Gdy w małżeństwie nie układa się dobrze, ale małżonkowie nie mają jeszcze pewności czy chcą definitywnego rozstania, nie podjęli decyzji o rozwiązaniu swojego małżeństwa przez rozwód, każdy z małżonków może domagać się separacji (ewentualnie mogą wspólnie zgłosić takie żądanie).
Separacja (podobnie jak rozwód, rozdzielność majątkowa, podział majątku wspólnego, kontakty z dziećmi, alimenty, unieważnienie małżeństwa itp.) należy do spraw rodzinnych.
Przesłanką orzeczenia przez sąd separacji jest zupełny rozkład pożycia, który polega na zerwaniu więzi małżeńskich: gospodarczej, intymnej i uczuciowej. Sąd oddali żądanie separacji, mimo rozpadu małżeństwa, jeżeli wskutek takiego orzeczenia mogłoby ucierpieć dobro małoletnich dzieci małżonków albo orzeczenie byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Negatywne przesłanki, stojące na przeszkodzie do wydania wyroku separacyjnego mogą być różnorodne i każdorazowo są wnikliwie analizowane przez sąd.
W przypadku gdy małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci Sąd może orzec separację na podstawie wspólnie złożonego wniosku. Mieć należy na względzie to, że w sprawie o separację sąd może orzec o rozwodzie, jeżeli żąda tego jeden z małżonków i doszło do zupełnego i trwałego rozpadu małżeństwa, czyli gdy okoliczności sprawy wskazują, iż brak jest widoków na odbudowanie więzów małżeńskich ( więcej informacji o rozwodzie w artykule: Porady prawne: Przesłanki orzeczenia rozwodu przez sąd. )
W wyroku separacyjnym sąd rozstrzyga o:
winie za rozkład małżeństwa ( może być ustalona wina obu stron, wyłączna wina jednego z małżonków, zaś na zgodny wniosek stron sąd odstąpi od orzeczenia o winie),
alimentach na rzecz małoletnich dzieci,
alimentach na rzecz małżonka,
władzy rodzicielskiej ( w tym o jej ograniczeniu, pozbawieniu, zawieszeniu, ustaleniu uprawnień względem dziecka),
kontaktach z dziećmi ( na zgodny wniosek sąd nie orzeka o kontaktach),
sposobie korzystania ze wspólnie zajmowanego po separacji mieszkania,
podziale majątku wspólnego ( o ile nie wpłynie to na przewlekłość postępowania).
W przypadku kwestii związanych ze sprawami opieki nad małoletnimi dziećmi sąd bierze pod rozwagę porozumienie małżonków w tym zakresie.
Konsekwencje orzeczenia o separacji są podobne, jak przy rozwodzie. Z mocy prawa,od daty orzeczenia separacji, powstaje między małżonkami rozdzielność majątkowa. Oznacza to, ze majątek uzyskany od daty separacji jest majątkiem osobistym tego z małżonków, który go nabywa ( zawarł umowę sprzedaży). Jednakże małżonkowie w separacji nie mogą zawrzeć kolejnego małżeństwa oraz jeżeli tak stanowią względy słuszności są obowiązani do wzajemnej pomocy. Separacja może być zniesiona w każdym czasie ( strony powracają do małżeństwa).
adwokat Magdalena Kusik-Balicka
Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
we współpracy ze Stowarzyszeniem Sołtysów Gminy Hrubieszów w Hrubieszowie oraz
Stowarzyszeniem Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie
