Izba Celna w Białej Podlaskiej, podobnie jak trzy pozostałe izby celne na wschodniej granicy Unii Europejskiej (w województwie warmińsko-mazurskim, podlaskim i podkarpackim) weszła w końcowy etap realizacji projektu Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy (SPPW) pt. „Przygotowanie mobilnych grup kontrolnych Służby Celnej do wykonywania zadań szybkiego reagowania i zarządzania kryzysowego (KIK/03)”.
20 grudnia 2007 r. Rząd Polski podpisał ze Szwajcarską Radą Federalną Umowę ramową o wdrażaniu Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy (SPPW), w ramach której strona szwajcarska przyznała Polsce środki finansowe w wysokości ok. 489 mln CHF, stanowiące formę bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Głównym celem programu jest zmniejszenie różnic społeczno-gospodarczych pomiędzy Polską a lepiej rozwiniętymi państwami UE, a w Polsce – pomiędzy słabiej a lepiej rozwiniętymi regionami.
O wsparcie mogły się ubiegać zarówno instytucje sektora publicznego i prywatnego, jak również organizacje pozarządowe. W ramach SPPW aplikują one o środki na projekty z następujących dziedzin:
• bezpieczeństwo, stabilność, wsparcie reform:
– inicjatywy na rzecz rozwoju regionalnego regionów peryferyjnych i słabo rozwiniętych;
– zwiększenie ochrony wschodnich granic Unii Europejskiej;
• środowisko i infrastruktura:
– odbudowa, przebudowa i rozbudowa infrastruktury środowiskowej oraz poprawa stanu środowiska, w tym m.in. zarządzanie odpadami stałymi, systemy energii odnawialnej, poprawa wydajności energetycznej, poprawa publicznych systemów transportowych;
– bioróżnorodność i ochrona ekosystemów oraz wsparcie transgranicznych inicjatyw środowiskowych;
• sektor prywatny:
– poprawa środowiska biznesowego i dostępu do kapitału dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP);
– rozwój sektora prywatnego i promocja eksportu MŚP;
• rozwój społeczny i zasobów ludzkich:
– ochrona zdrowia (m.in. profilaktyka i kampanie promocji zdrowia oraz poprawa opieki społecznej);
– badania i rozwój (m.in. Fundusz Stypendialny, projekty badawcze).
O PROJEKCIE
W ramach obszaru tematycznego „zwiększenie ochrony wschodnich granic Unii Europejskiej” powstał w 2007 roku projekt „Przygotowanie mobilnych grup kontrolnych Służby Celnej do wykonywania zadań szybkiego reagowania i zarządzania kryzysowego (KIK/03)”. Celem Projektu jest poprawa funkcjonowania mobilnych grup kontrolnych Służby Celnej poprzez ich doposażenie w środki transportu i sprzęt, jak również podniesienie kompetencji zawodowych na licznych kursach specjalistycznych. Beneficjentami programu są funkcjonariusze wydziałów zwalczania przestępczości czterech województw wschodniej Polski na zewnętrznej granicy Unii Europejskiej (tj.: warmińsko-mazurskiego – Izba Celna w Olsztynie, podlaskiego – Izba Celna w Białymstoku, lubelskiego – Izba Celna w Białej Podlaskiej i podkarpackiego – Izba Celna w Przemyślu). Szacowany całkowity koszt projektu wynosi 3.350.300 CHF, z czego 2.847.755 CHF zostanie sfinansowane przez stronę szwajcarską.
ZREALIZOWANE DZIAŁANIA:
W ramach projektu dla Izby Celnej w Białej Podlaskiej zrealizowany został zakup 21 specjalistycznych samochodów służbowych (14 dla przewodników psów służbowych, 1 nieoznakowany, 6 oznakowanych radiowozów – w tym jeden typu bus).
Ponadto funkcjonariusze bialskiej izby celnej brali czynny udział w organizowanych warsztatach/szkoleniach:
• dla trenerów/instruktorów z zakresu interpretacji obrazów RTG – Bazylea (Szwajcaria 2009),
• warsztaty poświęcone zagadnieniom związanym z zarządzaniem kryzysowym oraz obsługą imprez masowych (Białystok 2012 r.),
• szkolenie z zakresu interpretacji obrazów uzyskiwanych w czasie kontroli rentgenowskiej dla funkcjonariuszy celnych stosujących urządzenia RTG do kontroli środków transportu (Biała Podlaska 2011 r.),
• warsztaty poświęcone zagadnieniom związanym z taktyką i techniką interwencji oraz użyciem lub wykorzystaniem środków przymusu bezpośredniego (Przemyśl 2014 r.),
• szkolenia na różnych poziomach zaawansowania z języka angielskiego (w których uczestniczyło 34 funkcjonariuszy celnych Izby Celnej w Białej Podlaskiej) i rosyjskiego (w których uczestniczyło 18 funkcjonariuszy celnych Izby Celnej w Białej Podlaskiej),
• szkolenia z prowadzenia negocjacji w sytuacjach kryzysowych (w których uczestniczyło 20 funkcjonariuszy celnych Izby Celnej w Białej Podlaskiej),
• szkolenia z jazdy techniką specjalną (w których uczestniczyło 53 funkcjonariuszy celnych Izby Celnej w Białej Podlaskiej),
• wyjazdowa wymiana operatorów RTG. W ramach tej wymiany bialska izba gościła 2 przedstawicieli szwajcarskiej administracji celnej, z kolei dwóch funkcjonariuszy bialskiej izby celnej gościło w Szwajcarii. Celem warsztatów była wymiana doświadczeń z zakresu obsługi urządzeń RTG podczas wykonywania czynności kontrolnych (październik 2014 r.).
Dwóch funkcjonariuszy szwajcarskiej administracji celnej: jeden – na co dzień pełniący służbę w Bazylei, drugi – pracujący na granicy szwajcarsko-włoskiej gościło w Izbie Celnej w Białej Podlaskiej w dniach 19-25 października 2014 r.
Szwajcarscy funkcjonariusze przez tydzień pracowali wspólnie z funkcjonariuszami Wydziału Zwalczania Przestępczości Izby Celnej w Białej Podlaskiej na terenie przejść granicznych w Koroszczynie, Terespolu, Dorohusku, Hrubieszowie oraz Dołhobyczowie. Goście byli szczególnie zainteresowani pracą polskich funkcjonariuszy na urządzeniach RTG. Mieli możliwość typowania pojazdów do kontroli RTG, interpretacji uzyskanego obrazu oraz uczestnictwa w fizycznych kontrolach wytypowanych i prześwietlonych środków transportu.
Duże zainteresowanie gości wzbudzały kontrole fizyczne, a zwłaszcza ujawniane w pojazdach skrytki, w których ukryte były przemycane towary – głównie papierosy. Podczas tygodnia pracy zapoznali się z metodami pracy polskich funkcjonariuszy, ciekawymi przypadkami ujawnień dokonanych za pomocą urządzeń RTG oraz systemami informatycznymi wspierającymi pracę funkcjonariuszy celnych na terenie Izby Celnej w Białej Podlaskiej.
OBECNIE REALIZOWANE DZIAŁANIA:
– szkolenia z jazdy techniką specjalną – od listopada zeszłego roku funkcjonariusze Wydziału Zwalczania Przestępczości bialskiej izby celnej rozpoczęli kolejne serie kursów doskonalących jazdę w utrudnionych warunkach drogowych. Zdobyte umiejętności mogą okazać się bardzo pomocne podczas wykonywania „ekstremalnych” zadań służbowych (takich jak pogoń za uciekającym sprawcą przemytu czy w sytuacji siłowego przekroczenia granicy), jak również ułatwią codzienną służbę, poprzez podniesienie umiejętności bezpiecznego zachowania na drodze (zwłaszcza w warunkach zimowych).
W ramach powyższego funduszu dotychczas podniosło swoje kwalifikacje w zakresie kierowania autem ponad 50 funkcjonariuszy Izby Celnej w Białej Podlaskiej. W obecnej turze szkoleń, która organizowana jest z „oszczędności” pomocowych (wynikłych po korzystnym dla nas, jako beneficjentów funduszu, przeliczeniu „franka” na złotówki), zostanie do końca marca br. przeszkolonych dodatkowych 20 funkcjonariuszy celnych. Każde szkolenie zakończone będzie egzaminem, którego zdanie warunkuje, zgodnie z nowymi przepisami, możliwość otrzymania zezwolenia na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym.
– szkolenia z prowadzenia negocjacji w sytuacjach kryzysowych – rozpoczęły się w listopadzie 2014 roku. W obecnej turze przeszkolonych zostanie 15 funkcjonariuszy Wydziału Zwalczania Przestępczości Izby Celnej w Białej Podlaskiej. Szkolenia doskonalą umiejętność radzenia sobie z własnym stresem, jak również umiejętność zapobiegania sytuacjom konfliktowym. Umiejętności, które funkcjonariusze zdobędą w czasie kursów, pomogą zwiększyć skuteczność działania mobilnych grup kontrolnych Służby Celnej zwłaszcza w sytuacjach podwyższonej mobilizacji, która może być prawdopodobna w obliczu trwającego na Ukrainie kryzysu.
DZIAŁANIA DO ZREALIZOWANIA – PLANY NA NAJBLIŻSZĄ PRZYSZŁOŚĆ:
W ramach ostatniego etapu projektu „Przygotowanie mobilnych grup kontrolnych Służby Celnej do wykonywania zadań szybkiego reagowania i zarządzania kryzysowego (KIK/03)” na rzecz Izby Celnej w Białej Podlaskiej planowane są następujące zadania:
– dostawa 4 wideoendoskopów (realizacja jest na etapie finalnym);
– dostawa na potrzeby Wydziału Zwalczania Przestępczości Izby Celnej w Białej Podlaskiej 4 samochodów dla przewodników psów służbowych oraz 2 nieoznakowanych radiowozów (realizacja na etapie przygotowania dokumentów przetargowych).
Szczegóły dotyczące SPPW znajdują się na stronie internetowej Ministerstwa Rozwoju Regionalnego:http://www.programszwajcarski.gov.pl/Strony/glowna.aspx.