Ustawa Kamilka to najczęściej pojawiający się temat rozmów w instytucjach oświatowych i edukacyjnych. Już teraz wiele kwestii jest niewłaściwie rozumianych i niewłaściwie stosowanych.
Ustawa weszła w życie 15.02.2024r. i jej głównym celem jest lepsza ochrona dzieci przed krzywdą przede wszystkim ze strony dorosłych, którzy sprawują nad nimi opiekę oraz określenia zasad bezpiecznych relacji dorosłych z dziećmi oraz procedury interwencji w przypadkach podejrzenia przemocy.
Z uwagi na wagę ustawy oraz konsekwencje karne dla osób nieprzestrzegających jej postanowień narasta wiele obaw i wątpliwości co do jej stosowania.
Trzonem ustawy jest obowiązek wprowadzenia standardów ochrony małoletnich w placówkach oświatowych, opiekuńczych, wychowawczych, podmiotach świadczących usługi hotelarskie oraz turystyczne oraz innych instytucji, które mają kontakt z dziećmi. Nie ma wzorca Standardów, należy dostosować je do specyfiki placówki w każdym jednak przypadku powinny zawierać zasady:
- określające bezpieczne relacje z dzieckiem z określeniem zachowań niedozwolonych,
- podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka,
- związane z złożeniem zawiadomienia o podejrzeniu przestępstwa wobec dziecka i wyznaczoną osobę odpowiedzialną za złożenie.
Instytucja państwowe i prywatne (np. stowarzyszenia i fundacje) mają obowiązek w toku rekrutacji, jeszcze przed dopuszczeniem danej osoby do pracy z dziećmi, weryfikacji kandydatów w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle seksualnym. Obowiązek ten spoczywa na dyrektorze szkoły, placówki, czy kierowniku innej jednostki oświatowej.
Obowiązek ten dotyczy:
- wyłącznie osób których praca wiąże się bezpośrednio z opieką nad dziećmi, a nie wszystkich, które mogą mieć styczność z dziećmi
- wszystkich bez względu na rodzaj zatrudnienia: wolontariat, zlecenie, umowa o pracę, inne,
- bez względu na formę kontaktu bezpośrednia czy online.
Niezwykle wiele pytań pojawia się co do konkretnych osób czy grup zawodowych czy one winny być poddawane weryfikacji.
Według oficjalnego stanowiska Ministerstwa Sprawiedliwości nie trzeba dokonywać sprawdzenia np.:
– kierowcy autobusu przewożącego dzieci, jeżeli nie sprawuje nad nimi opieki- z dziećmi jest opiekun,
– osoby która jednorazowo prowadzi lekcję, prelekcję, warsztaty gdy obecny jest nauczyciel,
– woźny, gdy zajmuje się wyłącznie sprzątaniem – nie pomaga dzieciom lub nie sprawuje nad nimi opieki.
Aktualnie wątpliwości co do sposobu w postępowania nauczycieli, opiekunów w określonych sytuacjach, w szczególności związanych z bezpośrednim kontaktem fizycznym z dziećmi. Oczywiście sposób tego kontaktu powinien zostać określony w Standardach, jednak zawsze należy kierować się tym, czy nie dochodzi do czegoś co jest wbrew woli dziecka. Inaczej rzecz ujmując nie chodzi o to, że przedszkolak nie może przytulić się do swojej pani – takiego zakazu nie ma, jednak to dorosły powinien postępować z uważnością. Nauczyciel powinien zawsze kierować się swoim profesjonalnym osądem – słuchać, obserwować i odnotowywać reakcję dziecka, a najlepiej –zapytać o jego zgodę na kontakt fizyczny. Przed przytuleniem, pogłaskaniem czy wzięciem dziecka na kolana, aby na przykład je pocieszyć lub uspokoić, należy zapytać je, czy tego potrzebuje.
Problematyczne dla zawodów medycznych jest kwestia badania małego pacjenta np. na obozie czy kolonii, gdy nie może dziecku asystować rodzic.
Wskazać należy, że w przypadku świadczeń medycznych obowiązują dotychczasowa przepisy i procedury wynikające z ustawy o prawach pacjenta.
Podstawową kwestią jest tutaj poszanowanie praw pacjenta – godność i intymność dziecka. Podczas badania dziecka obecne mogą być tylko te osoby, które są niezbędne do wykonania badania (np. lekarze, pielęgniarka). Uczestnictwo oraz obecność innych osób możliwa jest tylko za zgodą pacjenta i medyka. W przypadku dziecka taką zgodę może wydać jego opiekun, zaś gdy dziecko ukończyło 16 rok życia również samo dziecko. „Ustawa Kamilka” nie wprowadza zakazu przebywania dziecka i dorosłego sam na sam, zaś badanie wykonywane przez lekarza, pielęgniarkę albo ratownika medycznego dotyczy istotnej sfery prywatności dziecka, którą należy chronić. Rekomenduje się zatem przeprowadzanie badań lekarskich w warunkach zapewniających dziecku prywatność, ale równocześnie pod nadzorem np. za drzwiami opiekuna kolonijnego. Podobnie, jak w przypadku osoby dorosłej, nie będzie dopuszczalne stosowanie monitoringu w miejscu przeprowadzenia badania.
Więcej przydatnych odpowiedzi można znaleźć na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości link: https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/ustawa-kamilka-wyjasnienia-i-najczesciej-zadawane-pytania.
Stowarzyszenie Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie
Grant realizowany ze środków Unii Europejskiej w ramach projektu SPLOT WARTOŚCI
„Program finansowany jest przez Unię Europejską. Wyrażone opinie i poglądy są wyłącznie poglądami autora (autorów) i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy Unii Europejskiej lub Komisji Europejskiej. Ani Unia Europejska, ani organ przyznający finansowanie nie mogą ponosić za nie odpowiedzialności.”
Chcesz podzielić się informacjami z Hrubieszowa i powiatu hrubieszowskiego z Czytelnikami lubiehrubie? Prześlij info i zdjęcia na adres lubiehrubie@gmail.com
Artykuł sponsorowany – tekst i grafika mat. partnera