W dniu 19 maja 2013 roku przy Mogile Powstańczej z 1863 roku w Mołożowie odbyły się uroczystości upamiętniające 150-tą rocznicę bitwy pod Mołożowem, Miętkiem, Starą Wsią i Tuczapami w gminie Mircze.
Reklamy
Bitwa ta była jedną z największych w Królestwie Polskim w czasie powstania. Wojska Rosyjskie otrzymały wiadomość, że w okolicach Mołożowa przebywa około 900-osobowy oddział powstańczy majora Jana Żalplachty – Zapałowicza, Jana Czerwińskiego i Leszka Winiewskiego. Dowództwo rosyjskie wysłało na ten teren ponad 1200 dobrze wyszkolonych i uzbrojonych żołnierzy, wspomaganych plutonem artylerii i szwadronem kawalerii. Mimo przeważających sił wroga, ostrzałów artyleryjskich i kilku szturmów na bagnety, oddziały powstańcze dzielnie broniły się przez dwa dni. W bitwie z Moskalami zginęło ponad 100 powstańców. Rosjanie bestialsko wymordowali wszystkich rannych, którzy przebywali w szpitalu polowym, utworzonym w dworze w Mołożowie. Wśród zabitych byli młody lekarz Juwenal Niewiadomski, a także Tadeusz Rozwadowski – student prawa Uniwersytetu Lwowskiego i stryj gen. Tadeusza Rozwadowskiego, a także jeden z braci Walterów oraz Jan Bieniecki. Ci, którzy przeżyli, rozproszyli się po okolicznych terenach, a około 300 powstańców przekroczyło granicę Galicji w rejonie Bełżca. Część z nich wróciła w okolice Mołożowa jesienią 1863 roku, by ponownie stoczyć bój z Moskalami.
Zbiorowa mogiła powstańców styczniowych znajduje się w miejscowości Mołożów Kolonia. W latach międzywojennych usypano w tym miejscu kopiec, po wojnie, w setną rocznicę Powstania Styczniowego, zbudowano skromny monument, a na początku lat 90-tych ubiegłego wieku odsłonięto nowy pomnik wykonany z piaskowca.
W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele władz państwowych i samorządowych min. Poseł na Sejm RP Pan Sławomir Zawiślak, Przewodniczący Sejmiku Województwa Lubelskiego Pan Tomasz ZAJĄC, Starosta Hrubieszowski Pan Józef KUROPATWA oraz gospodarz Wójt Gminy Mircze Pan Lech SZOPIŃSKI.
Program uroczystości obejmował ponadto odczytanie apelu pamięci, salwę honorową oraz złożenie biało – czerwonych wieńców i wiązanek przez przybyłe delegacje przy Mogile Powstańczej z 1863 roku.
Apel pamięci odczytał mjr Dariusz WYŻYN, a salwę honorową oddała kompania honorowa 2 Hrubieszowskiego Pułku Rozpoznawczego pod dowództwem ppor. Rafała ORDYŃCA.
Kompanię honorową wystawiła 4 kompania rozpoznawcza.
Poczet sztandarowy w składzie:
– dowódca pocztu – plut. Rafał CHRZANOWSKI
– sztandarowy – st. szer. Maciej SAWCZUK
– asysta – st. kpr. Tomasz KAZAK
– dowódca pocztu – plut. Rafał CHRZANOWSKI
– sztandarowy – st. szer. Maciej SAWCZUK
– asysta – st. kpr. Tomasz KAZAK
Tekst: mjr Andrzej KOŁODZIEJ
fot. 2PR