Pracodawca zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy jest obowiązany dokonywać miesięcznych wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych ( PFRON) w wysokości kwoty stanowiącej iloczyn 40,65% przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy między zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6% a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych.
Z wpłat zwolnieni są pracodawcy, u których wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi co najmniej 6% (w razie zatrudnienia osób niepełnosprawnych ze schorzeniami szczególnie utrudniającymi wykonywanie pracy wskaźnik ten może zostać obniżony).
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych przewiduje dla pracodawcy zatrudniającego osoby niepełnosprawne ulgi we wpłatach na PFRON. Nadto w związku z zatrudnieniem osób niepełnosprawnych pracodawca może uzyskać:
1. Dofinansowanie do wynagrodzeń:
– dotyczy zatrudniania wyłącznie na umowę o pracę (nie dotyczy umów zlecenia, o dzieło i innych umów cywilnoprawnych) pracowników ujętych w ewidencji zatrudnionych osób niepełnosprawnych;
– przysługuje, co do zasady: każdemu pracodawcy zatrudniającemu osobę niepełnosprawną, pracodawcy prowadzącemu zakład pracy chronionej, pracodawcy zatrudniającemu co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i osiągającemu wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 6 proc., pracodawca nie może mieć zaległości w zobowiązaniach wobec PFRON.
– nie przysługuje za zatrudnienie niepełnosprawnego pracownika, jeżeli posiada lekki lub umiarkowany stopień niepełnosprawności i ma ustalone prawo do emerytury albo jest zatrudniony w formie przewidującej wypłatę wynagrodzeń ze środków publicznych (jeśli część wynagrodzenia jest wypłacana ze środków publicznych, dofinansowanie może być wypłacane tylko do pozostałej części wynagrodzenia).
2. Zwrot dodatkowych kosztów dla pracodawcy
– o zwrot może ubiegać się pracodawca, który przez okres co najmniej 36 miesięcy zatrudni osoby niepełnosprawne będące bezrobotnymi lub poszukującymi pracy niepozostającymi w zatrudnieniu albo już zatrudnione u danego pracodawcy, których przyczyną powstania niepełnosprawności w okresie zatrudnienia u tego pracodawcy nie było zawinione przez pracodawcę lub przez pracownika naruszenie przepisów, w tym przepisów prawa pracy.
– może otrzymać zwrot kosztów:
a) adaptacji pomieszczeń zakładu pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych, w szczególności poniesionych w związku z przystosowaniem tworzonych lub istniejących stanowisk pracy dla tych osób, stosownie do potrzeb wynikających z ich niepełnosprawności;
b) adaptacji lub nabycia urządzeń ułatwiających osobie niepełnosprawnej wykonywanie pracy lub funkcjonowanie w zakładzie pracy;
c) zakupu i autoryzacji oprogramowania na użytek pracowników niepełnosprawnych oraz urządzeń technologii wspomagających lub przystosowanych do potrzeb wynikających z ich niepełnosprawności;
d) rozpoznania przez służby medycyny pracy potrzeb określonych w pkt a) – c) powyżej;
– zwrot kosztów nie może przekraczać dwudziestokrotnego przeciętnego wynagrodzenia za każde przystosowane stanowisko pracy osoby niepełnosprawnej,
– zwrotu kosztów dokonuje starosta na warunkach i w wysokości określonych umową zawartą z pracodawcą, przy czym nie są refundowane koszty poniesione przed podpisaniem umowy oraz wtedy, gdy nie zostanie wydana pozytywna opinia Państwowej Inspekcji Pracy o przystosowaniu lub o spełnieniu warunków bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku pracy lub pomieszczeniach zakładu pracy.
3. Zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy
– o zwrot może ubiegać się pracodawca, który przez okres co najmniej 36 miesięcy zatrudni osobę niepełnosprawną zarejestrowaną w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotna albo poszukująca pracy niepozostającą w zatrudnieniu,
– refundacja do wysokości piętnastokrotnego przeciętnego wynagrodzenia.
– zwrotu kosztów, podobnie jak zwrot kosztów określonych w pkt 2 niniejszego artykułu dokonuje starosta na warunkach i w wysokości określonych umową zawartą z pracodawcą, z tym że zwrotowi nie podlegają koszty poniesione przed dniem zawarcia umowy.
4. Zwrot kosztów szkoleń dla pracowników niepełnosprawnych
Na wniosek pracodawcy poniesione przez niego koszty szkolenia zatrudnionych osób niepełnosprawnych mogą być zrefundowane ze środków PEFRON do wysokości 70% tych kosztów, nie więcej jednak niż do wysokości dwukrotnego przeciętnego wynagrodzenia na jedną osobę. Zwrotu kosztów dokonuje starosta na warunkach i w wysokości określonych w umowie zawartej z pracodawcą. Zwrotowi nie podlegają koszty poniesione przez pracodawcę przed datą podpisania umowy.
5. Zwrot kosztów zatrudnienia pomocników dla osób niepełnosprawnych i ich szkoleń
Pracodawca zatrudniający pracowników niepełnosprawnych może liczyć również na zwrot:
-1) miesięcznych kosztów zatrudnienia pracowników pomagających pracownikowi niepełnosprawnemu w pracy,
2) kosztów szkolenia tych pracowników
– w zakresie czynności ułatwiających komunikowanie się z otoczeniem, a także czynności niemożliwych lub trudnych do samodzielnego wykonania przez pracownika niepełnosprawnego na stanowisku pracy.
Przypomnieć również należy, iż wpłaty na PFRON ulegają obniżeniu również z tytułu zakupu produkcji lub usługi, z wyłączeniem handlu, odpowiednio wytworzonej lub świadczonej przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, który osiąga co najmniej 30% wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych zaliczonych do: znacznego stopnia niepełnosprawności lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, w odniesieniu do których orzeczono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenia rozwojowe lub epilepsję oraz niewidomych w wysokości.
adwokat Magdalena Kusik-Balicka
Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
we współpracy ze Stowarzyszeniem Sołtysów Gminy Hrubieszów w Hrubieszowie