Poniżej prezentuję wydarzenia, które miały miejsce w latach dawnych i bliższych, w dniach od 4 do 6 marca na Ziemi Hrubieszowskiej. Czy były inne, dla wielu również ważne? Na pewno, dlatego można, a nawet trzeba o nich pamiętać i podzielić się tą wiedzą z innymi.
4.03.1928 r. – w Hrubieszowie urodził się Tadeusz Nowosad, piłkarz KS Strzelec, AKS Hrubieszów, Gwardii Warszawa, Ogniwa Hrubieszów, Spójni Hrubieszów, był trenerem sekcji piłki nożnej Start i Unia Hrubieszów oraz boksu LZS Grom w latach 50-tych XX Wieku. Wieloletni sędzia piłki nożnej (III liga).
4.03.1945 r. – tzw. „Krwawa noc św. Kazimierza”, ponieważ na rozkaz Szefa Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Hrubieszowie Jacentego Grodka, za zastrzelenie zastępcy szefa hrubieszowskiego UB, Józefa Chmurzyńskiego, rozstrzelano 12 mieszkańców tego miasta, m.in. zginęli: Stanisław Waszczuk, Zenon Wątróbka, Jerzy Teodorowicz, Józef Cześnikiewicz, Jan Frąc, Mieczysław Karpiński, Wojciech Peszek.
4.03.1950 r. – na Walnym Zebraniu KS „Grom” Hrubieszów pod naciskiem reformy sportowej, jaką przeprowadzano w kraju, przyjęło patronat Zrzeszenia Sportowego „Związkowiec” i taką klub przyjął nazwę. Prezesem został Józef Rymarczyk, wice prezesami: Jan Korczak i Stefan Madejski, sekretarzem Zygmunt Łaciński, skarbnikiem Marian Jasiński, członkami: Włodzimierz Charkowski, Irena Lipnicka, Marian Grad, Tadeusz Waszczuk, Zygmunt Kubiak, Janina Drożdżak, Kozyra.
4.03.2006 r. – ordynator oddziału położniczo – ginekologicznego w Hrubieszowie oraz pielęgniarka zostali zatrzymani przez policję.
4.03.2014 r. – w związku z wydarzeniami na Ukrainie burmistrz Hrubieszowa Tadeusz Garaj wystosował do władz i mieszkańców ukraińskiego miasta list z wyrazami poparcia dla ich dążeń do wolności i suwerenności.
4.03.2015 r. – w wieku 56 lat zmarł Stanisław Łuczkiewicz, Dyrektor Hrubieszowskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji, były członek i sekretarz MKS „Unia” Hrubieszów. Pochowany 6.03. w Uchaniach.
4 – 5.03.2006 r. – w Łapszem Niżnem koło Niedzicy (woj. małopolskie) odbył się ćwierćfinałowy turniej Mistrzostw Polski w Unihokeju w kategorii juniorów młodszych (gimnazja). Zawodnicy UKS GRZEŚ po dwudniowych zawodach zajęli 4 miejsce i awansowali do półfinału Mistrzostw Polski.
Czytaj: Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń. Marzec 1 – 3
***
5.03.1923 r. – w Raciborowicach urodziła się Teresa Zuzanna Kitlińska, córka Franciszka Gontarza i Magdaleny Olesiewicz. W czasie II wojny światowej przeżyła napad Ukraińców na Sahryń, gdzie pomagała Julianowi Lenardowi przy kolczykowaniu trzody chlewnej narzuconej przez Niemców. Po wyjściu za mąż za Tadeusza Kitlińskiego, razem z nim należeli do Armii Krajowej przybierając pseudonim „Zet”. W ich domu rodzinnym odbywały się zbiórki i narady, m.in. z komendantem „Osterwą”, gromadzili, przechowywali i dostarczali żywność dla partyzantów, przechowywali broń, której część razem z teściową zakopały w ogrodzie i która została dopiero przypadkowo odkryta w latach 80-tych XX wieku. Będąc w ciąży nosiła pistolety do czyszczenia (w teczce) do domu przy ul. Piłsudskiego. Po wojnie wieloletni pracownik Polskiego Czerwonego Krzyża, organizując w mieście i w powiecie wiele kół oraz szkoleń, werbowała honorowych dawców krwi, organizowała zbiórki materiałowo – pieniężne dla potrzebującym pomocy, osobiście pomagała starszym osobom. Dodatkowo pracowała w Towarzystwie Przyjaciół Dzieci organizując m.in. tzw. dziecińce czy klasy przedszkolne. Pracowała również w Lidze Obrony Kraju, jako sekretarz i księgowa. Pełniła funkcję społeczną w ZO PTTK w Hrubieszowie. Będąc na emeryturze do 88 roku życia pracowała w biurze Emerytów i Rencistów. Za aktywną i skuteczną pracę wielokrotnie odznaczana i nagradzana np. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Odznaką Za Zasługi Dla Województwa Zamojskiego, Medalem im. Dr Henryka Jordana, Kryształowym Sercem Honorowych Dawców Krwi, Odznaką „Zasłużony Działacz” Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej, Odznaką Honorową Za Zasługi Dla Związku Inwalidów Wojennych i inne.
5.03.1944 r. – 4 plutony z batalionu „Rysia” (116 żołnierzy pod dowództwem „Rysia” i pluton AK z kompanii „Czarusia” (35 żołnierzy) zostały zaatakowane w rejonie Prehoryłe – Małków przez silne oddziały SS-Galizien i Ortschutzu, atak odparto z małymi stratami, zdobyto sprzęt.
5.03.1972 – w Hrubieszowie odbyła się Powiatowa Spartakiada w podnoszeniu ciężarów, wygrali: musza do 52kg Dembicki Mirosław 120 kg (35+35+50), piórkowa do 60 kg Rybczyński Mirosław 190 kg (60+50+80), średnia do 75kg Krupa Mieczysław 225 kg (70+65+90), lekkociężka do 90kg Łagowski Ryszard (wszyscy ZSMR Hrub.) 215 kg (60+70+85), lekka do 67,5kg Szendrak Jerzy LKS Świt 215 kg (75+65+75), półciężka do 82,5kg Szychowski Krzysztof LO Hr. 245 kg (80+75+90). Drużynowo 1. ZSMR 242 pkt., 2. LO Hrub. 112 pkt., 3. LKS Świt 30 pkt. sędziowali: F. Skirski, Z. Majewski, Zb. Skrzypiec, L. Kamiński (s. Główny), T. Denesiuk, B. Prochacki, L. Drączkowski.
5.03.1890 r. – w Duninowie nad Wisłą urodził się Wiktor Pfaffenhausen, był synem Józefa i Marii Pfaffenhausen. Podczas I Wojny Światowej wstąpił do I Korpusu Polskiego i tam, jako porucznik walczył od 1.09.1917 r. do 1.02.1918 r. Był komendantem koszar w Hrubieszowie i komendantem dworca kolejowego w Hrubieszowie (1.02.1919 – 1.07.1919). Od 12.03.1940 r. zgłosił się i został powołany do służby czynnej w Armii Polskiej na Marsylii. Następnie od 1941 r. do 1945 w stopniu podpułkownika pracował w Wielkiej Brytanii, m.in., jako oficer inspekcyjny odbioru amunicji. Po wojnie pracował w fabrykach zbrojeniowych w Argentynie, a póżniej, jako inżynier w USA. Prawdopodobnie konstruktor niezwykłego naboju przeciwpancernego, który przebijał płytę pancerną dwudziestomilimetrową. Zmarł w Detroit w 1960 r. Wielokrotnie wyróżniany i odznaczany.
5.03.1996 – został wydany 2 numer Biuletynu Informacyjnego Środowiska Żołnierzy 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej w Hrubieszowie. Przygotował go zespół pod redakcją mgr J. Domańskiego. Maszynopisy i powielenie wykonał Jan Giergiel. Nakład 150 egzemplarzy. Na okładce: Krzyż Armii Krajowej /awers/, Kościół w Bielinie – rys. wyk. mgr Alfred Przybysz. W numerze: wiersz „Tren wołyński” Stanisławy Burdy, życzenia wielkanocne, Samoobrona na Wołyniu w latach 1943 -1944 – por. Jerzy Krasowski ps. „Lech”, Partyzancka Wielkanoc w Bielinie opr. R. Kasprowicz, Partyzancka Wielkanoc – wspomnienia Lech Laskowski i Eugeniusz Czerwiński, Niech pamięć o „Wielkim” trwa opr. J. Han i Alfred Lewicki, Uroczystość poświęcenia kościoła i tablicy pamiątkowej w Kopyłowie opr. J. Domański, Kombatancki opłatek 1995, Wspomnienia Maria i Józef Hanowie, Emma Kamińska, Z żałobnej karty, Prasy polonijnej i krajowej, Recenzje o biuletynie, mapa obszaru działań 27 WDP AK.
5.03.2006 r. – Piłkarski sparing Unia Hrubieszów – Hetman Zamość II 2 : 3. W drużynie Unii zagrali: Gis, Herbin, Onkiewicz, Hałucha, Sala, Bodys, Kaminśki, Błaszczynski, Fulara, Oleszczeuk, Maciejewski, Janeczko, Flisiak, Bakalarczuk, Bramki dla Unii strzelili: Maciejewski i Kamiński.
5.03.2014 r. – Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej w Dołhobyczowie pozyskała środki finansowe z Fundacji Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo im. Ignacego Łukasiewicz w kwocie 7 000 zł, za które zakupiła sprzęt i umundurowanie.
***
Zobacz: Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń. Luty od 1 do 3
6.03.1505 r. – Wójtem horodelskim był szlachcic Jerzy Kopydłowski użytkownik 5 łanów wójtowskich w Horodle i Kopyłowie.
6.03.1943 r. – Niemcy z Kol. Miętkie wysiedlili 125 osób.
1946 – u piłkarza KS Strzelec Hrubieszów Stefana Waszczuka (ur. w 1923r), w jego domu funkcjonariusze UB w Hrubieszowie przeprowadzili rewizję, podejrzewając go o współpracę z AK. Zabrali zdjęcia sportowe twierdząc, że przedstawiają żołnierzy podziemnej armii polskiej. W 1943 r. Waszczuk pracował przy budowie umocnień nad Bugiem. Mieszkał w obozie pracy przymusowej w Sobiborze. Po ucieczce trafił do AK. Piłkarzy wydał jeden z byłych kolegów z zespołu, który poszedł na współpracę z UB.
6.03.2016 r. – w Toruniu odbyły się Halowe Mistrzostwa Polski Seniorów, w których Artur Kern z MKS Unia Hrubieszów po piorunującym dla przeciwników finiszu zdobył złoty medal na dystansie 3000 m – 8:23,45 min
Zobacz też:
Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń. Luty 4 – 6
Wyszukał i opracował – Marek Ambroży Kitliński, fot. archiwum rodzinne
