Marzec roku 2016, zapewne zapisze się nam w pamięci z niektórych hrubieszowskich wydarzeń, jak poprzednie? Poniżej prezentuję kilkanaście wiadomości, jakie wydarzyły się w latach dawnych i bliższych w dniach od 5 do 8 tego miesiąca z tzw. obszaru „Ziemia Hrubieszowska”. Czy były inne, dla wielu ważniejsze, na pewno, dlatego można a nawet trzeba dopisać w komentarzach.
5.03.1890 r. – W Duninowie nad Wisłą urodził się Wiktor Pfaffenhausen, był synem Józefa i Marii Pfaffenhausen. Podczas I Wojny Światowej wstąpił do I Korpusu Polskiego i tam jako porucznik walczył od 1.09.1917 r. do 1.02.1918 r. Był komendantem koszar w Hrubieszowie i komendantem dworca kolejowego w Hrubieszowie (1.02.1919 – 1.07.1919). Od 12.03.1940 r. zgłosił się i został powołany do służby czynnej w Armii Polskiej na Marsylii. Następnie od 1941 r. do 1945 w stopniu podpułkownika pracował w Wielkiej Brytanii, m.in. jako oficer inspekcyjny odbioru amunicji. Po wojnie pracował w fabrykach zbrojeniowych w Argentynie, a później jako inżynier w USA. Prawdopodobnie konstruktor niezwykłego naboju przeciwpancernego, który przebijał płytę pancerną dwudziestomilimetrową. Zmarł w Detroit w 1960 r. Wielokrotnie wyróżniany i odznaczany.
5.03.1923 r. – W Raciborowicach urodziła się Teresa Zuzanna Kitlińska, córka Franciszka Gontarza i Magdaleny Olesiewicz. W czasie II wojny światowej przeżyła napad Ukraińców na Sahryń. Po wyjściu za mąż za Tadeusza Kitlińskiego, razem z nim należeli do Armii Krajowej przybierając pseudonim „Zet” a mąż „Blady”. W domu rodzinnym odbywały się zbiórki i narady,m.in. z komendantem „Osterwą”, gromadzili, przechowywali i dostarczali żywność i broń dla partyzantów. Część broni Zet razem z teściową zakopały w ogrodzie i która została dopiero przypadkowo odkryta w latach 80-tych XX wieku. Będąc w ciąży nosiła pistolety do czyszczenia (w teczce) i meldunki do domu przy ul. Piłsudskiego. Po wojnie wieloletni pracownik Polskiego Czerwonego Krzyża, organizując w mieście i w powiecie wiele kół oraz szkoleń, werbowała honorowych dawców krwi, organizowała zbiórki materiałowo – pieniężne dla potrzebującym pomocy, osobiście pomagała starszym osobom. W teren najczęściej udawała się rowerem, piechotą lub okazjonalnymi furmankami. Dodatkowo pracowała w Towarzystwie Przyjaciół Dzieci organizując m.in. tzw. dziecińce czy klasy przedszkolne. Pracowała również w Lidze Obrony Kraju, jako sekretarz i księgowa. Pełniła funkcję społeczną w ZO PTTK w Hrubieszowie. W tym okresie, jeszcze pracując intensywnie w przydomowych ogrodzie wychowała troje dzieci, które uzyskały wykształcenie wyższe. Będąc emerytką przez wiele lat pracowała w biurze Emerytów i Rencistów. Za aktywną i skuteczną pracę wielokrotnie odznaczana i nagradzana np. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Odznaką Za Zasługi Dla Województwa Zamojskiego, Medalem im. dr Henryka Jordana, Kryształowym Sercem Honorowych Dawców Krwi, Odznaką „Zasłużony Działacz” Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej, Odznaką Honorową Za Zasługi Dla Związku Inwalidów Wojennych i inne.
5.03.1944 r. – 4 plutony z batalionu „Rysia” (116 żołnierzy pod dowództwem „Rysia” i pluton AK z kompanii „Czarusia” (35 żołnierzy) zostały zaatakowane w rejonie Prehoryłe – Małków przez silne oddziały SS-Galizien i Ortschutzu, atak odparto z małymi stratami, zdobyto sprzęt.
5.03.1972 – W Hrubieszowie odbyła się Powiatowa Spartakiada w podnoszeniu ciężarów, wygrali: musza do 52kg Dembicki Mirosław 120 kg (35+35+50), piórkowa do 60 kg Rybczyński Mirosław 190 kg (60+50+80), średnia do 75kg Krupa Mieczysław 225 kg (70+65+90), lekkociężka do 90kg Łagowski Ryszard (wszyscy ZSMR Hrub.) 215 kg (60+70+85), lekka do 67,5kg Szendrak Jerzy LKS Świt 215 kg (75+65+75), półciężka do 82,5kg Szychowski Krzysztof LO Hr. 245 kg (80+75+90). Drużynowo 1. ZSMR 242 pkt., 2. LO Hrub. 112 pkt., 3. LKS Świt 30 pkt. sędziowali: Franciszek Skirski, Zenon Majewski, Zbigniew Skrzypiec, Leszek Kamiński (s. główny), Tadeusz Denesiuk, Bolesław Prochacki, Leszek Drączkowski.
5.03.2006 r. – Rozegrano piłkarski sparing Unia Hrubieszów – Hetman Zamość II 2 : 3. W drużynie Unii zagrali: Gis, Herbin, Onkiewicz, Hałucha, Sala, Bodys, Kaminśki, Błaszczynski, Fulara, Oleszczuk, Maciejewski, Janeczko, Flisiak, Bakalarczuk, Bramki dla Unii strzelili: Maciejewski i Kamiński.
5.03.2006 r. – W Łapszem Niżnem koło Niedzicy (woj. małopolskie) odbył się ćwierćfinałowy turniej Mistrzostw Polski w Unihokeju w kategorii juniorów młodszych (gimnazja). Zawodnicy UKS GRZEŚ Hrubieszów po dwudniowych zawodach zajęli 4 miejsce i awansowali do półfinału Mistrzostw Polski.
***
6.03.1505 r. – Wójtem horodelskim był szlachcic Jerzy Kopydłowski użytkownik 5 łanów wójtowskich w Horodle i Kopyłowie.
6.03.1943 r. – Niemcy z Kolonii Miętkie wysiedlili 125 osób.
6.03.1996 – Został wydany 2 numer Biuletynu Informacyjnego Środowiska Żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej w Hrubieszowie. Przygotował go zespół pod redakcją mgr Józef Domańskiego. Maszynopisy i powielenie wykonał Jan Giergiel. Nakład 150 egzemplarzy. Na okładce: Krzyż Armii Krajowej /awers/, Kościół w Bielinie – rys. wyk. mgr Alfred Przybysz. W numerze: wiersz „Tren wołyński” Stanisławy Burdy, życzenia wielkanocne, Samoobrona na Wołyniu w latach 1943 – 1944 – por. Jerzy Krasowski ps. „Lech”, Partyzancka Wielkanoc w Bielinie opr. R. Kasprowicz, Partyzancka Wielkanoc – wspomnienia Lech Laskowski i Eugeniusz Czerwiński, Niech pamięć o „Wielkim” trwa opr. J. Han i Alfred Lewicki, Uroczystość poświęcenia kościoła i tablicy pamiątkowej w Kopyłowie opr. J. Domański, Kombatancki opłatek 1995, Wspomnienia Maria i Józef Hanowie, Emma Kamińska, Z żałobnej karty, Prasy polonijnej i krajowej, Recenzje o biuletynie, mapa obszaru działań 27 WDP AK.
6.03.2014 r. – Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej w Dołhobyczowie pozyskała środki finansowe z Fundacji Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo im. Ignacego Łukasiewicza w kwocie 7 000 zł, za które zakupiła sprzęt i umundurowanie.
***
7.03.1788 r. – Sporządzono inwentaryzację dóbr hrubieszowskich, co przyjmuje się jako początek umowy sprzedaży tych dóbr.
7.03.1972 – Rozegrano piłkarski mecz towarzyski przed sezonem ligowym w Hrubieszowie pomiędzy Unia Hrubieszów – Tomasovia, padł wynik remisowy 1:1.
7.03.1974 r. – Rozegrano Powiatowe Sztafetowe Biegi Przełajowe, Szkoły Podstawowe, dz. 5x500m + chł. 5×800 m 1. SP 2 Hrubieszów 22:18,4, 2. SP 1 Hr. 23:26,8, 3. SP Werbkowice 24:37,1; Szkoły Średnie Dz. 10 x 800 m 1. LO Hrubieszów, 2. LE Hrub., chł. 10 x 1500 m 1. ZSZ 1 Hrubieszów, 2. LO Hrub., 3. LE Hrub. Komunikat podpisał Organizator Pracy Kulturalno – Oświatowej i Sportu POSTiW Stanisław Rządkowski.
7.03.2006 r. – W trudnych warunkach terenowych, w Zamościu koło Rotundy odbyły się Przełajowe Mistrzostwa Województwa Lubelskiego. W punktacji Gmin, Gmina Hrubieszów wywalczyła puchar za III miejsce (I Zamość, II Rejowiec), „Unia” zajęła drużynowo IV miejsce, ulegając Agrosowi Zamość, Agrosowi Rejowiec i SKB Kraśnik. Indywidualnie najwyższe miejsca zajęli: 2. Mariusz Grzybek na 3000 m i Małgorzata Żółkiewska na 2000 m (oboje w seniorach Unii Hrubieszów), 3. Karolina Kasprowicz z SP nr 3 w Hrubieszowie na 600 m w rywalizacji szkół podstawowych, 4. Małgorzata Muzyczuk w seniorkach na 2000 m (jednocześnie kierownik wyjazdu) i Mateusz Grabowski z Gimnazjum w Horodle w młodzikach, 6. Łukasz Krakowiak z ZS nr 3 w Hrubieszowie w juniorach młodszych na 2000 m.
7.03.2008 r. – Odbyło się pierwsze spotkanie Stowarzyszenia „Mamy Siebie” w Hrubieszowie, które jest pozarządową organizacją pożytku publicznego. Powstało z inicjatywy pracowników Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego im. prof. Z. Sękowskiej w Hrubieszowie, poprzez – Komitet Założycielski w liczbie 25 osób, którym los osób niepełnosprawnych i ich rodzin, a także rozwój placówki był nieobojętny. W dniu 9 czerwca 2008 r. Stowarzyszenie otrzymało wpis do Krajowego Rejestru Sądowego Stowarzyszeń, przez Sąd Rejonowy XI Wydział Gospodarczy w Lublinie.
7.03.2009 r. – Józef Wąsiel z Mircza zdobył dwa brązowe medale w pchnięciu kulą 5 kg – 12.26 i rzut ciężarkiem 9.08 kg – 11.43, podczas Halowych Mistrzostw Polski Weteranów w Spale.
7.03.2015 r. – W wieku 99 lat zmarł Porucznik Franciszek Kobielarz ostatni ułan z 2 Pułku Strzelców Konnych w Hrubieszowie, uczestnik bitwy pod Mokrą i bohaterskiego wypadu strzelców konnych na Kamieńsk we wrześniu 1939 roku. Pochowany na cmentarzu w Tomaszowie Lubelskim.
***
8.03.1397 r. – Zatwierdzono w Krakowie Ziemowitowi nadanie ziemi bełskiej a z nią i Horodła.
8.03.1936 r. – W hrubieszowskim garnizonie odbyła się walka pokazowa sławnych polskich zapaśników: „Zbyszka” Stanisława Jana Cyganiewicza trzykrotnego mistrza świata z Kornackim.
8.03.1991 – Święto w zespole wokalno – instrumentalnym Lechici w Hrubieszowie, ponieważ Marek Kurys przywiózł z Warszawy zakupione za 14 mln. zł. organy – Rolanda D – 20
8.03.2006 r. – Z okazji „Dnia Kobiet” Szkolny Klub Sportowy i Samorząd Uczniowski Gimnazjum Nr 2 w Hrubieszowie zorganizował II Turniej w piłce ręcznej chłopców pod hasłem „Młodzi mężczyźni kobietom – w dniu ich święta”. Zawody toczyły się o puchar przechodni Dyrektora Gimnazjum nr 2 w Hrubieszowie – p. Artura Dąbrowskiego. Kolejność: 1. Gimnazjum nr 3 – klasa II – ga ( 2 – gi raz z rzędu) – op. K. Wojciechowski; 2. Gimn. przy ZS nr 2 – kl. II – op. D. Lewandowski, A. Skierski; 3. Gimn. nr 2 – kl. II – op. M. Kitliński; 4. Gimn. nr 1 – kl. II – op. A. Podlewski; 5. Gimn. nr 2 – kl. I – op. R. Jóźwiak; 6. Gimn. nr 3 – kl. I – op. K. Wojciechowski; 7. Gimn. nr 1 – kl. I – op. A. Podlewski; Najlepszym zawodnikiem turnieju w klasach II – gich został wybrany Bartłomiej Jaszczyszyn, a w klasach I – wszych Damian Otręba (obaj G. 3). Królem strzelców w kl. II został Krystian Fedorowicz z G. 2, strzelając 11 goli, a w kl. I. Damian Otręba – 5 bramek. Najlepszym bramkarzem w kl. II wybrano Łukasza Wilczka z G. 3, a u pierwszoklasistów Konrada Salewskiego z G. 2.
Wyszukał i opracował – Marek A. Kitliński (mak)
Zobacz też:
Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń – luty od 5 do 8