Pisząc w 2006 roku mini przewodnik o gminie Hrubieszów, przedstawiłem także propozycje tras turystycznych wyznaczonych osobami, wydarzeniami czy miejscami. Wśród nich była trasa o kobietach, wprawdzie nazwana nie wprost „Nie tylko o kobietach” to dotyczyła właśnie ich, miała związek z kobietami.
Pamiętajmy jednak, że jak sama nazwa trasy mówi, dotyczy ona także innych osób czy wydarzeń. I o tym trzeba pamiętać podczas turystycznego objazdu trasy. Postanowiłem w tym roku przypomnieć te trasy, poprawione i uzupełnione, a 8 marca stał się pretekstem aby zacząć to właśnie od trasy kobiecej.
Jacek Fuchs
GMINA HRUBIESZÓW i okolice
propozycje tras turystycznych
Trasa „Nie tylko o kobietach”
Masłomęcz – to tutaj gockie kobiety rozwijały swoją starożytną cywilizację, jedną z najbardziej fascynujących w ówczesnej Europie.
Modryń – dawna cerkiew – fundatorką tutejszej świątyni była Rozalia Wilga. Pragnęła aby po śmierci pochowano ją przed głównym wejściem. Miejscowi opowiadają, że w ten sposób chciała uwolnić się od grzechu rozpusty, któremu uległa za życia.
Sahryń – na skraju lasu, w 1944 r. nacjonaliści ukraińscy zamordowali siostrę Longinę i siedmiu wychowanków Domu Dziecka w Turkowicach.
Malice – tutejszy kościół ufundowała Lubowiecka, jako kaplicę dla przedłużenia pamięci po zmarłym mężu.
Turkowice – monastyr – pierwszą przeoryszą klasztoru była wielka księżna Maria Magdalena Gorczakowa, ciotka cara Mikołaja II.
Mircze – Maria Rulikowska, córka tutejszego właściciela majątku, została żoną Kajetana Kraszewskiego – literata, astronoma, muzyka – brata Józefa Ignacego Kraszewskiego.
Poturzyn – w 1830 roku, w majątku Tytusa Wojciechowskiego, przebywał Fryderyk Chopin. Odwiedziny u jego serdecznego kolegi trwały niecałe dwa tygodnie, bowiem Chopin chciał zdążyć na koncert Konstancji Gładkowskiej, w której był zakochany.
Dołhobyczów – neogotycki kościół – wystawiony przez Świeżawskich jako wotum dziękczynne dla Stolicy Apostolskiej za zgodę na ślub pomiędzy krewnymi.
Kryłów – ruiny zamku – Stanisław Ostroróg, zanim został właścicielem kryłowskich włości, uprowadził Zofię Tęczyńską, spadkobierczynię Kryłowa i poślubił ją bez zgody rodziny. Dopiero po dwóch latach Tęczyńscy poszli na ugodę i zaaprobowali ten związek. W 1651 roku, na tutejszym zamku, doszło do zatargu między Hieronimem Radziejowskim, ówczesnym właścicielem Kryłowa, a Janem Kazimierzem. Radziejowski podejrzewał swoją małżonkę o romans z królem.
Kryłów – Kolonia – figura św. Mikołaja z kamiennym wilkiem, obok źródełko mające opinię cudownego. Podobno przysiad na wilku (koniecznie nago), a następnie kąpiel w pobliskim stawie gwarantuje płodność kobietom mającym problem z zajściem w ciążę.
Gródek – Królewski Kąt – właśnie tędy Bolesław Chrobry wracał z wyprawy kijowskiej, wioząc ze sobą m.in. dziewięć sióstr Jarosława Mądrego, z których jedną, Peredsławę, upatrzył sobie na kochankę. W Gródku była pochowana Joanna Grodecka, matka chrzestna Aleksandra Głowackiego (Bolesława Prusa).
Strzyżów – pałac – żona właściciela majątku, Aleksandra Lubomirskiego, Rozalia z Chodkiewiczów, podejrzewana o związki z francuską arystokracją została ścięta na gilotynie.
Zosin – najdalej na wschód wysunięty kraniec Polski. Wieś zawdzięcza swoją nazwę właścicielom Wieniawki, którzy dzieląc swój majątek między trzy córki: Zośkę, Jankę i Martę, nadali nazwy powstającym miejscowościom od ich imion.
Horodło – Wały Jagiellońskie – pozostałość po umocnieniach zamku, w którym odbyło się spotkanie króla Jagiełły i księcia Witolda, w sprawie rzekomych zdrad, których miała dopuścić się królowa Zofia.
Czortowice – w 1920 roku we wsi bolszewicy zamordowali Teresę Grodzińską. Za męstwo i odwagę pośmiertnie odznaczona Krzyżem Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych.
Jacek Fuchs
przewodnik turystyczny
GOK Wołajowice
(fot. Jacek Fuchs)
Zobacz też:
Podwyższone stany wód w powiecie hrubieszowskim – ZDJECIA
Podwyższone stany wód w powiecie hrubieszowskim – ZDJECIA
Lykoland przedstawia: