Zbliżające się wakacje to okazja, by przypomnieć pracodawcom o dodatkowych zobowiązaniach, jakie zastały na nich nałożone w stosunku do podwładnych. Praca w upalne dni, gdy temperatura plasuje się w okolicy 30° C to wyjątkowo trudne wyzwanie dla pracowników wykonujących swoje obowiązki na otwartej przestrzeni. Również, ci, którzy swoje obowiązki wykonują w budynkach nie mają lekko. Dlatego gdy pracownicy myślami są już na wakacjach, my przypominamy pracodawcom jak należy zadbać o swoich pracowników.
Ograniczenie działania gorącego powietrza
Bez względu na to czy pracujemy na otwartej przestrzeni czy w biurze, pracodawca powinien ograniczać wpływ wysokich temperatur i ich skutków na pracowników. W przypadku ludzi pracujących w budynkach, biurach osiąga się to przez zastosowanie rolet, żaluzji i ograniczenie bezpośredniego działania słońca przez szyby- co szczególnie dokuczliwe jest przy wystawie południowej budynku i dużej ilości przeszkleń. Przy oknach skierowanych na pólnoc rolety i żaluzję zacieniające nie są potrzebne, służą jedynie stworzeniu atmosfery prywatności i zachowaniu tajemnicy firmy.
Dodatkowo pracodawca może zainstalować klimatyzację lub urządzenia wentylacyjne, które znacząco podniosą komfort pracy, jednak nie jest do tego zobligowany przez ustawę. Natomiast ustawa precyzuje działanie klimatyzacji: strumień powietrza z klimatyzacji nawiewnej nie powinien być skierowany bezpośrednio na stanowisko pracy. Natomiast temperatura nie może być większa od 70° C przy nawiewie na wysokości minimum 3, 5 m od poziomu podłogi i 45° C w pozostałych przypadkach.
O ile generalnie litera prawa nie określa po przekroczeniu jakiej temperatury, pracownik, może się wstrzymać od wykonywania swoich obowiązków, o tyle w wypadku pracowników młodocianych i stażystów zakaz ich pracy obowiązuje przy przekroczeniu temperatury w pomieszczeniu 30° C i jego wilgotności 65 procent.
Napoje, płyny, woda do umycia
Nie ma niedopowiedzeń. Pracodawca musi dostarczyć zimne napoje, pracownikom pracującym na otwartej przestrzeni, gdy temperatura powietrza przekracza 25° C i pracownikom biurowym, gdy temperatura powietrza przekracza 28° C. Jednak, gdy w firmie działa klimatyzacja, pracodawca jest zwolniony z obowiązku dostarczania zimnych napoi. Napoje te powinny być dostarczane bezpłatnie i w ciągu całej zmiany w ilości zaspokajającej potrzeby pracownika. Tylko ile to dokładnie? Wiadomo, że pracownik fizyczny ma zdecydowanie większe zapotrzebowanie na płyny niż pracownik zatrudniony w budynku.
Rodzaj napoju i marka zależą od pracodawcy. Z powodu kosztów najczęściej są to wody mineralne w butelkach dla pracowników zatrudnionych na otwartej przestrzeni i w dystrybutorach w budynkach. Choć zdarzało mi się spotkać z różnymi napojami słodzonymi dostarczanymi dodatkowo oprócz wody.
Woda do mycia musi, z kolei, być zapewniona pracownikom, wykonującym brudzącą prace na otwartej przestrzeni i w wysokiej temperaturze, w ilości minimum 90 litrów wody dziennie na każdą osobę.
Ciekawostką jest, że ustawodawca nie dopuszcza wymiany płynów na ekwiwalent pieniężny przez pracodawcę.
Wymiar czasu pracy
Ustawodawca nie przewiduje skrócenia czasu pracy i upały nie zwalniają pracownika od wykonywanych obowiązków. Jednak pracodawca może skrócić jej czas lub wprowadzić dodatkowe przerwy tzw. przerwy regeneracyjne. Nie trzeba ich odpracowywać, ponieważ nie są liczone jako krótsze dniówki tylko pełne. Dzięki temu pracownicy zachowują pełne świadczenie. Osobiście spotkałam się natomiast z przyzwoleniem pracodawcy prywatnego na rozpoczynanie pracy we wcześniejszych godzinach, gdy jest chłodniej i wg podobnej zasady działa część firm budowlanych wykonujących prace zewnętrzne.
Co może zrobić pracownik, jeśli pracodawca nie przestrzega ustawy?
Najbezpieczniejszą opcją jest rozmowa z przełożonymi, bo być może zapomnieli o wymianie dystrybutora na nowy lub akurat są w trakcie załatwiania. Jeśli jednak rozmową nic nie wskóramy powinniśmy zawiadomić Państwową Inspekcję Pracy.
Jeśli po kontroli Inspektorów zostaną potwierdzone nieodpowiednie warunki pracy, pracodawcy grozi grzywna.
Sytuacje awaryjne
Zdarzyć się może, że pracownik zasłabnie lub poczuje się wyjątkowo słabo w trakcie upałów. W takim wypadku, mogą opuścić miejsce pracy nie tracąc prawa do wynagrodzenia, jeśli powiadomią o tym przełożonego.
Autorem artykułu jest portal Praca Bielsko-Biała zajmujący się problematyką rynku pracy.
fot. mat. sponsora