W 2013 roku minie 600 lat od zawarcia Unii Horodelskiej pomiędzy Polską a Litwą. Do Horodła 2.10.1413 r. przybyli m.in. król Polski Władysław Jagiełło i Wielki Książe Litewski Witold. W związku z powyższym w Horodle odbędą się z tej okazji zróżnicowane liczne uroczystości, imprezy. Poniżej rozmowa z wójtem Horodła p. Krzysztofem Bożkiem.
Wikipedia
Unia horodelska
– zawarta 2 października 1413 w Horodle pomiędzy Polską a Litwą
Potwierdzała wspólną politykę obu państw, wprowadziła instytucję odrębnegowielkiego księcia na Litwie wybieranego przez króla Królestwa Polskiego za radą i wiedzą bojarów litewskich oraz panów polskich, wspólne sejmy i zjazdy polsko-litewskie, urzędy wojewodów i kasztelanów na Litwie, a litewską szlachtę zrównała z polskimi rodami.
Ze strony internetowej UG Horodło
Pierwsza wzmianka o Horodle pochodzi z 1287 r. Wykopaliska świadczą jednak o istnieniu grodu conajmniej od X wieku. Gród w Horodle należał do histoprycznych Grodów Czerwieńskich, o które w średniowieczu toczyły się nieustanne walki. W konsekwencji ziemie te wielokrotnie przechodziły z rąk polskich do ruskich i litewskich. Pod koniec XIV wieku weszły w skład lenna bełskiego książąt mazowieckich.
W I połowie XIV wieku pod panowaniem litewskiego księcia Lubarta na miejscu starego grodu w Horodle wzniesiono drewniany zamek. w 1388 roku król Władysław Jagiełło nadał ziemię bełską wraz z Horodłem Księciu Mazowieckiemu Ziemowitowi IV, jako posag swojej siostry Aleksandry. Nadanie to potwierdzone zostało dokumentem królewskim w 1396 roku, w którym Horodło nazwane jest już miastem.
2 października 1413 roku do zamku w Horodle przybyli przedstawiciele najznakomitszych rodów polskich z królem Władysławem Jagiełłą na czele oraz przedstawiciele głównych bojarskich rodów litewskich wraz z wielkim księciem litewskim Witoldem. Między władcami doszło do podpisania unii polsko-litewskiej, która umocniła związek Litwy z Polską, wprowadziła instytucję wielkiego księcia, rządy wojewodów i kasztelanów na Litwie.
Zamek, w którym przebywali król Jagiełło został zniszczony w 1706 roku przez Szwedów.
W 1454 r. Horodło otrzymało prawa miejskie, a w 1462r. zostało stolicą powiatu i starostwa grodowego, istniejących do końca Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W XVI i XVII wieku miasto wielokrotnie nękane było pożarami oraz najazdami obcych wojsk. W latach: 1500-1526 Horodło było pięciokrotnie niszczone przez Tatarów, w latach: 1648, 1655, 1657, 1702 (wówczas zniszczony zamek, którego ruiny istniały do r. 1764) stawiało czoła różnym obcym wojskom.
Największy rozwój Horodła przypada na drugą połowę XVI i początek XVII wieku. Korzystne położenie przy przeprawie przez Bug i skrzyżowaniu starych traktów sprzyjało rozkwitowi handlu i rzemiosła. Rozwój Horodła zahamowały wojny drugiej połowy XVIII wieku.
Po trzecim rozbiorze ziemie horodelskie włączone zostały do zaboru austriackiego, w 1809 roku do Księstwa Warszawskiego, a od 1815 roku do Królestwa Polskiego.
W dniu 10 października 1861 r. na fali ówczesnych nastrojów politycznych w Królestwie Polskim, pod Horodłem odbyła się ogromna wielotysięczna manifestacja ludności rozmaitych stanów i wyznań, przybyłej tu z różnych części Rzeczypospolitej, dla uczczenia 448 rocznicy Unii Horodelskiej. Władze carskie nie wpuściły manifestantów do Horodła, nie przeszkadzało im to jednak zebrać się na polach poza Horodłem. W manifestacji brali udział duchowni obrządku rzymskiego i unickiego. Na pamiątkę tych wydarzeń usypano kopiec i ustawiono drewniany krzyż. Po uroczystościach jednak na polecenie władz carskich kopiec został zniszczony. W 1924 r. odnowiono go i podwyższono do 11 m oraz ustawiono na nim metalowy krzyż. Krzyż ma wygląd ściętego pnia drzewa, z którego wyrasta nowa odrośl w postaci krzyża – jest to symbol odrodzonej Polski.
W ramach represji po powstaniu styczniowym w 1869 roku Horodło straciło prawa miejskie. Rozpoczął się proces wyludniania miasteczka liczącego w 1886 r. 3200 mieszkańców, a w 1921 r. już tylko 2500.
W okresie między wojennym Horodło było już tylko siedzibą gminy. Podczas II wojny światowej, w 1939 roku powstała w Horodle Polska Straż Obywatelska, a następnie komórka związku walki zbrojnej, przekształcona później w placówkę „AK”. Po II wojnie światowej, w wyniku eksterminacji Żydów i wysiedleń ludności ukraińskiej, liczba mieszkańców miasteczka spadła do 1600 osób. Według stanu na 31.12.2010r. Horodło liczyło 1062 mieszkańców.
Bieg Pamięci Unii Horodelskiej
Zwycięzcy biegów głównych i najlepsza na mecie osoba z powiatu hrubieszowskiego:
I – 06.10.1991 r.
biegano na dystansie 18,5 km, Hrubieszów – Horodło
Kobiety:
1. Dorota Gruca Agros Zamość 1.13:03 godz.
2. Małgorzata Muzyczuk Unia Hrubieszów 1.18:42 godz.
Mężczyźni:
1. Janusz Wójcicki Rabka 1.00:10 godz.
15 Mieczysław Pałka Moniatycze/Unia Hrubieszów 1.07:23 godz.
II – 11.10.1992 r. -18,5 km,
Kobiety:
1. Dorota Gruca Agros Zamość 1.09:18 godz.
6. Małgorzata Muzyczuk Unia Hrubieszów 1.20:22 godz.
Mężczyźni:
1. Władimir Tomczyński Mińsk (Białoruś) 57:28,0 min.
11. Władysław Łukiewicz LO Horodło/Unia Hrubieszów 1.05:35 godz.
III – 10.10.1993 r. – 20 km,
(trasa atestowana) – Hrubieszów – Horodło.
Kobiety:
1. Dorota Gruca Agros Zamość 1.17:02 godz.
3. Małgorzata Muzyczuk Unia Hrubieszów 1.26:37 godz.
Mężczyźni:
1. Stanisław Marzec Cisy Nałęczów 1.04:02 godz.
2. Andrzej Ulidowski Unia Hrubieszów 1.05:44 godz.
IV – 9.10.1994 r. – 20 km,
Kobiety:
1. Dorota Gruca Agros Zamość 1.15:26 godz.
4. Grażyna Chrzanowska Unia Hrubieszów 1.27:08 godz.
Mężczyźni: 1. Władimir Rudiuk Ukraina 1.03:17 godz.,
6. Sławomir Śliwiński Unia Hrubieszów 1.09:28 godz.
V – 08.10.1995 r. – 20 km,
Kobiety:
1. Bożena Dziubińska Start Otwock 1.12:40 godz.
6. Maria Głowacz Unia Hrubieszów 1.30:45 godz.
Mężczyźni:
1. Wasilij Omieljusik Mińsk/Białoruś 1.02:50 godz.,
3. Andrzej Ulidowski Unia Hrubieszów 1.04:15 godz.
VI – 08.10.1996 r. – 20 km,
Kobiety:
1. Justyna Bąk Znicz Biłgoraj 1.14:23 godz.,
5. Małgorzata Muzyczuk Unia Hrubieszów 1.36:01 godz.
Mężczyźni:
1. Mariusz Kamiński ZNTK Łapy 1.02:40 godz.,
9. Sławomir Śliwiński Unia Hrubieszów 1.08:36 godz.
VII – 28.09.1997 r. – 20 km,
Kobiety:
1. Natalia Jurczenko Białoruś 1.21:15 godz.
2. Małgorzata Muzyczuk Unia Hrubieszów 1.24:46 godz.
Mężczyźni:
1. Grigorij Nikołajewnia Białoruś 1.02:53 godz.,
7. Artur Jabłoński LO Horodło/Unia Hrubieszów 1.09:19 godz.
VIII – 26.09.1998 r. – 20 km,
Kobiety:
1. Małgorzata Muzyczuk Unia Hrubieszów 1.28:38 godz.
Mężczyźni:
1. Siergiej Zaczepa Ukraina 1.02:06 godz.
5. Mirosław Kamień Unia Hrubieszów 1. 13:06 godz.
IX – 26.09.1999 r. 20 km,
Kobiety:
1. Galina Kowaliowa Białoruś 1.23:45 godz.,
4. Małgorzata Muzyczuk 1.27:18 godz.
Mężczyźni:
1. Igor Nikołajewnia Ukraina 1.05:58 godz.,
6. Artur Jabłoński LO Horodło/Unia Hrubieszów 1.09:45 godz.
X – 24.09.2000 r.
Horodło – Hrubieszów 20 km
Kobiety:
1. Natalia Jakimowicz Ukraina 1.12:46 godz.
5. Małgorzata Muzyczuk Unia Hrubieszów 1.34:37 godz.
Mężczyźni:
1. Sergiej Zaczepa Ukraina 1.01:42 godz.
11. Artur Jabłoński Horodło/Unia Hrubieszów 1.09:42 godz.
XI – 29.09.2001 r. –
półmaraton /trasa atestowana/ – Horodło – Hrubieszów.
Kobiety:
1.Agnieszka Stafa ULKS Leżajsk 1.24:45 godz.,
6. Małgorzata Muzyczuk Unia Hrubieszów 1.35:04 godz.
Mężczyźni:
1. Anatolij Zeruk Ukraina 1.07:40 godz.,
4. Krzysztof Okoń Unia Hrubieszów 1.17:39 godz.
XII – 22.09.2002 r.
Kobiety:
1. Magdalena Karpińska ROK Radzyń 1.24:40 godz.,
6. Małgorzata Muzyczuk 1.43:02 godz.
Mężczyźni:
1. Anatolij Zeruk Ukraina 1.08:56 godz.,
8. Krzysztof Okoń Unia Hrubieszów 1.18:54 godz.
XIII – 21.09.2003 r.
Kobiety:
1. Dorota Gruca Agros Zamość 1.20:08 godz.,
4. Małgorzata Muzyczuk Unia Hrubieszów 1.44:54 godz.
Mężczyźni:
1. Dariusz Kuzdra Agros Zamość 1.12:09 godz.,
8. Rafał Fedaczyński Poraj/Unia Hrubieszów 1.24:50 godz.
XIV – półmaraton 26.09.2004 r.
Kobiety:
1. Lena Oleniewa Kijów/Ukraina 1.27:56 godz.,
3. Małgorzata Muzyczuk Unia Hrubieszów 1.40:40 godz.
Mężczyźni:
1.Andrej Kravtsov Rosja 1.08:32 godz.,
9. Krzysztof Okoń Buderus Hrubieszów 1.16:08 godz.
XV – półmaraton 02.10.2005 r.
Kobiety:
1. Lena Oleniewa Ukraina 1.30:19 godz.,
5. Małgorzata Muzyczuk Unia Hrubieszów 1.57:27 godz.
Mężczyźni:
1. Artur Jabłoński Unia Hrubieszów/Horodło 1.10:38 godz.
XVI – 01.10.2006 r.
Kobiety:
1. Olga Kotowska Ukraina 1.25:07 godz.,
6. Małgorzata Muzyczuk Unia Hrubieszów 1.56:24 godz.
Mężczyźni:
1. Dariusz Kuzdra Agros Zamość 1.10:45 godz.,
4. Artur Jabłoński Horodło/Unia Hrubieszów 1.12:55 godz.
XVII – 30.09.2007 r.
Kobiety:
1. Lila Tozłołanu Mołdawia 1.24:50 godz.,
5. Małgorzata Muzyczuk ZS nr 4 Hrubieszów 1.49:07 godz.
Mężczyźni:
1.Mikołaj Jachimczak Łuck/Ukraina 1.08:42 godz.,
4. Artur Jabłoński Horodło/Unia Hrubieszów 1.09:55 godz.
XVIII – 29.09.2008 r.
Kobiety:
1. Ilona Baranowa Symferopol/Ukraina 1.26:57 godz.
Brak kobiet z powiatu
Mężczyźni:
1. Dariusz Kuzdra Agros Zamość 1.12:25 godz.,
2. Artur Jabłoński Horodło/Unia Hrubieszów 1.13:45 godz.
XIX – 04.10.2009 r.
Kobiety:
1. Natalia Jakimowicz Kowel/Ukraina 1.30:11 godz.,
4. Małgorzata Muzyczuk ZS nr 4 Hrubieszów 1.59:52 godz.
Mężczyźni:
1. Dariusz Kuzdra Agros Zamość 1.16:02 godz.,
3. Artur Jabłoński Horodło/Unia Hrubieszów 1.17:34 godz.
XX – 26.09.2010 r.
Kobiety:
1.Julia Fiskowicz Mołdawia Ukraina 1.22:23,97 godz.
Brak kobiet z powiatu
Mężczyźni
1. Siergiej Fiskowicz Kowel/Ukraina 1.12:59,13 godz.,
6. Łukasz Krakowiak Unia Hrubieszów 1.23:08,01 godz.
XXI – 25.09.2011r.
Kobiety:
1 Rogowska-Borys Dorota Lublin 1:48:57,73;
2. Worożbit Paulina Unia Hrubieszów 1:57:17,17;
Mężczyźni: 1 Kern Artur Unia Hrubieszów 1:09:30,53
XXII – 30.09.2012 r.
– NIE ODBYŁ SIĘ!!!
XXXIII – 2013 rok
– ?
Oprócz biegu głównego, rozgrywano masowe biegi dla dzieci i młodzieży w Horodle lub Hrubieszowie, a czasami tu i tu jednocześnie!!!
Zdjęcia ze strony UG Horodło i własne.
Opracowanie i wywiad – mak
Poniżej wywiad Marka Kitlińskiego z wójtem Horodła Krzysztofem Bożkiem.
