Wiemy o tym, że do służby wojskowej może zostać powołany obywatel, ale czy wiemy o tym, że również i…. samochód. Jak zabawnie by to nie brzmiało, możliwość taka istnieje.
Zgodnie z art. 628 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2022 roku o obronie Ojczyzny m.inn. na osoby fizyczne może być nałożony obowiązek świadczeń rzeczowych, polegających na oddaniu do używania posiadanych nieruchomości i rzeczy ruchomych na cele przygotowania obrony państwa albo zwalczania klęsk żywiołowych, likwidacji ich skutków oraz zarządzania kryzysowego.
W skrócie przepis ten oznacza, że wojsko może przejąć rzeczy ruchome np. nasz samochód. Pytanie czy zawsze? Ustawa mówi o dwóch przypadkach. Pierwszym jest przygotowanie obrony państwa. Drugim zwalczanie klęsk żywiołowych, ale tylko tych oficjalnie ogłoszonych przez władze państwowe.
Przepis nie oznacza, że wojsko stanie się nowym właścicielem pojazdu, ale to, że uzyska go w używanie. Kluczowa jest jeszcze jedna kwestia, przejęcie pojazdu może być dokonane nie tylko na rzecz wojska, ale również m.inn. Policji, Straży Granicznej, Służby Więziennej czy Państwowej Straży Pożarnej.
Wojsko nie może przejąć każdego pojazdu. Przedmiotem świadczeń rzeczowych nie mogą być bowiem pojazdy samochodowe niedopuszczone do ruchu po drogach publicznych oraz używane wyłącznie do przewozu wewnątrz zakładu, po przedstawieniu przez posiadacza odpowiednich dokumentów (art. 628 ust. 5 pkt 9 cyt. ustawy). Oznacza to, że wojsko nie zajmie np. samochodu bez ważnego przeglądu technicznego lub z odebranym dowodem rejestracyjnym.
Ustawa określa również czas, na który pojazd może być zajęty. I tak czas ten nie może jednorazowo przekraczać:
– 48 godzin w celu sprawdzenia gotowości mobilizacyjnej Sił Zbrojnych – maksymalnie 3 razy w roku
– 7 dni w związku z ćwiczeniami wojskowymi – maksymalnie raz w roku.
O przeznaczeniu ruchomości na cele świadczeń rzeczowych decyduje wójt, burmistrz lub prezydent miasta wydając decyzję, którą przesyła do właściciela lub użytkownika pojazdu. Od decyzji przysługuje odwołanie do wojewody, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. Decyzja może być także zmieniona przez wojewodę również z urzędu, jeżeli została wydana z naruszeniem przepisów prawa.
Używanie naszego pojazdu nie jest bezpłatne. Za używanie pojazdu jego właścicielowi lub posiadaczowi przysługuje ryczałt w wysokości odpowiadającej szkodzie poniesionej wskutek jego dostarczenia oraz stawce jego amortyzacji. Ryczałt ten wypłaca ta jednostka organizacyjna, na której rzecz świadczenie zostało wykonane.
Informuję, że publikacja odzwierciedla opinię autora, NIW-CRSO nie jest odpowiedzialne za sposób wykorzystania zawartych w nich informacji.
radczyni prawna Małgorzata Dąbek
Stowarzyszenie Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie
zadanie publiczne finansowane ze środków NIW-CRSO
Zobacz też:
Prawo: Podatek PCC na pierwsze mieszkanie
fot. SIW