W dniu 26 czerwca 2019 roku wejdą w życie nowe zasady nabywania własności nieruchomości rolnych (udziału we współwłasności nieruchomości rolnej, użytkowania wieczystego nieruchomości rolnej, albo udziału w użytkowaniu wieczystym nieruchomości rolnej) uregulowane ustawą z dnia 26 kwietnia 2019 roku o zmianie ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz niektórych innych ustaw (zwanej dalej ustawą).
Dotychczas obowiązujące przepisy przewidywały, iż ustawy nie stosowało się w przypadku nabycia nieruchomości rolnych: o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha, będących drogami wewnętrznymi, nabycia udziałów lub ich części we współwłasności wymienionych powyżej nieruchomości oraz będących w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Zgodnie z odrębnymi przepisami (ustawa z dnia14 kwietnia 2016 roku o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw) osoba nie mająca statusu rolnika miała również niereglamentowane prawo nabyć nieruchomości zabudowanejo powierzchni powyżej 0,5 ha oraz nieruchomości rolne, które zgodnie z ostatecznymi decyzjami o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przeznaczone zostały na cele inne niż rolne.
Nadto ograniczenie w nabyciu gruntów rolnych nie dotyczyło przypadków określonych w art. 2a ustawy m.in. nabycia przez osoby bliskie zbywcy (zstępnych: rodziców, dziadków, wstępnych: dzieci, wnuki, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, małżonka, osoby przysposabiające i przysposobione), w wyniku dziedziczenia albo zapisu windykacyjnego.
W pozostałych przypadkach nabycie mogło nastąpić wyłącznie za zgodą Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR).
Najważniejsze zmiany
Nowelizacja przyznaje nierolnikom prawo do zakupu, bez uzyskania zgody, nieruchomości rolnej o powierzchni mniejszej niż 1 ha (art. 2a ust. 3 pkt 1a ustawy).
Wolne od ograniczeń będzie nabycie nieruchomości rolnej w drodze licytacji komorniczej oraz w postępowaniu upadłościowym. Nadto zbycie w toku postępowania egzekucyjnego będzie mogło dotyczyć nieruchomości o powierzchni powyżej 300 ha, na co dotychczasowy stan prawny nie pozwalał.
Ograniczenia ustawowe nie będą dotyczyły nabywania nieruchomości rolnych w związku: ze zniesieniem współwłasności, z działem spadku, z podziałem majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej (po rozwodzie albo po wprowadzeniu rozdzielności majątkowej między małżonkami), działu spadku oraz przekształceniem, podziałem, łączeniem spółek prawa handlowego.
Nowelizacja modyfikuje zasady postępowania w przypadku zgody na nabycie nieruchomości rolnej. Konieczne będzie nieodpłatne opublikowanie ogłoszenia o zamiarze sprzedaży nieruchomości rolnejna platformie informatycznej prowadzonej przez KOWR
Nabywca nieruchomości rolnej będzie musiał prowadzić gospodarstwo rolne, w którego skład weszły nieruchomości przez okres 5 lat (dotychczas 10 lat).
Wśród osób bliskich, uprawnionych do nabycia gruntów rolnych bez zgody, znaleźli się również: rodzeństwo rodziców oraz pasierbowie.
adwokat Magdalena Kusik-Balicka
Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
www.dabekkusik.pl
we współpracy ze Stowarzyszeniem Sołtysów Gminy Hrubieszów w Hrubieszowie
oraz Stowarzyszeniem Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie
