STANISŁAW SWATOWSKI – SPORTOWY FENOMEN ZE SZKOŁY MECHANICZNEJ W HRUBIESZOWIE
Cztery lata po II wojnie światowej, we wrześniu 1949 roku przybył ze wsi do Hrubieszowa niewielkiego wzrostu chłopak, aby zdobyć zawód w szkole mechanicznej.
Oprócz zwykłych zajęć szkolnych polubił także lekcje z wychowania fizycznego pod okiem nauczyciela Włodzimierza Charkowskiego, który dostrzegając dużą sprawność swojego ucznia systematycznie wystawiał go do różnych zawodów międzyszkolnych, w których brał udział z różnym skutkiem.
Po ukończeniu szkoły i osiągnięciu właściwego wieku młodzieniec trafił do wojska i tam okazało się, że pod fachowym okiem jeszcze zawodnika, ale i trenera klubowego oraz reprezentacji Polski Gerarda Macha (jeszcze później głównego trenera Kanady w latach osiemdziesiątych) jego talent rozwinął się i pozwolił mu być najlepszym w Polsce, Europie i olimpijczykiem. Przy tej okazji zwiedził "kawał" świata, a w tych czasach nie było to takie proste.
Poznajmy, szczególnie jego drogę sportową:
DATA I MIEJSCE URODZENIA: 25 03 1934 r. w Michalowie koło Wożuczyna, powiat Tomaszów L. woj. Lubelskie.
PEUDONIM – "Panienka" ponieważ w młodości był ładny i miał kręcone włosy.
IMIONA RODZICÓW: Maria, Józef (robotnik) pseudonim Wielki Józio, pracownik Cukrowni przed i w trakcie wojny, był potwornie silny ponieważ sam potrafił podźwignąć wagon z węglem kiedy wypadł z torów.
RODZEŃSTWO: brat TADEUSZ ur. 1929 r. pseudonim Wielki Tadzik, też pracował w Cukrowni i jest słusznej postury.
NAUKA W SZKOLE PODSTAWOWEJ: RACHANIE
ADRES ZAMIESZKANIA W HRUBIESZOWIE; mieszkał na stancji, na ul. Partyzantów 52 u p. Sabiny Pachockiej (w latach 1949 – 1952; 3 lata, budynku już nie ma).
NAUKA W HRUBIESZOWIE: lata 1949/50 uczeń Państwowego Gimnazjum Mechanicznego w Hrubieszowie na ul. Partyzantów (koło Huczwy, ostatnio budynki zostały wyburzone), kl. I A ; wychowawca i nauczyciel wf Włodzimierz Charkowski – na koniec roku szkolnego: 8 piątek, 5 czwórek, sprawowanie i wf 5, szóstek nie było); dyrektorem szkoły był p. Dubik;
1950/51 Państwowe Liceum Mechaniczne I stopnia, wydział samochodowy, klasa 2 A wychowawca Henryk Krzyszczuk, nl wf W. Charkowski;
1951/52 klasa III A wychowawca Franciszek Ozimek, nl wf W. Charkowski;
WARUNKI FIZYCZNE:
WZROST – 175 cm.; WAGA – 72 kg. (w okresie zawodniczym);
PRZYNALEŻNOŚĆ DO KLUBÓW SPORTOWYCH:
1949 – 1952 WF w Liceum Mechanicznym w Hrubieszowie, nl wf W. Charkowski;
1952 – 1953 Bielawianka i Włókniarz Bielawa – pierwszy trener Alfons Małecki;
1954 – 1956 CWKS Warszawa – trener Gerard Mach
1957 – 1967 Legia Warszawa – trener Gerard Mach;
OSIĄGNIĘCIA SPORTOWE:
w RACHANIACH:
– w 1947 r. w szkole w Rachaniach zorganizowano przełajowe "Biegi Narodowe", będąc w VI klasie zajął II miejsce na 1000 m.
w HRUBIESZOWIE:
startował w reprezentacji szkoły w biegach przełajowych i innych konkurencjach la na stadionie w latach 1950-1952 z różnym skutkiem, m.in. był Mistrzem Powiatu. W 1951 r. uzyskał na 800 m.-2:27,2 min. i na 1500 m.-5:38,0 min., grał dobrze w piłkę nożną i tenisa stołowego.
W BARWACH CWKS i LEGIA WARSZAWA:
Igrzyska Olimpijskie:
RZYM 1960 r. indywidualnie 400 m. – 47,4 sek. V w ćwierćfinale; sztafeta 4 x 400 m. – 3:10,8 min., razem z Bożkiem, Gierajewskim, Kowalskim zakwalifikowali się do półfinału tam zajmując IV miejsce, ulegając m.in. USA;
TOKIO 1964 r. indywidualnie 400 m. – 47,6 s. V w eliminacjach; sztafeta 4 x 400 m. VI miejsce w czasie nowego Rekordu Polski 3:05,3 min., razem z Filipiukiem, Kluczkiem i Andrzejem Badeńskim;
Mistrzostwa Europy:
BERNO 1954 r. sztafeta 4 x 400 m. – 3:13,1 min. III m. w eliminacjach razem z Makomaskim, Sierkiem, Machem;
SZTOKHOLM 1958 r. indywidualnie 400 m. – 47,8 s. VI miejsce.; sztafeta 4 x 400 m. – 3:13,8 min. VI miejsce. razem z Jakubowskim, Kaźmierskim, Makomaskim;
BELGRAD 1962 r. 4 x 400 m. – 3:10,2 m. IV miej. w półfinale razem z Kluczkiem, Badeńskim, Kowalskim (znakomity bieg Swatowskiego);
Światowe Igrzyska Młodzieży Uniwersyteckiej:
BUDAPESZT – 1954 – srebrny medal 4 x 400 m. z Machem, Makomaskim i Sierkiem
WARSZAWA-1955r. – srebrny medal 4 x 400 m. z Brabańskim,Machem i Makomaskim;
Szesnastokrotny Mistrz Polski:
400 m.:
23-25 X 1955 r. – 48,7 w Łodzi;
30 IX – 02 X 1956 – 47,5 w Zabrzu;
14 – 16 IX 1957 – 47,8 w Poznaniu;
4 x 400 m.:
18-23 VII 1954 r. – 3:17,2 w Warszawie (E. Brabański, W. Werbliński, Z. Makomaski);
30 IX-02 X 1956 – 3:14,8 w Zabrzu (G. Mach, E. Stokłosa, W. Proske);
14-16 IX 1957 – 3:21,2 w Poznaniu (G. Mach, J. Jakubowski, J. Gadomski);
21-23 VIII 1959 – 3:14,4 w Gdańsku (G. Mach, J. Gadomski, T. Kulikowski);
20-22 VII 1962 – 3:14,8 w Warszawie (A. Haberling, H. Maciąg, T. Kulikowski);
23-25 VIII 1963 – 3:13,5 w Bydgoszczy (J. Klat, T. Kulikowski, A. Badeński);
13-15 VIII 1965 r. – 3:12,4 w Szczecinie (E. Perchuć, A. Haberling, A. Badeński);
04-07 VIII 1966 r. – 3:11,7 w Poznaniu (A. Haberling, E. Perchuć, A. Badeński);
4 x 100 m. 30 IX – 02 X 1956 r. – 42,5 w Zabrzu (G. Mach, L. Dobczyński, W. Osiński);
14-16 IX 1957 – 42,5 w Poznaniu (H. Drzewiecki, L. Dobczyński, J. Gadomski);
18-20 VII 1958 – 41,5 w Bydgoszczy (G. Mach, H. Drzewiecki, M. Foik);
24 -26 VIII 1961 r. – 41,5 w Nowej Hucie (K. Zarębski, M. Foik, A. Figurski);
13 – 15 VIII 1965 r. – 41,0 w Szczecinie (E. Romanowski, A. Badeński, M. Foik);
Dodatkowo m.in.:
Vice Mistrz Polski
w 1954 r. w Warszawie 400 m.;
4 x 400 m. – 3:17,9 w 1955 r. w Łodzi;
200 m. – 21,7 w 1956 r. w Zabrzu;
4 x 100 m. – w 1960 r. w Olsztynie;
Brązowe medale:
400 m. – 47,8 w 1962 r. w Warszawie;
400 m. – 47,3 w 1963 r. w Bydgoszczy;
4 miejsce – 1964 r. – 400 m. – 47,4 w Warszawie;
6 miejsce – 1965 r. – 400 m.
UDZIAŁ W MECZACH MIĘDZYPAŃSTWOWYCH:
1. NRD-POLSKA-BELGIA 11/12 IX 1954 r. Kraków: III miej.4 x 400 m. – 3:13,2;
2. P. – CSR 30/31 VIII 1955 r. Brno: II miej. 4 x 400 m. – 3:15,0;
3. P. – NORWEGIA 24/25 IX 1955 r. Poznań: I miej. 4 x 400 m. – 3:15,0;
4. P. – FRANCJA 01/02 X 1955 r. Paryż: II miej. 4 x 400 m. – 3:13,1;
5. P.-NRD-BELGIA 15/16 X 1955 r. Jena: IV -400 m.-48,7;II-4×400 m – 3:14,4;
6. P.-WĘGRY 07/08 VII 1956 r. Poznań: I m.400 m.-48,4;I-4 x 400 m.-3:13,2;
7. P.-NORWEGIA 30/31 VIII 1956 r. Oslo: I m.-400 m.-48,4; I m- 4×400-3:15,6;
8. P.-FRANCJA 8/9 IX 1956 Warszawa: II m.- 400 m.-47,8; II m.-4×400 m.-3:11,6;
9. P.-CSR 29/30 VI 1957 Kraków:I m.-400-47,2;I m-200 m-21,5;I m 4×400 -3:10,7;
10. P.-WĘGRY 6/7 VII 1957 Budapeszt: I m.-200 m.-21,3; I m.-4×400 m.-3:13,6;
11. P.-NRF 13/14 VII 1957 Stuttgart: I-400 m.-47,5; III -200 m-21,8; II-4×400-3:12,3;
12. P.-WIEL.BRYTANIA 6/7 IX 1957 Warszawa: I m.-400 m.-47,0;II m-200 m-21,7;
13. P.-NRD 5/6 X 1957 Chorzów: II m.-200 m.-21,7;I-4×100 m-40,9;4×400 m-3:14,8;
14. P.-USA 01/02 VIII 1958 Warszawa: III m.-400 m.-47,8; II m.-4×400 m.-3:11,4;
15. P.-NRF 13/14 X 1958 Warszawa: III m.-400 m.-47,5; II m.-4×400 m.-3:11,4;
16. P.-RFSR 27/28 VI1959 Warszawa: I m.-400 m.-47,0; I m.- 4×400 m.-3:10,3;
17. P.-JUGOSŁAWIA 18/19 VII 1959 Kraków: I m. – 400 m. – 47,9;
18. P.-W.BRYT. 14/15 VIII 1959 Londyn:II-440y-47,7;II-4x440y-3:16,2;4x110y-d.;
19. P.-NRD 05/06 IX 1959 Berlin: III m.-400 m.-48,1; I m.-4×400 m.-3:11,9;
20. P.-NRF 19/20 IX 1959 Kolonia: IV m.-400 m.-47,6; II m.-4×400 m.-3:10,6;
21. P.-RFSRR 25/26 VI 1960 Tuła: III m.-200-21,7; I m.-400-47,3;I-4×400-3:12,2;
22. P.-NRD 10 VII 1960 Rostock: III m.-400 m.-47,8; II m.-4×400 m.-3:12,8;
23. P.-CSRS 15/16 VII 1961 Szczecin: III m.-400 m.-47,8; I m. – 4×400 m.-3:12,5;
24. P.- USA 29/30 VII 1961 Warszawa: III m.-400 m.-47,7; II m.-4×400 m.-3:20,5;
25. P.-GRECJA 23/24 VI 1962 Sosnowiec: II m.-400 m.-47,8; I m.-3:12,4;
26. P.-USA 30VI/1VII 1962 Chicago: II m. – 4 x 400 m. – 3:11,3;
27. P.-W. BRYTANIA 4/6 VIII 1962 Londyn: IV m.-400 m.-48,9; II-4×400-3:14,5;
28. P-RFSRR 18/19 VIII 1962 Warszawa: I m. – 4 x 400 m. – 3:09,9:
29. P-RFN 13/14 X 1962 Frankfurt: II m. – 4 x 400 m. – 3:12,6:
30. P.-FINLANDIA 7/8 IX 1963 Helsinki: II m.-400 m.-48,5; I m.-4×400 m.-3:12,8;
31. P.-RFSRR-NRD 14/15 IX 1963 Moskwa: I m. – 4 x 400 m. – 3:08,2;
32. P.-RFN 5/6 X 1963 Warszawa: II m. – 4 x 400 m. – 3:17,9;
33. P.-W.BRYTANIA 14/15 VIII 1964 Londyn: II m. 4 x 400 m. – 3:07,1;
34. P. – RFN 12/13 IX 1964 Kolonia: IV m.-400 m.-48,0; 4×400 m.-3:06,0;
STANISŁAW SWATOWSKI był 34 razy reprezentantem Polski w meczach międzypaństwowych w latach 1954 – 1964:
200 m. 6 startów 2 zwycięstwa w latach 1957 – 1960 ;
400 m. 22 starty 8 zwycięstw w latach 1955 – 1964 ;
4 x 100 m. 2 starty 1 zwycięstwo w latach 1957 – 1959 ;
4×400 m. 31 startów 16 zwycięstw w lat. 1954 – 1964 ;
Razem 61 startów – 27 zwycięstw – przez 11 lat !!!
(Swatowski w tych meczach wielokrotnie w sztafecie 4 x 400 m. otrzymując pałeczkę na dalszym miejscu, przybiegał pierwszy !!!)
Dwadzieścia dziewięć razy ustanawiał REKORDY POLSKI:
400 m. 47,5 CWKS Warszawa 30 09 1956 r. Zabrze
400m. 46,8 LegiaWarszawa 08 06 1957 Warszawa
400 m. 46,8 Legia Warszawa 31 07 1957 Kolonia
200 m. (wyr.) 21,2 Legia Warszawa 09 06 1957 Warszawa
4 x 400 m. 3:14,9 Reprezentacja Polski 20 06 1954 Warszawa w składzie:
Swatowski – Werbliński – Makomaski – Mach
4 x 400 m. 3:14,6 Reprezentacja Polski 08 08 1954 Budapeszt
Makomaski – Sierek – Swatowski – Mach
4 x 400 m. 3:13,1 Reprezentacja Polski 28 08 1954 Berno
Swatowski – Makomaski – Sierek – Mach
4 x 400 m. 3:11,8 Reprezentacja Polski 06 08 1955 Warszawa
Brabański – Mach – Swatowski – Makomaski
4 x 400 m. 3:11,6 Reprezentacja Polski 09 09 1956 Warszawa
Proske – Lewandowski – Mach – Swatowski
4 x 400 m. 3:10,7 Reprezentacja Polski 30 06 1957 Kraków
Mach – Proske – Makomaski – Swatowski
4 x 400 m. 3:08,7 Reprezentacja Polski 07 09 1957 Warszawa
Mach – Kaźmierski – Proske – Makomaski
4 x 400 m. 3:08,2 Reprezentacja Polski 15 09 1963 Moskwa
Gierajewski – Swatowski – Kowalski – Badeński
4 x 400 m. 3:07,1 Reprezentacja Polski 23 06 1964 Zurych
Kluczek – Filipiuk – Swatowski – Badeński
4 x 400 m. 3:07,1 Reprezentacja Polski 15 08 1964 Londyn
Filipiuk – Gierajewski – Swatowski – Badeński
4 x 400 m. 3:06,0 Reprezentacja Polski 13 09 1964 Kolonia
Kowalski – Lipoński – Swatowski – Badeński
4 x 400 m. 3:05,3 Reprezentacja Polski 21 10 1964 Tokio
Filipiuk – Kluczek – Swatowski – Badeński
4 x 100 m. 41,5 Legia Warszawa 25 08 1958 Bydgoszcz
Mach – Drzewiecki – Swatowski – Foik
4 x 100 m. 41,5 Legia Warszawa 25 08 1961 Nowa Huta
Figurski – Foik – Zarębski – Swatowski
4 x 100 m. 41,4 Legia Warszawa 30 09 1961 Gdańsk
Figurski – Foik – Swatowski – Topolewski
4 x 100 m. 41,4 Legia Warszawa 26 10 1961 Budapesz
Kulikowski – Foik – Swatowski – Figurski
4 x 100 m. 40,4 Legia Warszawa 13 06 1964 Warszawa
Badeński – Romanowski – Swatowski – Foik
4 x 100 m. 40,3 Legia Warszawa 28 06 1964 Warszawa
Romanowski – Badeński – Swatowski – Foik
4 x 400 m. 3:14,8 CWKS Warszawa 02 10 1956 Zabrze
Mach – Swatowski – Stokłosa – Proske
4 x 400 m. 3:14,4 Legia Warszawa 22 08 1959 Gdańsk
Mach – Gadomski – Kulikowski – Swatowski
4 x 400 m. 3:12.8 Legia Warszawa 30 10 1963 Warszawa
Haberling – Kulikowski – Swatowski – Badeński
4 x 400 m. 3:12,4 Legia Warszawa 15 08 1965 Szczecin
Perchuć – Swatowski – Haberling – Badeński
4 x 400 m. 3:11,7 Legia Warszawa 07 08 1966 Poznań
Haberling – Perchuć – Swatowski – Badeński
Sztafeta Olimpijska (800, 400, 200,100 m.) 3:13,5 Reprezentacja Wojska Polskiego 09 05 1965 Praga
Żelazny – Badeński – Swatowski – Romanowski
Sztafeta Szwedzka (400, 300, 200, 100 m.) 1:55,4 Legia Warszawa 31 05 1959
Kulikowski – Swatowski – Foik – Zarębski
ROZWÓJ WYNIKÓW:
ROK 100 m. 200 m. 400 m.
1953 – – 51,5
1954 – – 48,7
1955 – – 48,1
1956 10,6 (6)21,7 (8) 47,5 (1)
1957 10,7 21,2(1) 46,8 (1)
1958 10,8 21,4 47,1 (1)
1959 10,6 21,5 46,9 (1)
1960 – 21,7 47,2
1961 11,0 21,7 47,7 (3)
1962 10,9 21,7 47,2 (4)
1963 10,8 22,0 47,3 (4)
1964 – 21,5(10) 46,7 (2)
1965 – 21,3 (7) 47,7 (10)
1966 10,7 22,0 48,2 (17)
1967 – – 49,3 i ostatni START w ulubionej SZTAFECIE 4 x 400 m – 3:15,1 (2) – LEGIA (Nowosz, Badeński, Haberling, Swatowski) – 11 06 1967 r. w Warszawie
UWAGA: W nawiasach, miejsca zajmowane w danym roku w tabelach sezonu w Polsce. Do 1964 roku wszystkie starty na bieżni żużlowej.
300 m. – 33,6 w 1956 r. w Spale;
Rekord życiowy 400 m. pomiar elektroniczny 47,55 – 25 06 1960 r. w Rzymie;
Rekord życiowy 440 yardów 47,7 – 14 08 1959 r. w Londynie;
W 1957 r. Stanisław Swatowski po pokonaniu, m.in. vice mistrza olimpijskiego Niemca Haasa oraz Anglika, późniejszego vice Mistrza Europy Johna Salisbury uważany był za najlepszego czterystumetrowca Europy !!!, a w rankingu najlepszych w świecie był 6. (4 Amerykanów i M. Spence z Płd. Afryki).
W 1959 r. wynikiem 46,9 zajmował w tabelach Europejskich 4 miejsce.
W 1956 r. przyczynił się do pierwszego wielkiego sukcesu polskiej sztafety 4 x 400 m., biegnąc na ostatniej zmianie wyprzedził Węgra i przybiegł pierwszy w meczu Polska – Węgry.
W 1957 r. zajął III miejsce w plebiscycie "Przeglądu Sportowego" na najlepszego sportowca Polski !!!
W 1962 r. przyznano mu medal "Zasłużony Mistrz Sportu" i wiele innych odznaczeń, medali, honorowych pucharów, proporczyków i dyplomów.
Na zdjęciu – Swatowski Stanisław po kolejnym wygranym biegu pomaga koledze z reprezentacji Polski podnieść się na nogi.
Opracował – Marek Ambroży Kitliński (mak)