W związku z tym, że w roku 2018 obchodzimy 60-lecie Honorowego Krwiodawstwa Polskiego Czerwonego Krzyża, przybliżę Państwu nieco informacji…
Sama idea Honorowego Krwiodawstwa jest jedną z najpiękniejszych kart historii Polskiego Czerwonego Krzyża i sięga dużo wcześniej niż roku 1958.
Początki krwiodawstwa w Polsce łączą się z powstaniem w 1936 roku Instytutu Przetaczania Krwi przy Warszawskim szpitalu PCK.
Dramatycznym wyzwaniem i sprawdzianem dla krwiodawstwa stała się wojna, zwłaszcza Powstanie Warszawskie. Wielu rannych zachowało życie dzięki krwi od anonimowych dawców. Po wojnie Polski Czerwony Krzyż budował od podstaw krwiodawstwo organizując Stacje Krwiodawstwa.
W 1948 roku takich Stacji było już 14, między innymi w Lublinie. W tym okresie stacje pozostawały pod nadzorem Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża, którego organem wykonawczym był Resort Pomocy Doraźnej i Krwiodawstwa. W 1950 r. służbę krwi podporządkowano Ministerstwu Zdrowia.
Polski Czerwony Krzyż przekazał wtedy Ministerstwu 15 stacji przetaczania i konserwowania krwi, w których było zarejestrowanych 12 tysięcy dawców.
W 1958 r. Polski Czerwony Krzyż przejął jako statutowy obowiązek propagowanie Honorowego Krwiodawstwa, pozyskiwanie honorowych dawców, prowadzenie planowej działalności organizacyjnej.
Od tej daty Polski Czerwony Krzyż obchodzi rocznice związane z działalnością i promocją Honorowego Krwiodawstwa. W roku 2018 obchodzić będziemy 60-lecie Honorowego Krwiodawstwa PCK, a już w roku 2019 Jubileusz 100-lecia powstania Polskiego Czerwonego Krzyża.
W 1960 r. powstały pierwsze Kluby Honorowych Dawców Krwi. Przybierały formę silnie zorganizowanego ruch krwiodawstwa, miały silne poparcie w zakładach pracy.
Historia krwiodawstwa na terenie powiatu hrubieszowskiego jest również bardzo bogata. Od 1960 r. pracownicy Lubelskiej Stacji Krwiodawstwa pobierali krew na akcjach wyjazdowych w zakładach Przemysłu Owocowo – Warzywnego w Nieledwi, gdzie następnie powstał Klub Honorowych Dawców Krwi.
Funkcję prezesa Klubu pełniła Aleksandra Antoniuk. Podobne akcje odbywały się na Kolei w Werbkowicach – założycielem Klubu był Jan Cieśla.
Następnie zakładano Kluby Honorowych Dawców Krwi przy Zarządzie Rejonowym PCK w Hrubieszowie, w Jednostce Wojskowej w Hrubieszowie, dwa Kluby na Kolei.
W roku 1985 Klub Honorowych Dawców Krwi powstał z inicjatywy Pawła Zalewskiego przy Cukrowni Werbkowice.
W najlepszych latach (1988 – 1994) Kluby zrzeszały około 1200 Krwiodawców, od których pozyskiwano 850 – 1000 litrów krwi rocznie.
Odbywały się objazdowe akcje poboru krwi w ambulansie Zarządu Głównego PCK.
Akcje te prowadzono na terenie całego powiatu w: Strzyżowie, Mirczu, Dołhobyczowie, Nieledwi, Werbkowicach, Trzeszczanach, Turkowicach oraz w szkołach średnich na terenie powiatu. Akcjom tym towarzyszyły konkursy, pogadanki. Krew niejednokrotnie oddawali przypadkowi ludzie.
Wspominając działające przed laty Kluby Honorowych Dawców Krwi pamiętamy ciągle o wyżej wymienionych współtwórcach. To właśnie oni, zaangażowani w rozwój ruchu krwiodawstwa w powiecie hrubieszowskim, zostawili cząstkę siebie dla ludzi chorych i potrzebujących.
Wielką rolę w promocji i pozyskiwaniu Honorowych Dawców Krwi spełnił – Jerzy Wikło, lekarz – kierownik Punktu Krwiodawstwa oraz Pani Stanisława Woda – pielęgniarka Punktu Krwiodawstwa.
Wiele lat pracowali również:
– Henryk Błaszczyński,
– Elżbieta Banaszek,
– Krystyna Panasiewicz,
– Stanisława Jasińska.
Ogromną rolę w promocji Honorowego Krwiodawstwa, w zakładaniu Klubów Honorowych Dawców Krwi spełnił wieloletni Kierownik Biura Zarządu Rejonowego Polskiego Czerwonego Krzyża w Hrubieszowie – Pan Tadeusz Koksanowicz.
Rekordziści z powiatu oddali 60 – 70 litrów krwi: Zygmunt Jasiński, Marian Kukułowicz, Janusz Białek, Lech Jurkiewicz, Waldemar Klajda, Janusz Kowalczuk, Marek Sadowski, Józef Skierski, Robert Szczecina, Andrzej Wosiek, Narcyz Zalewski, Paweł Zalewski.
Przed laty Honorowym Dawcom Krwi przyznawano wiele uprawnień: bezpłatne leki, darmowe sanatoria, otrzymywali nagrody, dużą ilość odznaczeń i wyróżnień. Zmienił się ustrój, zmieniły przepisy, zmniejszono do minimum przywileje.
Jako Oddział Rejonowy Polskiego Czerwonego Krzyża, staramy się doceniać zasługi zaangażowanych Krwiodawców, działaczy, wolontariuszy, występując o wyróżnianie najbardziej aktywnych, Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi.
Cieszymy się, że nasi krwiodawcy znajdują się w gronie osób odznaczonych i wyróżnianych. Występujemy o przyznawanie odznaczeń Państwowych i Resortowych.
Na przestrzeni 60 lat Honorowi Krwiodawcy z naszego powiatu otrzymali:
– 16 osób – Kryształowe Serca – Najwyższe Wyróżnienie Honorowych Dawców Krwi
– 25 osób – Zasłużony dla Zdrowia Narodu
– 104 osoby – uhonorowano Odznaczeniami Państwowymi
– 26 osób – Medale Honorowego Krwiodawstwa
– 70 osób – Wyróżnienia Wojewody i Dyplomy
– 65 osób – Odznaki Honorowe PCK
oraz nagrodzeni zostali setkami odznaczeń: Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I, II, III stopnia – po oddaniu 6, 12, 18 litrów krwi.
Oddział nasz przez lata realizuje zadania zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Zdrowia Zarządu Głównego PCK, Krajowej Rady Honorowego Krwiodawstwa PCK.
Prowadzimy działalność oświatowo – edukacyjną w środowiskach młodzieżowych, organizując prelekcje, pogadanki, spotkania z dawcami,
– współpracujemy z innymi klubami honorowych dawców krwi województwa lubelskiego
– współpracujemy z lokalnymi mediami każdego roku hrubieszowskie szkoły ponad gimnazjalne uczestniczą w ogólnopolskim Turnieju „Młoda Krew Ratuje Życie”.
– dawcy uczestniczą w organizowanych wyjazdowych akcjach poboru krwi.
Kluby Honorowych Dawców Krwi są współorganizatorami imprez integracyjnych (najbardziej popularną imprezą integracyjną Honorowych Dawców Krwi są Okręgowe Zloty PCK).
Strażacy uczestniczą w konkursie „Ognisty Ratownik Gorąca Krew”.
Współpracujemy z Fundacją „Drużyna M – Trzej Muszkieterowie”, organizujemy akcje poboru krwi wspólnie z Brico Marche.
Promujemy rejestrację Dawców Komórek Macierzystych Szpiku Kostnego.
Z. Korycka
