Wrzesień roku 2018, zapewne zapisze się z niektórych hrubieszowskich wydarzeń w naszej pamięci, jak z poprzednich lat. Poniżej prezentuję kilkanaście wiadomości, jakie wydarzyły się w latach dawnych i bliższych w dniach od 13 do 16 tego miesiąca z tzw. obszaru „Ziemia Hrubieszowska”. Czy były inne, dla wielu ważniejsze, na pewno, dlatego można a nawet trzeba o nich pamiętać i podzielić się tą wiedzą z innymi.
Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń – wrzesień od 13 do 16
13.09.1923 r. – w Hrubieszowie urodził się Henry Orenstein. Syn Goldy i Lejby (zostali zamordowani w czasie II wojny światowej). W czasie II wojny światowej więzień pięciu obozów koncentracyjnych. Po wojnie wyemigrował do USA, gdzie zajął się projektowaniem zabawek, które produkowano na skalę masową. Był wynalazcą, opatentował ponad sto różnych przełomowych pomysłów. Jest czołowym w świecie pokerzystą. Autor dwóch książek. Wraz z żoną Susie prowadzi działalność charytatywną.
13 09 1998 – odbyły się Dożynki Gminne w Horodle z programem: msza polowa, konkurs na wieniec dożynkowy: 1. Łuszków, Poraj, 3. Kopyłów, Horodło, mecz piłkarski „Orlęta” Horodło – GKS Tarnawatka juniorów i seniorów, zabawa dożynkowa
14.09.1939 r. w dwa tygodnie po rozpoczęciu II wojny światowej do Hrubieszowa dotarły z dwóch stron oddziały niemieckie (4 Dywizja Lekka). Młodzież ze Związku Strzeleckiego stawiła opór na Tatarskiej Górze. W nocy od Kryłowa przybyło wojsko, niestety obrońcy nie wytrzymali naporu Niemców, zostały trupy i działa.
14.09.1995 r. – Wiktor Studziński ps. „Grzmot” oraz Leon Laskowski z Środowiska 27 WDP AK w Hrubieszowie otrzymali Odznaki Weterana Walk o Niepodległość.
14.09.2005 r. – w Hrubieszowie odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą pamięci prof. Stefana Du Chateau, jednocześnie nazwano plac przed HDK Jego imieniem.
14.09.1925 r. – urodził się w Hrubieszowie prof. Wiktor Zin, w domu przy ulicy Kilińskiego (dawniej Browarnej). Polski architekt, profesor Politechniki Krakowskiej, generalny konserwator zabytków (1977–1981), prezes Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa; popularyzator wiedzy o historii sztuki polskiej, felietonista, autor programu telewizyjnego Piórkiem i węglem. Był także autorem cyklów „Klub pod Smokiem”, „Szperacze”, „Spotkanie z zabytkami”, „Dźwięk i linia”, „Być tutaj”, „Nad Niemnem, Piną i Prypecią” „Spotkanie z prof. Zinem”, „Sztuka patrzenia”, „Nasze korzenie”, „Opowieści domu rodzinnego”. Prowadził również audycje radiowe, m.in. „Półgłosem i ciszą” w Radio Bis. Był synem Piotra i Stefanii Zinów. Zmarł 17 maja 2007 w Rzeszowie).
15.09.1918 r. – rozpoczęła działalność I Drużyna Harcerska im. St. Staszica w Hrubieszowie, przy 8 klasowym Gimnazjum Męskim w Hrubieszowie im. St. Staszica (obecnie ZS 2). Odbywały się wycieczki piesze raz w miesiącu, zdobywano sprawności harcerskie, grano w hazenę (gra zbliżona do „w dwa ognie”).
15.09.1943 r. – 3 plutony z batalionu „Rysia” uderzyły na posterunek w Sachryniu, jednak bez powodzenia; jest to jedna z nielicznych przegranych walk tego batalionu.
15.09.1974 r. – w Puławach Łucja Watras wygrała bieg o „Błękitną Wstęgę Wisły” na dystansie1500 mw czasie 4:50,2 min.
15.09.2000 r. – drogowe przejście graniczne polsko – ukraińskie w Zosinie uzyskało status przejścia międzynarodowego dla ruchu osobowego i autokarowego. Czynne było codziennie przez całą dobę. Do przejścia dochodzą polska – droga krajowa nr 74 i ukraińska N22.
15.09.2014 r. – odbyła się uroczystość oficjalnego otwarcie hali sportowej wybudowanej przy hrubieszowskim Zespole Szkół nr 2. Zaproszonych na uroczystość gości powitała dyrektor ZS nr 2 Alicja Borkowska. Krótkie przemówienie wygłosił Starosta Hrubieszowski Józef Kuropatwa, który wręczył młodzieży symboliczny klucz do nowej hali sportowej. Okolicznościowe gratulacje złożyli również przedstawiciele wykonawcy inwestycji, kuratorium, samorządów powiatu hrubieszowskiego, hrubieszowskich szkół, instytucji, organizacji i przedsiębiorstw. Poświęcenia hali dokonał proboszcz parafii św. Mikołaja ks. dziekan Wiesław Oleszek. W czasie ceremonii wystąpili: Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Hrubieszowskiej, grupy taneczne działające przy Hrubieszowskim Domu Kultury, hrubieszowskie przedszkolaki oraz uczniowie i absolwenci Staszica. Program artystyczny przygotowali: Joanna Lis i nauczyciele w-f Staszica. Dekoracja sali – Anna Jańczuk. Catering – restauracja Staropolska.
16.09.1939 r. – nalot na Hrubieszów polskich samolotów (m.in. chciały zniszczyć most przed rzeźnią – chybiono). Niemcy byli przerażeni, a w Polaków wstąpiła nadzieja. Wojska niemieckie opuściły miasto i okolice.
16.09.2001 r. – w ramach Obchodów 600-lecia Miasta Hrubieszowa rozegrano mecz piłki nożnej drużyn młodzieżowych Polska-Białoruś w Hrubieszowie.
Opracował – Marek Ambroży Kitliński (mak)
Zobacz też:
Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń – wrzesień od 9 do 12
Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń – wrzesień od 5 do 8
Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń – początek września