Rok 1950, czyli już minęło 65 lat w hrubieszowskim sporcie i nie tylko. Poniżej fragment o Zrzeszeniu Sportowym „Związkowiec” powstałym w podanym roku z książki „Antologia Sportu Hrubieszowskiego”, jaką udało mi się napisać społecznie i wydać dzięki Starostwu Powiatowemu w Hrubieszowie w 2010 roku.
Mogę powiedzieć, że zainteresowanie książką było duże, bo nakład 600 sztuk dawno się rozszedł, a telefony, meile, nawet z kraju i z za granicy jeszcze się dość często odzywają, a i jestem pytany osobiście czy jest możliwość, w jakiś sposób wejść w posiadanie tej książki, niestety, chyba, że, ktoś wyłoży kasę na wydanie, to uzupełnimy, dopiszemy, a nawet może być o każdej dyscyplinie oddzielnie!
ZS Związkowiec Hrubieszów
W dniu 4.03.1950 r., na walnym zebraniu, ulubiony przez hrubieszowskich kibiców Kupiecki Klub Sportowy „Grom” Hrubieszów, w obecności 72 osób, w tym 16 kobiet i dziewcząt, pod naciskiem reformy sportowej, jaką przeprowadzano w Polsce, z dziewięciu obowiązującychwówczas w kraju nazw klubów sportowych przyjął patronat Zrzeszenia Sportowego „Związkowiec”. Oprócz sekcji piłki nożnej powołano jeszcze lekkoatletyczną, sportów wodnych, gier sportowych, szachową i tenisa stołowego.
Prezesem Zarządu został wybrany Józef Rymarczyk, wiceprezesem – Włodzimierz Charkowski, sekretarzem – Zygmunt Łaciński, skarbnikiem – Marian Jasiński, członkami: Jan Korczak, Zygmunt Kubiak, Łapiński, Zygmunt Łaciński, Janina Drożdżak. W skład Komisji Rewizyjnej weszli – Mieczysław Pyszniak, Wiktor Danielewicz, Stefan Kubala, Jerzy Bednarowicz, Głowala, natomiast Sądu Koleżeńskiego – Stanisław Nowak, Leopold Krzyżewski, Bogdan Orlen i Demecjusz Kołaczek.
Po kilku miesiącach w Zarządzie nastąpiły zmiany, prezesem został Stefan Madejski, wiceprezesami – Edward Berman i Tadeusz Waszczuk, sekretarzem – Zygmunt Łaciński, skarbnikiem – Edward Komforowski, gospodarzem – Zygmunt Osiniak.
Piłka nożna
Drużynie piłkarskiej w klasie B poszło bardzo dobrze, ponieważ ZS „Związkowiec”,zajmując 1 miejsce w tabeli, awansował do klasy A, m.in. wygrywając z Kolejarzem Chełm 5:4 i swoim imiennikiem z Lubartowa 7:1 (po 3 bramki strzelili – Brzostowski i Piwkowski orazSołtysiak – 1). Awans hrubieszowian był nagrodą za ich dobre od kilku lat wyniki. W klasie A piłkarze zajęli 5. miejsce wśród 8 drużyn, z tą sama ilością punktów, co wyprzedzający ich Związkowiec Lublin. W towarzyskich meczach Związkowiec Hrubieszów pokonał Spójnię Tomaszów 4:2, ale przegrał ze Związkowcem z Lublina 2:3.
W drużynie m.in. występowali: Zdzisław Czerkas (bramkarz), Stefan Waszczuk (kapitan), Ryszard Palczewski, Zygmunt Brzostowski, Michał Starykiewicz, Zygmunt Kubiak, Tadeusz Nowosad, Zbigniew Piwkowski, Zygmunt Seweryn, Eugeniusz Sołtysiak, Zygmunt Piwkowski, Zbigniew Maryńczak, Roman Korczak, Bogdan Burda (kapitan), Jerzy Krzysztofowicz, Zdzisław Paszkiewicz, Kazimierz Szlachta, Witold Baryluk, Jan Rybak, Józef Kopeć, Ryszard Romański (bramkarz).
W zimie piłkarze poprawiali kondycję i sprawność, korzystając ze sportów zimowych, które uprawiano na pobliskich górkach (sanki, narciarstwo, jazda na butach), oraz na łyżwach samoróbkach lub wkręcanymi na żabki, a jeżdżono na różnych stawach oraz po Huczwie, w tym na tzw. śluzie. Kiedy zeszły śniegi, najstarsi zawodnicy „skrzykiwali” pozostałych i przygotowywali się wspólnie, chociaż bez trenera, do najbliższego meczu. Takie treningi najczęściej nadzorowali działacze zespołu, Jan Korczak i Stefan Madejski. Po awansie do klasy A okazało się, że przygotowania były skuteczne.
Lekka atletyka
Wiodącą dyscypliną w Związkowcu była piłka nożna, ale piłkarze brali udział również w zawodach siatkarskich, kolarstwie, tenisie stołowym i lekkiej atletyce. W dalszym ciągu duży nacisk kładziono na organizowane w całym kraju biegi przełajowe, znane pod nazwą „Biegi Narodowe”, w których w maju 1950 roku wystartowało aż 1118 osób z Hrubieszowa i powiatu, w tym członkowie Związkowca.
Wanda Pasierb później po mężu Borsukiewicz ze Szkoły Krawieckiej w Hrubieszowie zajęła znakomite II miejsce wśród dziewcząt 16-17 lat w Wojewódzkich Biegach Narodowych w Lublinie na 500 m – 1:33,1 (80 startujących), wygrała Szewczyk z Lublina 1:33,0 min, czyli tylko o jedną dziesiątą sekundy przed naszą reprezentantką);
We wrześniu 1950 r. członkowie Związkowca udanie uczestniczyli w zawodach zorganizowanych z okazji Krajowego Kongresu Pokoju. Najlepsze wyniki osiągnęli: Zdzisław Kata na 1000 m – 3:02,1 min, Jerzy Bednarowicz w skoku wzwyż – 1.60 m i Jerzy Krzysztofowicz na100 m 12,0 sek.
W październiku wzięto masowo udział w krajowej akcji zdrowotnej, czyli w „Marszach Jesiennych”. W Hrubieszowie i powiecie uczestniczyło w nich 2115 osób, natomiast w innej masowej imprezie, w trójboju lekkoatletycznym, wystartowało aż 1045 osób.
Nauczyciel wf Państwowego Liceum Mechanicznego I stopnia w Hrubieszowie Włodzimierz Charkowski wielokrotnie wystawiał do zawodów powiatowych swojego ucznia Stanisława Swatowskiego (późniejszego Olimpijczyka w Rzymie i Tokio);
Siatkówka
W siatkówce udanie rywalizowano w zawodach powiatowych i zrzeszenia, wyróżniali się: Jerzy Wiesław Bednarowicz, Demecjusz Kułaczek, Eugeniusz Gawroński, Romuald Markowicz, Ryszard Romański, Roman Korczak, Jerzy Czerkas, Zdzisław Czerkas, Bogdan Orlen, Jerzy Szeffer, Józef Tur. Do zawodów przygotowywał ich instruktor Michał Starykiewicz.
Kolarstwo
Popularną dyscypliną sportową było również kolarstwo. W zorganizowanych w 1950 r. powiatowym wyścigu kolarskim na dystansie 20 km pierwszy do mety dojechał Ryszard Cyganowski przed Jerzym Pawłowskim, Eugeniuszem Wasilewskim i Kazimierzem Krawczykiem.
Nowy stadion sportowy
Działający od 1948 roku Społeczny Komitet Budowy Stadionu Sportowego w Hrubieszowie pod przewodnictwem Jana Korczaka przyczynił się do rozpoczęcia w 1950 r. rozbudowy stadionu. Na początek przygotowano plany, które zawierały zmianę kierunku boiska od Huczwy w kierunku ulicy Wesołej (tak jak jest obecnie), przeprowadzono niwelację terenu, na którym m.in. powstało boisko o płycie z nawierzchnią trawiastą o wymiarach 100 x 64 m., czterotorowa bieżnia okólna o długości 400 m o nawierzchni gruntowej, w tym sześciotorowa prosta o długości 125 m, boisko do piłki siatkowej 18 x 9 o nawierzchni trawiastej, boisko do koszykówki 26 x 14 o nawierzchni gruntowej, skocznia w dal 6 x 3 m bez rozbiegu utwardzonego. Zasadzono także żywopłot z wiązu na długości 200 m, przebudowano szatnię o czterech pomieszczeniach. Oprócz środków przydzielonych przez rady narodowe pozyskano je również z Totalizatora Sportowego. Przy pracach na boisku pracowała społecznie również młodzież hrubieszowskich szkół.
Na nowym stadionie w 1950 r. rozegrano wspomniany wyżej wygrany mecz ligowy Kolejarz Chełm – Związkowiec Hrubieszów, w przedmeczu rezerw też wygrana 1:0. Na tym obiekcie zorganizowano również sprawdziany na odznakę sportową Sprawny do Pracy i Obrony (SPO) oraz trójbój lekkoatletyczny. Zainteresowanie sprawdzianem i zawodami było bardzo duże.
Opracował – Marek A. Kitliński (mak)