Końcem maja 2018 roku, młodzież klas siódmych oraz gimnazjum w Szkole Podstawowej nr 2 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Hrubieszowie, miała wyjątkową okazję uczestniczenia w niezwykłej, jak na miarę naszego miasteczka wystawie oryginalnych grafik doskonałego twórcy Pabla Picassa.
Ten niezwykły zbiór prac został zaprezentowany i udostępniony społeczności naszego regionu w Muzeum im. Ks. Stanisława Staszica, dzięki niezwykłej determinacji Dyrekcji placówki oraz jej wspaniałych pracowników. Wystawa została zorganizowana w związku z jubileuszem 70. rocznicy pobytu Pabla Picassa w Polsce.
Muzeum im. ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie zaprezentowało między innymi tę część twórczości Picassa, która powstała bezpośrednio pod wpływem jego pobytu w Polsce, a z dzieł powstałych w tamtym okresie, wyraźnie przebija nawiązanie do naszej rodzimej tradycji.
Picasso w Warszawie
Artysta przybył do naszego kraju latem 1948 roku. Dla liczącego wówczas niespełna 70 lat artysty była to pierwsza w życiu podróż samolotem i jedyna wizyta w naszym kraju. Pobyt zaplanowany początkowo na trzy dni przedłużył się do dwóch tygodni.
Picasso, gdy zawitał w Warszawie, został oprowadzony po stolicy przez małżeństwo znanych architektów – Helenę i Szymona Syrkusów. Zabrali oni Picassa na Koło, jedno z pierwszych nowo powstających osiedli w powojennej Warszawie, które zostało przez nich zaprojektowane. „W pewnym momencie malarz wszedł do jednego z pustych mieszkań, wyjął z kieszeni węgiel i narysował syrenkę z młotkiem w dłoni.” (pap) Obrazek namalowany węglem stał się wielką atrakcją dla mieszkańców stolicy, którzy zakłócali spokój lokatorom. Syrenka została więc zamalowana w 1953 roku na prośbę młodego małżeństwa, które miało dość ciągłych wizyt zwiedzających.
Picasso – charyzmatyczny twórca o nietuzinkowym talencie
Picasso to niezaprzeczalnie jeden z największych i najwybitniejszych twórców w historii sztuki. Jako wielki artysta postrzegał i interpretował otaczający go świat w niekonwencjonalny, a często kontrowersyjny sposób. Został wychowany w przekonaniu, że zostanie wielkim człowiekiem, a że był świadomy swojego talentu, wiedział, że sukces nie ominie go w życiu.
– „Jeżeli będziesz żołnierzem, zostaniesz generałem. Jeśli będziesz mnichem, skończysz jako papież – wpajała mu matka. Od najmłodszych lat był więc przekonany o własnej wyjątkowości.”(pap)
Obdarzony niezwykłym, niemalże pierwotnym instynktem malarskim i rysunkowym, uprawiał różnorakie dziedziny sztuki. Jego artystyczna wszechstronność objawiała się zarówno w technice w tym w malarstwie, rzeźbiarstwie, grafice, ceramice, jak i w formie. W swej pracy używał ołówka, akwarel, farb olejnych, kredek, metalu, gipsu, kamienia oraz różnorodnych odpadów.
Przez całe życie z pasją odkrywał dla siebie nowe obszary artystycznego działania, burzył je i budował na nowo. Żaden ze współczesnych twórców sztuki nie może się równać z nim pod względem artystycznej płodności.
Nieokiełznana grafika Picassa
Grafika to zaledwie jedna z dyscyplin, którymi zajmował się Picasso. Uprawiał wiele jej odmian, m.in. akwatintę, drzeworyt, linoryt, staloryt, mezzotintę, preferując jednak litografię i akwafortę. Najbardziej obfitujący w graficzne dokonania okres dla Picassa rozpoczyna się od lat trzydziestych XX wieku. Szacuje się, że za życia artysta stworzył około 2000 grafik.
W roku 1937 jeden z czołowych marszandów międzywojennego Paryża – Ambroise Vollard zamówił u Picassa okolicznościową tekę grafik – akwafort. Zawierała ona 5 zestawów tematycznych i zatytułowana została „Suita Vollarda”. Na wystawie w Muzeum Ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie, możemy zobaczyć niektóre prace z tej teki, sygnowane przez artystę lub pozostające bez sygnatury. We wszystkich przewija się motyw fascynacji antykiem oraz kult aktu…
Tajemnica „Kobiety w fotelu”
Zapewne uproszczeniem byłoby twierdzić, że kluczem do poznania twórczości Picassa jest wiedza o jego relacjach z płcią piękną. Jednak prawdą jest, że wiele z jego najsłynniejszych dzieł przedstawia właśnie kobiety. Nieraz ukazane na pierwszym planie, kiedy indziej stanowiące część szerszej koncepcji kompozycyjnej, są stałym motywem w twórczości hiszpańskiego malarza. I choć bywa, że na awangardowych obrazach pozbawione zostają swego naturalnego piękna, wyglądają nierealistycznie, to często mają swe prawdziwe pierwowzory. Picasso bowiem miał wiele muz…
Magnetyczne spojrzenie, błysk w oku, nieprzeciętna inteligencja. Być może to powodowało, że ulegały mu bez reszty, a kiedy je porzucał, traciły zmysły, a nawet popełniały samobójstwo.
Wśród melancholijnych kompozycji kobiet Picassa znajduje się także portret kobiety siedzącej w fotelu, w pięknym kubraku, nawiązującym do stylu zakopiańskiego. Po powrocie do Francji Picasso zafascynowany polskim folklorem, wykonał szereg grafik przedstawiających swoją partnerkę – Françoise Gilot w kożuszku, który zakupił w Krakowie. Swoje prace zatytułował Kobieta w polskim okryciu. Malarz przysłał szereg odbitek, a także inne prace do Muzeum Narodowego w Warszawie. Pracę tę, jak i wiele innych grafik artysty, także możemy zobaczyć w naszym muzeum. Są wśród nich portrety kobiet fatalnych, pięknych tancerek, ale także przedstawienia zatroskanych żon i matek.
Kobiety były niewątpliwie inspiracją tego wielkiego artysty. Było ich w życiu Picassa wiele i z pewnością wymienia się zwykle jako mające największy wpływ na jego życie i twórczość. To przede wszystkim ich twarzy można wypatrywać na licznych dziełach Picassa. Dziełach, które jeśli nawet nie przedstawiają żadnej z nich, to nieraz powstawały dla nich i dzięki nim. To one inspirowały i rozpalały ogień tworzenia. Picasso to niewątpliwie artysta wielu przemian. Do dziś pozostaje nieodgadnionym twórcą, zaskakującym innowatorem, pełnym pasji tworzenia człowiekiem, daleko wybiegającym poza własne konwencje.
Wywarł on ogromny wpływ na sztukę XX wieku. Ciągle zaskakiwał, ciągle zmieniał styl, ciągle przed innymi…
Prezentowane na wystawie prace zostały wykonane na zamówienie Stowarzyszenia Antykwariuszy Niemieckich w ramach tzw. wydań kolekcjonerskich o limitowanych nakładach.
Bardzo dziękujemy Dyrekcji oraz pracownikom Muzeum im. Ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie, a szczególnie pani kustosz Dorocie Grzymale, za możliwość obejrzenia tej wspaniałej wystawy, za przybliżenie sylwetki oraz twórczości niezwykłego artysty Pabla Picassa oraz za wspaniałą lekcję historii sztuki.
Dziękujemy za wielką życzliwość oraz serce dla młodzieży.
Serdecznie dziękujemy!!!
Organizator wyjścia: nauczyciel plastyki i zajęć artystycznych – Agnieszka Ślażyńska
Tekst: Agnieszka Ślażyńska
Foto: Agnieszka Ślażyńska, Dominika Adamczuk, Piotr Turzyński