Ruch Palikota przygotuje nową ustawę o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – poinformował poseł RP Marek Poznański. Projekt – zaznaczył – powstanie po konsultacjach z ekspertami: archeologami, historykami sztuki, a także „poszukiwaczami skarbów”.
Z inicjatywy Poznańskiego, który z wykształcenia jest archeologiem, w poniedziałek w Sejmie odbyło się spotkanie posłów RP z przedstawicielami naukowców.
W debacie – jak poinformowała dyrektor biura prasowego RP Małgorzata Prokop-Paczkowska – wzięło udział kilkudziesięciu archeologów, historyków sztuki i „poszukiwaczy skarbów”. Dyskutowano o tym, czy obecnie obowiązująca ustawa o ochronie zabytków rzeczywiście je chroni, czy też wręcz przeciwnie – niszczy dziedzictwo narodowe.
Prof. Aleksander Bursche z Uniwersytetu Warszawskiego ocenił, że obecna ustawa o ochronie zabytków była tworzona pospiesznie i bardzo niedbale, a ponadto „zawiera mnóstwo sprzeczności, niekonsekwencji i niezgodności z innymi aktami prawnymi”. W jego opinii jest ona też niezrozumiała dla przeciętnego obywatela.
„Niezrozumiałe jest przede wszystkim, co ma być chronione. Gdy dokładnie się w nią wczytać, to wynika z niej, że chronione powinno być wszystko; każdy przedmiot znajdujący się w ziemi jest zabytkiem i podlega w związku z tym ochronie” – stwierdził prof. Bursche.
Jak zaznaczył, jeżeli chcemy chronić wszystko, to w efekcie nie chronimy niczego. „I mamy taką sytuację, że gdy tylko jest ładniejsza pogoda, kilkadziesiąt tysięcy osób w całym kraju wychodzi z wykrywaczami metalu na pola i poszukuje różnych przedmiotów” – powiedział.
Niestety – dodał – zdarza się, iż efekty tych poszukiwań trafiają do prywatnych kolekcji w kraju bądź za granicą. „A my naukowcy tracimy w ten sposób informacje i dane, które moglibyśmy wykorzystać dla potrzeb nauki” – zaznaczył prof. Bursche.
Marcin Rudnicki z Instytutu Archeologii Wydziału Historycznego UW zapowiedział, że chcąc udowodnić „absurdalność” obecnej ustawy o ochronie zabytków, jeszcze w tym tygodniu złoży do prokuratury okręgowej Praga-Południe zawiadomienie o podejrzeniu możliwości popełnienia przestępstwa polegającego na zniszczeniu zabytku archeologicznego, jakim w świetle obecnej ustawy o ochronie zabytków był Stadion Dziesięciolecia, na którego miejscu powstał niedawno Stadion Narodowy.
„To wydaje się żartem primaaprilisowym, ale – szanowni państwo – żartem nie jest. Mało kto zdaje sobie sprawę, że żyjemy w oparach takiego absurdu” – podkreślił. Jak dodał, cieszy się, że Ruch Palikota rozpoczął debatę dotyczącą „konieczności zmian tych niedorzeczności”. Wyraził nadzieję, że uda się je przeprowadzić ponad podziałami politycznymi.