Z chwilą śmierci członka zarządu wygasa jego mandat do sprawowania funkcji w organie Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W takiej sytuacji może okazać się, iż Spółka utraciła możliwość formalnego działania, w szczególności reprezentacji. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy zarząd jest jednoosobowy.
Wątpliwości budzi sytuacja, gdy umowa spółki przewiduje zróżnicowany sposób reprezentacji: prezesowi zarządu pozwala na działanie indywidualne, zaś pozostałym członkom łącznie. Za słuszne przyjąć należy stanowisko, iż reprezentacja wielopodpisowa przewidziana jest tylko dla zarządów wieloosobowych, gdy zaś w zarządzie pozostanie tylko 1 osoba, wówczas reprezentuje ona spółkę jednoosobowo, zgodnie z regułą wynikającą z kodeksu spółek handlowych, nawet wówczas, gdy umowa spółki milczy na ten temat.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Sp. z o.o.), która nie ma organu reprezentacji (zarządu), albo gdy organ ten jest sprzeczny z umowa spółki, wówczas Spółka nie ma możliwości skutecznego działania na zewnątrz. W konsekwencji Spółka nie zawrze skutecznie umowy, nie jest w stanie prowadzić sprawy przed organami administracyjnymi (w postępowaniach administracyjnych), przed sądami w sprawach gospodarczych, cywilnych czy karnych.
Zasadniczo, gdy tylko w toku prowadzonego postepowania organ administracji, albo sąd otrzyma informację o tym, że członek zarządu zmarł, albo nastąpiła inna przyczyna wygaśnięcia mandatu członka zarządu (np. rezygnacja, odwołanie z funkcji) ma możliwość wdrożyć określone działania. Kodeks postępowania cywilnego przewiduje zawieszenie postępowania do czasu wyboru (powołania) uzupełnienia składu organu, ewentualnie ustanowienie kuratora, zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego. Kurator może zostać powołany na wniosek drugiej strony, albo, jeżeli jest to uzasadnione, z urzędu i ma prawo do podejmowania czynności w sprawie. Sąd zobowiązany jest do poinformowania Krajowego Rejestru Sądowego (sądu rejestrowego) o ustanowieniu kuratora. KRS zobowiąże Spółkę do przeprowadzenia działań zmierzających do uzupełnienia braków organu pod rygorem sankcji pieniężnej albo pod rygorem wykreślenia z rejestru przedsiębiorców (postępowanie przymuszające).
Kodeks cywilny przewiduje również ustanowienie kuratora, którego rolą będzie podjęcie działań zmierzających do powołania albo uzupełnienia składu zarządu, albo do likwidacji Spółki. Za podejmowane przez kuratora działania Spółka będzie zobowiązana zapłacić wynagrodzenie, które ustali sąd.
W przypadku, gdy śmierć członka zarządu (w tym prezesa) pociąga za sobą zmian w składzie osobowym wspólników ( członek zarządu był jednocześnie wspólnikiem spółki), wówczas rozważyć należy czy umowa spółki przewiduje wstąpienie spadkobierców na miejsce zmarłego wspólnika (więcej informacji na ten temat w artykule: Porady prawne: Co zrobić, gdy wspólnik Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zmarł?)
Najprostszą i najmniej kosztownym dla spółki rozwiązaniem jest zwołanie nieformalnego zgromadzenia wspólników, na którym muszą być obecni wszyscy wspólnicy ( przedstawiciel spadkobierców). Zgromadzenie, o ile wszyscy wyrażą na to zgodę, będzie mogło dokonać wyboru nowego składu zarządu.
adwokat Magdalena Kusik-Balicka
Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
www.dabekkusik.pl
we współpracy ze Stowarzyszeniem Sołtysów Gminy Hrubieszów w Hrubieszowie oraz
Stowarzyszeniem Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie
Zobacz też:
Porady prawne: Co zrobić, gdy wspólnik Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zmarł?
