecznie opłatę od pozwu poniesie ta strona, która proces przegra. Oznacza to, że jeżeli sąd uzna nasze żądanie sformułowane w pozwie za zasadne, to kosztami procesu, w tym opłatą od pozwu obciąży stronę przeciwną.
Przed złożeniem pozwu warto więc sprawdzić ile to kosztuje. Przestawione wyżej zasady dotyczą opłat wnoszonych do sądu pierwszej instancji.
Jeżeli wyrok będzie niekorzystny dla strony, przysługuje jej prawo do złożenia apelacji. A to wiąże się z dodatkowymi kosztami za drugą instancję, które również należy uiścić w sądzie.
Informuję, że publikacja odzwierciedla opinię autora, NIW-CRSO nie jest odpowiedzialne za sposób wykorzystania zawartych w nich informacji.
radczyni prawna Małgorzata Dąbek
Stowarzyszenie Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie
zadanie publiczne finansowane ze środków NIW-CRSO