W 1914 roku w Trzeszczanach za czasach zaboru rosyjskiego została założona Straż Ogniowa Ochotnicza z inicjatywy miejscowego organisty Władysława Wentlanda. Zezwolenie na powołanie do działalności Straży Ogniowej Ochotniczej wydały władze zaborcze ze względu na częste pożary, których przyczyną bywały przeważnie słomiane pokrycia i drewniane zabudowy.
Władze zaborcze wydały również zezwolenie na noszenie mundurów z białego płótna. Pierwszym wyposażeniem straży były: jedna hydronetka, kilka bosaków i łopaty.
W skład pierwszego Zarządu SOO weszli:
• Prezes – Aleksander Ulanowski
• W-ce Prezes – Marcin Psuj
• Naczelnik – Jan Jurczuk
• Skarbnik – Aleksander Bombera.
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku miejscowe społeczeństwo ufundowało straży sztandar, który przetrwał do dnia dzisiejszego.
W 1923 roku naczelnikiem został Jan Psuj, z inicjatywy którego wyposażono SOO w wóz żelazny i pompę ssąco-tłoczącą, zwaną sikawką, oraz beczkowozy. Pieniądze pochodziły ze składek społeczeństwa.
W 1924 roku właściciel majątku Jan Bielski wyraził zgodę na przekazanie placu pod budowę remizy. Był on również fundatorem materiałów na budowę, podobnie jak inni miejscowi gospodarze. Wybudowano nową remizę i wspinaki do ćwiczeń. W latach następnych Sejmik Powiatowy przekazał drabinę Szczerbowskiego, drabiny hakowe, łopaty, bosaki i liny.
W roku 1932 powstała orkiestra strażacka. W nowo wybudowanej remizie kwitło życie kulturalno oświatowe ze znaczącym udziałem młodzieży.
W roku 1939 rozgrywa się dramat i tragizm narodu polskiego. Nie omija on Straży Ogniowej w Trzeszczanach i jej członków. Okupant nie zezwala na prowadzenie działalności kulturalno-oświatowej oraz pozbawia strażaków części sprzętu. W czasie okupacji dramat organizacji wzrastał, co przejawiło się w aresztowaniach i uwięzieniu jej działaczy.
Wojna niszczy dorobek strażacki. Większość działaczy wstępuje do oddziałów partyzanckich.
Aresztowano Aleksandra Ulanowskiego, który w 1943 roku umiera na Majdanku; Marcina Psuja rozstrzelano w Dębince koło Hrubieszowa. Na miejscu zostali rozstrzelani druhowie:
Jan Jurczuk
Jan Pomiankiewicz
Jan Kuryjak
Stanisław Jańczuk
Stanisław Mielnik
Tadeusz Przyczyna
Stanisław Maciuk
Antoni Korkosz i wielu innych.
W wojnie wrześniowej ginie Jan Pomaniec.
Po zakończeniu II wojny światowej na nowo powołano do życia Zarząd Ochotniczej Straży Pożarnej w Trzeszczanach w składzie;
•Prezes – Michał Kruczyński
•Naczelnik – Stefan Przyczyna
•Skarbnik – Jan Puczkowski
•Sekretarz – Stanislaw Lis
Funkcję prezesów OSP pełnili w kolejnych latach: w 1955 roku- Bronisław Daruk; w 1965 roku –Tadeusz Fusiara; w 1972 roku- Stanisław Kuśmirek; w 1980 roku- Lucjan Rychter; w 1987 roku- Jan Kutera, a następnie Roman Brzuchala a w chwili obecnej Henryk Gałka
Funkcję naczelników pełnili od 1914 roku Jan Jurczuk , od 1923 roku Jan Psuj,od 1932 roku Jan Chwedczuk, od 1944 roku Stefan Przyczyna, od 1955 roku Henryk Poninkiewicz, od 1961 roku Władysław Sendłak osoba tak bardzo zasłużona dla miejscowego środowiska jako strażak i kombatant, odszedł z naszych szeregów w 2005 roku.
W 1954 roku wymieniono sikawkę ręczną na motopompę. W 1956 roku rozebrano starą drewnianą remizę; w 1961 roku naczelnikiem zostaje wybrany Władysław Sendłak.
W 1964 roku oddano do użytku nową murowaną remizo-świetlicę.
W dowód uznania dla OSP Trzeszczany Powiatowa Komenda Straży Pożarnej przekazuje wóz bojowy marki LUBLIN – GAZ- 51.
Rozkwita życie kulturalno –oświatowe; powstaje orkiestra dęta pod kierownictwem kapelmistrza kpt. Sierki z Jednostki Wojskowej w Hrubieszowie. W tym czasie działało również koło teatralne OSP pod kierownictwem Władysława Sendłaka. W 1971 roku społeczeństwo i miejscowe zakłady pracy ufundowały Jednostce sztandar, którego uroczyste wręczenie odbyło się 26 września 1971 roku, co zbiegło się z jubileuszem 600 –lecia Trzeszczan.
Komendant PSP w Hrubieszowie Stanisław Rusinek w roku 1970 przekazuje nowoczesny wóz bojowy Star A-26P typu GBAM.
Nowa historia OSP to ciągła modernizacja tej jednostki i poprawianie mobilności. W końcu lat osiemdziesiątych zostaje przekazany samochód Star 244, a jednostka zostaje włączona na początku lat dziewięćdziesiątych do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego, zostaje przekazany również lekki wóz bojowy ŻUK A – 15.
Jednostka jest doposażona w nowoczesny sprzęt strażacki w roku 2005 w grudniu Urząd Gminy zakupuje lekki samochód pożarniczy marki FORD. Jesteśmy przekonani że jest to wyraz wdzięczności za naszą aktywną działalność za nasz bogaty dorobek materialny i duchowy jest to również hołd dla tych którzy odeszli z naszych szeregów a to oni właśnie pozostawili po sobie bogatą spuściznę przekazali nam najwyższe wartości jakimi są umiłowanie Ojczyzny i ratowanie życia drugiemu człowiekowi.
Źródło i fot.: UG Trzeszczany
Info: LGD Lepsze Jutro