Uchanie
11 stycznia w Uchaniach odbyła się uroczystość upamiętnienia 66 Rocznica wysiedlenia ludności z tereny Gminy Uchanie.
Lata okupacji hitlerowskiej zaznaczyły się w dziejach Zamojszczyzny pasmem szczególnie tragicznych wydarzeń. Wysiedlenia, pacyfikacje, masowe egzekucje utworzyły jedyny swoim rodzaju obraz martyrologii narodu polskiego.
Decyzją Hitlera z marca 1941 r. tereny Zamojszczyzny, w ramach tzw. Generalnego Planu Wschodniego przeznaczone zostały do zniszczenia.
W wyniku realizacji tego planu miasto Zamość i cały region zamojski, w tym także Gmina Uchanie doznały najpotworniejszej w dziejach cywilizowanej ludzkości zbrodni. Akcja wysiedleńczo – pacyfikacyjna trwała w naszej gminie z przerwami od stycznia do maja 1943 roku. W sumie wysiedlono z terenu naszej gminy mieszkańców 19 wiosek. Wysiedlenia miały charakter szczególnie brutalny – zabijano, bito, szczuto psami i różnymi innymi sposobami znęcano się nad wysiedlanymi. W srogi, styczniowy mróz wyrzucano gospodarzy wraz z całymi rodzinami z domów i gospodarstw. Z gospodarzy w przeciągu krótkiej chwili stawali się skazańcami przeznaczonymi do likwidacji.
Wysiedlanych wywożono do obozu przejściowego w Zamościu, stamtąd na roboty przymusowe do Rzeszy, do obozów koncentracyjnych, niektórych do powiatu siedleckiego. Szczególnie tragiczny był los dzieci. Dzieci głodne, zmarznięte, w lichej w ostatniej chwili nałożonej odzieży nie były w stanie przeżyć transportu i w wielu wypadkach umierały. Dzieci masowo umierały w obozie przejściowym na skutek potwornych warunków higienicznych, złego odżywiania, pozbawienia opieki, z zimna i tęsknoty za najbliższymi. Przerażone matki musiały patrzeć bezsilnie na śmierć swoich dzieci. Historia dzieci zamojskich jest powszechnie znana . Jest to jedna z największych zbrodni hitleryzmu popełnionych w czasie ostatniej wojny.
W pamięci ludzi zacierają się daty, nazwiska, twarze i wydarzenia tych strasznych okupacyjnych lat, lecz pozostają wstrząsające wspomnienia Pamięć o tym co przeżyli mieszkańcy naszej gminy musi przetrwać w naszych sercach. Niech następne pokolenia pamiętają o tych strasznych czasach i nigdy nie doznają koszmaru wojny.
Stało się już piękną tradycją, że każdego roku gdy nadchodzi mroźny styczeń organizujemy uroczyste obchody tej smutnej rocznicy.
Aby uczcić pamięć tamtych tragicznych dni pracownicy GOK w oparciu o amatorski ruch artystyczny działający przy naszym Ośrodku przygotowali program artystyczny , który poświęcony był tym wszystkim, którzy walcząc przeciw hitlerowskiemu ludobójstwu, o wolność swego narodu i całej ludzkości, broniąc ideałów człowieczeństwa i własnej godności ponieśli śmierć męczeńską, oddając swoje życie za Matkę Ojczyznę. Program dedykowany był również wszystkim żyjącym, naocznym świadkom tych wydarzeń.
tekst i foto
UG Uchanie
Hrubieszow LubieHrubie 2009