11 października 2024

Komarów: Setna rocznica urodzin żołnierza AK/WIN mjr Zenona Jachymka ps. „Wiktor”

9 grudnia br. w miejscowości Komarów-Osada odbyła się uroczystość Chwała Bohaterom upamiętniająca setną rocznicę urodzin żołnierza AK/ WIN mjr Zenona Jachymka ps. „Wiktor”.

Reklamy

Organizatorami w/w uroczystości byli: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość, ŚZŻAK Koło Rejonowe w Komarowie, 3 Batalion Zmechanizowany w Zamościu, Stowarzyszenie „Zachować pamięć” im. Senatora Wiesława Lipko oraz Parafia p.w. Świętej Trójcy w Komarowie.  Patronat medialny nad uroczystością w Komarowie objęła TVP INFO.

Uroczystość rozpoczęła się o godz. 10.30 zbiórką przy Szkole Podstawowej i Gimnazjum w Komarowie, po czym liczne poczty sztandarowe kół SZŻAK Okręg Zamość, Solidarności oraz organizacji patriotycznych z terenu Lubelszczyzny a także jej uczestnicy przeszli do Kościoła p.w. Świętej Trójcy. Po powitaniu obecnych przez Wiceprezesa Koła Rejonowego ŚZŻAK w Komarowie Jerzego Maruchy, Prezes ŚZŻAK Okręg Zamość poseł Sławomir Zawiślak przedstawił postać mjr Zenona Jachymka ps. „Wiktor”. W murach świątyni wszyscy zebrani wysłuchali koncertu  Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego oraz jego solistów. O godz. 12.00 rozpoczęła się uroczysta Msza św. koncelebrowana przez J.E. ks. Biskupa  Pomocniczego Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej Mariusza Leszczyńskiego, który wygłosił także homilię.

Reklamy

Następnie, kombatanci, przedstawiciele organizacji patriotycznych i pozarządowych, samorządowcy, młodzież, wszyscy zebrani udali się na cmentarz parafialny w Komarowie, gdzie spoczywa mjr Zenon Jachymek. Tutaj odbył się ceremoniał wojskowy: meldunek, Hymn Państwowy, Apel poległych, salwa honorowa. W dalszej kolejności delegacje uczestniczące w uroczystości, jak i osoby prywatne złożyły wieńce i kwiaty na grobie wybitnego dowódcy AK- „Wiktora”.

Kolejnym punktem uroczystości był przemarsz do Hali sportowej przy Szkole Podstawowej i Gimnazjum w Komarowie, gdzie miały miejsce okolicznościowe przemówienia zaproszonych gości, a następnie przedstawiciele Prezydium Zarządu naszego Związku dokonali wręczenia Odznaki Zasługi Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość, którą  otrzymali:

Reklamy

– ks. kanonik Tomasz Bomba-proboszcz Parafii p.w. Świętej Trójcy w Komarowie,

Henryka Bałuta– członek ŚZŻAK Koło w Komarowie,

– Modesta Cyc– członek ŚZŻAK Koło w Komarowie,

– Jerzy Marucha– Wiceprezes ŚZŻAK Koło w Komarowie,

– Jerzy Mazur– członek ŚZŻAK Koło w Szczebrzeszynie,

Waldemar Raczyński-Wójt Gminy Stary Zamość,

Ewa Szakalicka– reżyser filmu pt. „ Wyrok śmierci”.   

 

Wręczenia odznaczeń dokonał  Prezes ŚZŻAK Okręg Zamość poseł Sławomir Zawiślak wraz z  Wiceprezesami związku kpt. Tadeuszem Kopciem i por. Andrzejem Jaroszyńskim.

Po dekoracji odbył się premierowy pokaz filmu dokumentalnego poświęconego mjr Zenononowi Jachymkowi ps. „Wiktor” w reż. Ewy Szakalickiej. Widzowie mieli okazję bezpośrednio zapytać o kulisy powstawania filmu oraz inne interesujące kwestie samych twórców filmu, którzy przybyli na uroczystość do Komarowa. Warto  przypomnieć, że to już drugi film dokumentalny w reż. Ewy Szakalickiej powstały we współpracy z ŚZŻAK Okręg Zamość- pierwszy z nich wyświetlony już m.in w TVP info nosił tytuł  „Sahryń. Pamięć zapisana w kamieniu”, dotyczył jednego z epizodów historii walk polsko-ukraińskich z okresu II wojny światowej.

Prezes ŚZŻAK Okręg Zamość poseł Sławomir Zawiślak- za zgodą twórców filmu -poinformował zebranych, że w/w filmy za pośrednictwem związku będą mogły być przekazane wszystkim zainteresowanym ukazywaniem prawdy historycznej z trudnego okresu II wojny światowej.  W trakcie uroczystości film pt. „ Wyrok śmierci” przekazany został wielu zainteresowanym osobom oraz organizacjom m.in obecnym  Dyrektorom szkół z terenu Gminy Komarów.

Po zakończeniu uroczystości  organizatorzy zaprosili wszystkich gości na żołnierską grochówkę.

Dziękujemy wszystkim, dzięki którym uroczystość Chwała Bohaterom upamiętniająca setną rocznicę urodzin mjr Zenona Jachymka ps. „Wiktor” miała taki podniosły charakter. 

Dziękujemy mediom za przekazywanie opinii publicznej, mieszkańcom Zamojszczyzny o  podejmowanych przez Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Zamość inicjatywach, w tym również o uroczystości w Komarowie.

 

Jachymek Zenon Józef [1912-1986], oficer rez. piech. WP, ppor. [1938], w ZWZ/AK, por. [1943], ROAK/DSZ/WiN, kpt. [1 VI 1945], ps. „Sławek”, „Waldemar”, „Wallenrod”, „Wiktor” vel Zygmund Nowosad

Kmdt Rejonu VII w Obwodzie AK Tomaszów Lub. III 1943-1945. Okręg Lublin AK.

Ur. 09 XII 1912 w Komarowie pow. Tomaszów Lub., w rodzinie chłopskiej. Syn Jana i Katarzyny. Uczęszczał do gimnazjum w Tomaszowie, gdzie w 1933 otrzymał świadectwo dojrzałości. W latach 1933-1935 studiował weterynarię we Lwowie. W latach 1935-1936 odbył służbę wojskową na Dywizyjnym Kursie Podchorążych Rezerwy Piechoty przy III Baonie 9 pp Leg. w Tomaszowie Lub. Następnie w okresie 1936-1938 kontynuuje studia. Po odbytych w 1937 ćwiczeniach awansowany do stopnia ppor. rez. piech. z starszeństwem od 1 I 1938 i przydziałem mobilizacyjnym do 9 pp Leg. w Zamościu na stanowisko d-cy plutonu. Latem 1939 zmobilizowany do WP i wcielony do 9 pp Leg., w którego szeregach odbył kampanię wrześniową 1939. Początkowo d-ca plutonu, potem d-ca 3 kompanii III baonu. Walczył z wrogiem pod Iłżą i Starachowicami, potem na Lubelszczyźnie. Po zakończeniu kampanii wrześniowej 1939 unika niewoli i powraca do rodzinnej wsi.

Podczas okupacji niemieckiej już od jesieni 1939 czynny w konspiracji. Współorganizator zrębów SZP/ZWZ na terenie Komarowa. Początkowo z-ca d-cy potem d-ca placówki ZWZ Komarów. Na przełomie 1940/1941 mianowany d-cą oddziałów szturmowych i dywersji bojowej w obwodzie tomaszowskim ZWZ. Dowodził w wielu akcjach i walkach z Niemcami i UPA. W XII 1942 jako jeden z pierwszych uderzył na zasiedlone przez kolonistów niemieckich osadę Komarów, wieś Komarów i Wolicę Śniatycką. Awansowany do stopnia por. rez. piech. 11 XI 1943. Wiosną 1944 był pomysłodawcą i dowódcą tzw. odcinków, przeciwukraińskich, które skoncentrowały zasadnicze siły obwodu w celu powstrzymania naporu nacjonalistów ukraińskich na wsie zamieszkałe przez ludność polską. 2 VI 1944 dowodził wielką akcją odwetową przeciwko UPA pod Dąbrową, Rzeczycą i Ulhówkiem, która na wiele tygodni powstrzymała marsz UPA na zachód.

Był jednym z najzdolniejszych dowódców partyzanckich, o dużym autorytecie wśród żołnierzy i zasłużonej sławie u ludności cywilnej. Oficer o dużej samodzielności w działaniu. Łatwo zjednał sobie swoich podkomendnych. Nie lubił drylu wojskowego. Nie podejmował działań nie przygotowanych.

Po wejściu A. Cz. na teren obwodu był poszukiwany usilnie przez NKWD i UB. Ukrywał się na posterunkach milicji, których załogi składały się wówczas z dużej części b. żołnierzy AK i BCh.

Po rozwiązaniu w I 1945 AK nadal czynny w konspiracji antykomunistycznej ROAK. W V 1945 przeniesiony do Obwodu Hrubieszów DSZ/WiN, gdzie od VI 1945 do XII 1945 pełnił funkcję z-cy k-dta obwodu. Awansowany rozkazem Nr 319 z 1 VI 1945 Delegata DSZ na Kraj do stopnia kpt. rez. art. W XII 1945 zorganizował kanał przerzutowy do Szwecji dla „spalonych” członków organizacji. Od końca 1945 przebywał osobiście w Szwecji skąd powraca do kraju w V 1946. od 1942r. posługiwał się „legalną” legitymacją pracownika MBP w Sopocie wystawioną na nazwisko Zygmunt Nowosad.

Zatrzymany przez funkcj. UB 21 IX 1946 we wsi Kosowo pow. Świecie – wpadła w „kocioł”. Więziony początkowe w areszcie PUBP Świecie, potem WUBP Bydgoszcz, skąd został przewieziony do więzienia WUBP w Lublinie. Przeszedł ciężkie śledztwo. Wyrokiem WSR Lublin z dnia 23 IX 1947, syg. akt Sr 857/47 został skazany na karę śmierci oraz utratę praw na zawsze. Na podstawie amnestii z 22 II 1947 karę śmierci zamieniono mu na karę 15 lat więzienia. Sadzony przez WSR Lublin w składzie: Ryszard Wiercioch – przewodniczący, Konrad Kamel i Tadeusz Kuligowski – ławnicy. Oskarżał prokurator Edward Patkiewicz. Bronił go adwokat Stefan Kobusiewicz. Więziony na Zamku Lubelskim, w CWK we Wronkach i w więzieniu w Sieradzu.

Postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Lublinie z 20 VI 1956 na podstawie amnestii z 27 IV 1956 zmniejszono mu karę do lat 10 i zarządzono natychmiastowe zwolnienie z więzienia ze względu na stan zdrowia. Zwolniony z więzienia 23 VIII 1956. Po odzyskaniu wolności zamieszkał we Wrocławiu. Załozył rodzinę. Podjął studia wyższe na wydziale prawa. Od 1965 poświęcił się dokumentowaniu działalności AK w Obwodzie Tomaszów Lub.

Zmarł we Wrocławiu 06 III 1986. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Komarowie.

Odznaczony: VM kl. 5, KW, SKZ z M.

W dniu 9 IX 1993 wyrokiem SW w Lublinie został całkowicie zrehabilitowany.