Obowiązek opieki nad dzieckiem to jeden z podstawowych obowiązków rodzica. Wynika z władzy rodzicielskiej, ale nie tylko.
Zasadą jest to, że do ukończenia 18 roku życia to rodzic ponosi odpowiedzialność za swoje dziecko (wyjątek może dotyczyć kobiet po ukończeniu 16 roku życia, które otrzymały zgodę sądu na ślub). Inny będzie jednak rodzaj opieki i osobistego nadzoru nad nastolatkiem, inny zaś nad maluchem w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
W przypadku nastolatków rodzic zwykle ponosi odpowiedzialność za szkody wywołane przez dzieci, albo za znaczące zaniedbania opieki ze strony rodzica, co może skutkować odebraniem władzy rodzicielskiej, albo odpowiedzialnością karną gdy chodzi o przestępstwo porzucenia dziecka albo znęcania się nad dzieckiem.
Polskie prawo karne i prawo wykroczeń regulują niektóre kwestie związane z pozostawieniem dziecka samego.
Najbardziej ogólna zasada odnosi się do wszystkich osób, nie tylko do opieki nad dziećmi. Zgodnie z art. 160 kodeksu karnego odpowiedzialność ponoszą wszyscy, którzy narażają człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.
Oznacza to, że każdy człowiek ma obowiązek unikać narażenia innego człowieka (bez względu na wiek) na poważne niebezpieczeństwa. Z zasady tej wynika, że :
1. chodzi o każdego człowieka,
2. wszelkie działania albo zaniechania powodujące narażenie na niebezpieczeństwo, jednak nie oznacza to, że takie niebezpieczeństwo musi nastąpić
3. niebezpieczeństwo jest bezpośrednie –czyli realnie może zajść teraz, a nie w odległym, bliżej nieokreślonym czasie
4. niebezpieczeństwo jest poważne – grozi utratą życia albo ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu np.: możliwość utraty, wzroku, słuchu, zdolności poruszania się itp.
Przestępstwo to może polegać np. na:
- pozostawieniu trucizn, leków, ostrych przedmiotów, w sposób umożliwiający ich użycie przez inne osoby,
- pozostawieniu dziecka w rozgrzanym samochodzie,
- pozostawieniu kanałów i wykopów bez zabezpieczeń i
- innych podobnie niebezpiecznych sytuacji.
Kara za narażenie na niebezpieczeństwo sięga 3 lat pozbawienia wolności. W przypadku, gdy na sprawcy ciąży obowiązek opieki nad osobą narażoną: rodziców, opiekunów, nauczycieli, którzy narażą na takie niebezpieczeństwo dziecko, kara za narażenie wynosi od 3 miesięcy do lat 5 pozbawienia wolności.
Podobną karę poniesie osoba, która wbrew obowiązkowi troszczenia się o małoletniego poniżej lat 15 albo o osobę nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny osobę tę porzuca. „Porzucenie” to opuszczenie dziecka, pozostawienie go własnemu losowi, zaprzestanie troszczenia się o nie, bez zapewnienia jej opieki ze strony innych osób. Porzucenie oznacza pozostawienie podopiecznego bez opieki, na pewien czas, w którym małoletni jest zdany sam na siebie. Jest to całkowity brak zainteresowania o los pozostawionego bez opieki dziecka.
Szczególną grupą wiekową są dzieci do 7 roku życia. W ich przypadku przyjmuje się jako fakt, że są niezdolne do rozpoznania i obronienia się przed niebezpieczeństwem. Dlatego też ten kto ma obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7 dopuszcza do przebywania dziecka w okolicznościach niebezpiecznych dla zdrowia człowieka, podlega każe za wykroczenie. W porównaniu z przestępstwem narażenia na niebezpieczeństwo chodzi tu o przypadki łagodniejsze:
- „Dopuszczenie do przebywania w okolicznościach niebezpiecznych” to doprowadzanie do sytuacji, czy warunków, w których zachodzi prawdopodobieństwo nastąpienia negatywnych konsekwencji
- Konsekwencje dotyczą zdrowia, nie zaś życia dziecka
- Niebezpieczeństwo nie musi być bezpośrednie – dziecko nie musi zrobić sobie krzywdy.
Przykładem takiej sytuacji może być pozostawienie dziecka młodszego niż 7 lat samego w domu np.: wizyta w sklepie, inne załatwienia.
Przypomnieć również należy, że w myśl zasad ruchu drogowego samodzielnie, po drogach publicznych poruszać może się osoba, która ukończyła 7 lat. Natomiast młodsze dzieci, po ukończeniu 7 roku życia muszą być pod opieką osoby, która osiągnęła co najmniej 10 lat.
Rodzic nie może zostawiać dziecka samego na drodze publicznej np.: gdy rodzic będzie w sklepie. Dziecko nie musi zachowywać się w sposób, który zagraża bezpieczeństwu, wystarczy, że będzie się samodzielnie poruszać np.: po chodniku, po przejściu dla pieszych.
Za pozostawienie dziecka poniżej siedmiu lat na drodze, bez opieki, rodzicowi grozi mandat w kwocie 5000 złotych.
Stowarzyszenie Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie
Grant realizowany ze środków Unii Europejskiej w ramach projektu SPLOT WARTOŚCI
„Program finansowany jest przez Unię Europejską. Wyrażone opinie i poglądy są wyłącznie poglądami autora (autorów) i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy Unii Europejskiej lub Komisji Europejskiej. Ani Unia Europejska, ani organ przyznający finansowanie nie mogą ponosić za nie odpowiedzialności.”
Zobacz też:
Hrubieszów: Ślubowanie nowego strażaka [ZDJĘCIA]
Chcesz podzielić się informacjami z Hrubieszowa i powiatu hrubieszowskiego z Czytelnikami lubiehrubie? Prześlij info i zdjęcia na adres lubiehrubie@gmail.com
Artykuł sponsorowany – tekst, grafika mat. partnera
