Każdego dnia granicę Polski przekraczają setki tysięcy osób, głównie kobiet i dzieci, bezpośrednio dotkniętych agresją Rosji na Ukrainę. Póki co sprawne działanie pomocowe odbywa się wyłącznie dzięki: pracy, pieniądzom i sercom tzw. „zwykłych” ludzi (chodź chyba należałoby napisać niezwykłych) oraz zaangażowaniem samorządów lokalnych, jednak bez większego wsparcia ze strony władz centralnych.
W dniu 8 marca 2022 roku Sejm przegłosował specustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Ustawa regulować ma istotne i fundamentalne dla obcokrajowców kwestie takie jak: legalizację pobytu i prawo do pracy (również dla zawodów medycznych), prowadzenia działalności gospodarczej, prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej, prawo do pomocy społecznej oraz świadczeń związanych z wychowaniem dzieci, prawo do bezpłatnej nauki (przedszkola, żłobka), nadanie numeru PESEL (dorosłym i małoletnim), przyznawanie jednorazowych świadczeń pomocowy, przyznawanie pomocy żywnościowej.
Ustawa ma również na celu zabezpieczenie faktyczne i prawne małoletnich dzieci przebywający w Polsce bez opieki. W tym miejscu należy uczulić wszystkich, żeby zwracali uwagę na małoletnich przekraczających granicę samodzielnie, żeby takie dzieci nie stały się ofiarami handlu żywym towarem. Dziecko bez opieki powinno, jak najszybciej trafić do punktu recepcyjnego, żeby zostało zarejestrowane i weszło w system pomocy. Czasami warto zapytać o coś dziecko i osobę mu towarzyszącą a w razie wątpliwości poprosić o pomoc policję albo straż graniczną.
Przepisy regulują również kwestie:
a) użyczenia i najmów lokali na potrzeby mieszkaniowe,
b) prawo do zaliczenia w koszty uzyskania przychodów darowizn przekazanych w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy (min. organizacjom pozarządowym, jednostkom samorządu terytorialnego),
c) prawo do świadczeń pieniężnych na rzecz osób i podmiotów zapewniających zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy,
d) bezkarności urzędniczej za czyny popełnione w związku z działaniami związanymi z konfliktem zbrojnym na Ukrainie (mimo, iż nie tylko nie ma potrzeby wprowadzania takiej regulacji z uwagi na możliwość wykorzystywania dorobku stanu wyższej konieczności, czyli badaniu w każdym indywidualnym przypadku czy dane działanie, wprawdzie sprzeczne z sprawę zasługuje na usprawiedliwienie ze względu na szczególne okoliczności).
Ustawa aktualnie objęta jest szeregiem poprawek Senatu. W szczególności ma ona obejmować nie tylko obywateli Ukrainy, ale również inne osoby uciekające przed wojną w Ukrainie oraz bez względu na to czy uchodźcy trafili do Polski bezpośrednio przez polską, wschodnią granicę czy też w inny sposób np. przez Słowację. Ostateczny jej kształt i zasady omówione zostaną po jej podpisaniu przez Prezydenta.
Listy lubelskich kancelarii adwokackich prowadzących darmową pomoc prawną dla uchodźców dostępne są w Okręgowej Radzie Adwokackiej w Lublinie, a także na stronie internetowej ORA pod linkiem: https://ora.lublin.pl/nieodplatna-pomoc-prawna-legalizacja-pobytu-%d0%b1%d0%b5%d0%b7%d0%ba%d0%be%d1%88%d1%82%d0%be%d0%b2%d0%bd%d0%b0-%d1%8e%d1%80%d0%b8%d0%b4%d0%b8%d1%87%d0%bd%d0%b0-%d0%b4%d0%be%d0%bf/.
Bieżące informacje w języku ukraińskim i polskim pod linkiem: https://ora.lublin.pl/informacje-dla-przekraczajacych-granice-%d1%96%d0%bd%d1%84%d0%be%d1%80%d0%bc%d0%b0%d1%86%d1%96%d1%8f-%d0%b4%d0%bb%d1%8f-%d1%96%d0%bd%d0%be%d0%b7%d0%b5%d0%bc%d1%86%d1%96%d0%b2-%d1%8f%d0%ba%d1%96/.
adwokat Magdalena Kusik-Balicka
Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
we współpracy ze Stowarzyszeniem Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie oraz
Stowarzyszeniem Sołtysów Gminy Hrubieszów w Hrubieszowie
(fot. arch. lubiehrubie.pl / UG Mircze)
LubieHrubie na Instagramie
