W dniach 18 – 23 września, przedstawiciele Zespół wokalny „Hubal” – wolontariusze Stowarzyszenia Odra – Niemen wzięli udział w pracach Biura poszukiwań i identyfikacji IPN na Litwie.
– Poszukiwaliśmy miejsc pochówku żołnierzy Armii Krajowej w Kalwarii Wileńskiej i m. Posol. Odwiedziliśmy również miejsca pamięci w m. Koniuchy i Żułów oraz cmentarze na Rossie oraz Antokolu.
Spotkaliśmy się również z Panią Ireną Wolską Dyrektor Gimnazjum im. Jana Śniadeckiego w Solecznikach – informują członkowie hrubieszowskiego zespołu wokalnego Hubal.
Kalwaria Wileńska
W lipcu 1944 roku, na terenie Kalwarii Wileńskiej pomiędzy kaplicami drogi krzyżowej zostali pochowani żołnierzy Armii Krajowej polegli 13 lipca 1944 r. II zgrupowanie Armii Krajowej mjra Mieczysława Potockiego ps. „Węgielny” stoczyło pod Krawczunami – Nowosiółkami bój z wojskami niemieckimi pod dowództwem gen. Stahela. W tej walce poległo, zaginęło lub zostało wziętych do niewoli blisko tysiąc żołnierzy wroga. Zwycięstwo akowców nad regularnymi oddziałami niemieckimi było drogo okupione. Szacuje się, że straty 2 zgrupowania w bitwie pod Krawczunami – Nowosiółkami, wyniosły 79 poległych, 10 zaginionych i 35 ciężko rannych. Pogrzeb poległych odbył się 14 lipca 1944 r. w lesie na Kalwarii Wileńskiej. Relacje podają, że w tym miejscu złożono ciała 76 żołnierzy. W latach 70-tych XX wieku została przeprowadzona ekshumacja tego grobu. Szczątki przeniesiono na pobliski cmentarz, Nie odnaleziono, żadnej dokumentacji tych działań. Z relacji mieszkańców i osób bliskich żołnierzom AK, wiadomo, że ekshumowano tylko część szczątków. Nie znana jest dokładna liczba ekshumowanych i pozostawionych szczątek.
W 1990 roku, z inicjatywy środowisk żołnierzy Armii Krajowej zbudowano, na miejscu pochówku, upamiętnienie. Na trzech kamiennych tablicach została wyryta inskrypcja memoratywna oraz wymienieni znani z nazwiska lub pseudonimu żołnierze, którzy polegli 13 lipca 1944 roku.
Posol / Raściuny
18 listopada 1944 r. pod Raściunami, oddział Zgrupowania Północ, dowodzony przez kaprala Franciszka Wojciechowicza ps. „Bocian” oraz oddział NN „Marka” zorganizował zasadzkę, której celem było odbicie z rąk sowieckich pojmanych więźniów. Żołnierze AK zaatakowali konwój podczas przeprawy przez rzekę Solczycę na zachodnią stronę Niestety włączenie się do boju sowieckich oddziałów operujących w pobliskich miejscowościach Butrymańce i Raściuny doprowadziło do całkowitej klęski żołnierzy AK. Poległo dwudziestu czterech partyzantów, w tym kpr. „Bocian”, a dwóch ujęto. Według wskazań z raportów sowieckich oraz obecnych i dawnych mieszkańców okolic miejsce pochówku znajduje się w lesie pomiędzy miejscowościami Raściuny i Posol, na lewym brzegu rzeki Solczycy.
Zobacz też:
Hrubieszów: Pełna lista osób, które otrzymały pamiątkowe dyplomy. Podziękowania [ZDJĘCIA]
info i fot. Zespół wokalny „Hubal” / Stowarzyszenie Odra-Niemen
