Zmarł ppłk Franciszek Kornicki – pilot spod Hrubieszowa, symbol Królewskich Sił Powietrznych RAF

Franciszek Kornicki (ur. 18 grudnia 1916 w Wereszynie, zm. 16 listopada 2017r.) – polski dowódca wojskowy, podpułkownik, pilot Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, po II wojnie światowej major (Squadron Leader) Królewskich Sił Powietrznych, dowódca polskiego dywizjonu z okresu II wojny światowej.

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Wereszynie, jako szósty syn Łukasza i Anieli. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Wereszynie, a następnie do gimnazjum w Hrubieszowie. Przyjęty do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, którą ukończył z 3. lokatą wśród 173 absolwentów XII promocji. W sierpniu 1939 roku otrzymał przydział do 162 Eskadry Myśliwskiej w III/6 dywizjonie myśliwskim Wojska Polskiego.

II wojna światowa

Wybuch wojny

1 września 1939 roku eskadra, wyposażona w myśliwce PZL P.7a, była częścią lotnictwa Armii „Łódź” i stacjonowała na lotnisku polowym Widzew. Pchor. Kornicki wykonał dwa loty bojowe, a następnie wykonywał zadania łącznikowe, w tym pilotując samolot RWD-8. 13 września przebazowano eskadrę do Litiatyna k. Brzeżan, skąd po agresji sowieckiej personel – w tym także Kornicki – ewakuował się do Rumunii.

Droga na zachód

Wraz z grupą pilotów Kornicki dotarł do Bukaresztu, gdzie w polskiej ambasadzie uzyskał fałszywe dokumenty. Następnie udał się do – wówczas rumuńskiego – portu Bałczik, skąd na pokładzie SS Patris wypłynął do Marsylii. Tak jak wielu polskich pilotów, Kornicki trafił do bazy Lyon Bron, gdzie szkolił się na myśliwcach Blériot-SPAD S.510, Caudron CR.714 Cyclone i ostatecznie Morane-Saulnier MS.406. Szkolenie ukończył tuż przed kapitulacją Francji. Po otrzymaniu rozkazu ewakuacji udał się do Saint-Jean-de-Luz, skąd 24 czerwca 1940 roku na pokładzie SS Arandora Star odpłynął do Wielkiej Brytanii.

Wielka Brytania

Kornicki zaczął pobyt w Wielkiej Brytanii od intensywnej nauki języka angielskiego. We wrześniu znalazł się wśród pilotów 307 Dywizjonu Myśliwskiego Nocnego, wyposażonego w samoloty Boulton Paul Defiant, w których pilot nie ma kontroli nad uzbrojeniem. Jako doświadczonemu pilotowi myśliwskiemu zmieniono mu przydział na zaprawiony już w boju Dywizjon 303, do którego dołączył 11 października, tuż po jego przebazowaniu z Northolt do Leconfield. Odbył szkolenia na samolotach Hawker Hurricane Mk I. W styczniu 1941 roku Kornicki został przeniesiony do nowo sformowanego Dywizjonu 315, który w lipcu 1941 roku przeniósł się do Northolt i, po przezbrojeniu w samoloty Spitfire Mk II, dołączył do 1 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego w zastępstwie Dywizjonu 303. 23 lipca 1941 roku Kornicki odbył pierwszy lot bojowy nad Francją.

12 lutego 1943 roku objął dowództwo Dywizjonu 308, zostając najmłodszym dowódcą dywizjonu w PSP oraz pierwszym z XII promocji z Dęblina, który uzyskał takie stanowisko. Niedługo potem zmuszony był zdać dowództwo ze względu na operację związaną z zapaleniem wyrostka robaczkowego. 7 maja 1943 roku wrócił do obowiązków służbowych, zostawszy dowódcą Dywizjonu 317. Funkcję tę pełnił do grudnia. 1 stycznia 1944 roku wycofano go ze stanowisk wiążących się z lataniem. Wykonywał zadania oficera łącznikowego w 11 Grupie Myśliwskiej, a następnie 9 Grupie Myśliwskiej RAF. 15 maja 1944 roku rozpoczął półroczny kurs w Wyższej Szkole Lotniczej PSP w Weston-super-Mare, po ukończeniu którego pracował w Dowództwie (Tyłowym) 84 Grupy Drugiej Floty Lotnictwa Taktycznego RAF w Holandii i Belgii. Przed zakończeniem wojny odbył jeszcze szkolenie na najnowszym modelu Spitfire’a – Mk XVI. Za zasługi wojenne został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (rozkaz nr 08487) i trzykrotnie Krzyżem Walecznych.

Emigracja

Po zakończeniu II wojny światowej rozpoczął przeznaczony dla Polaków kurs na Wydziale Chemii Włókienniczej politechniki w Nottingham, który przerwał 18 grudnia 1946 roku wraz z wystąpieniem z Polskich Sił Powietrznych i wstąpieniem do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Po sfałszowanych wyborach w Polsce w 1947 roku i odrzuceniu przez rząd RP planu Marshalla ostatecznie zdecydował o pozostaniu na emigracji. Kształcił się dalej w technologii chemicznej, a ostatecznie zgłosił się na kurs zarządzania hotelem, organizowany przez PKPiR. Po ukończeniu kursu i upływie czasu kontraktu z PKPiR wziął wraz z żoną udział w programie dla młodych małżeństw Browaru Simondsa, dzięki czemu po odbyciu praktyk zostali w 1949 roku zarządcami pensjonatu w Wargrave-on-Thames opodal Henley-on-Thames w hrabstwie Oxfordshire. Latem 1951 roku wrócił do pilotowania samolotów w RAF. Po odbyciu szkolenia w Szkole Kucharskiej RAF w Halton w lipcu 1953 roku został oficerem aprowizacyjnym w bazie RAF w St Athan w hrabstwie Vale of Glamorgan w południowej Walii. Później służył m.in. w bazach brytyjskich w Luqa na Malcie, Kolonii Adeńskiej (obecnie w Jemenie) i Akrotiri na Cyprze. Odszedł na emeryturę wojskową w 1972 roku, po czym pracował w Komisji Szkolenia Gazownictwa i w Ministerstwie Obrony Zjednoczonego Królestwa.

W 1948 roku poślubił Patience Ceridwen Williams. Ma dwóch synów: Petera, japonistę, członka Akademii Brytyjskiej, i Richarda, m.in. przewodniczącego Komitetu Pomnika Polskich Sił Powietrznych. Bierze udział w uroczystościach upamiętniających wojenne losy pilotów w Wielkiej Brytanii (był m.in. gościem XV Międzynarodowego Pikniku Lotniczego w Góraszce i VI Światowego Zlotu Lotników Polskich). Podczas obchodów 70. rocznicy Bitwy o Anglię zasiadł ponownie w kabinie Spitfire’a Mk Vb nr BM597, który wciąż lata w barwach Dywizjonu 317 z okresu, gdy służył w nim Kornicki.

Za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej i za działalność kombatancką został w 2011 roku odznaczony przez Prezydenta RP Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2011)
• Krzyż Walecznych – trzykrotnie

Twórczość

• Polish Air Force – Chronicle of Main Events, Stowarzyszenie Lotników Polskich (Polish Air Force Association), Londyn 1993.
• Franciszek Kornicki, The Struggle: Biography of a Fighter Pilot, Wydawnictwo Stratus, 2008, ISBN 978-83-89450-80-7.
• Franciszek Kornicki, Zmagania. Autobiografia pilota myśliwskiego, Wydawnictwo Stratus, Warszawa 2009, ISBN 978-83-89450-94-4 (tłumaczenie The Struggle… z większą liczbą ilustracji).

Franciszek Kornicki mieszkał w drugim domu znajdującym się za świetlicą wiejską w Wereszynie