Analiza wody to najlepszy sposób na poznanie dokładnych parametrów wody oraz odkrycie wysokich stężeń substancji, które mogą powodować liczne problemy. Często pytaniem pozostaje nie to czy powinno się ją wykonać, ale w jaki sposób się za nią zabrać? Jak pobrać próbkę do badania wody i gdzie ją oddać?
Rodzaje analizy wody
Jeśli chodzi o badanie parametrów wody, to możemy spotkać się z dwoma rodzajami analizy: analizą fizykochemiczną oraz analizą mikrobiologiczną.
Podczas analizy fizykochemicznej określanych jest nawet do kilkunastu wskaźników, a następnie porównuje się je z normami zawartymi w rozporządzeniu ministra dotyczącymi jakości wody przeznaczonej do spożycia. W trakcie analizy fizykochemicznej wody badana jest między innymi: barwa, mętność, zapach, odczyn pH, twardość wody, zawartość żelaza, manganu, azotanów, jonu amonowego, chloru oraz jego pochodnych.
Sugestia specjalisty: „Dopuszczalne normy i zakresy, które powinna spełniać woda przeznaczona do celów spożywczo-bytowych znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia”. Źródło: https://www.filtry-do-wody.info/sklep/badania-wody/
Podczas analizy mikrobiologicznej określane są wskaźniki takie jak: obecność bakterii z grupy Coli, Escherichia Coli, enterokoki, clostridium perfringens oraz pseudomonas aeruginosa i Legionella. Oprócz tego określana jest ogólna liczba mikroorganizmów w próbce o objętości 1 ml po różnym okresie i zastosowaniu różnych temperatur.
Analiza fizykochemiczna ma więc przedstawić jak najlepiej stan organoleptyczny wody oraz jej skład, natomiast analiza mikrobiologiczna ma wykazać, czy w wodzie doszło do zasiedlenia się i rozwoju mikroorganizmów.
Gdzie oddać próbkę do badania?
Są trzy rodzaje miejsc, w które można oddać próbkę do badania. Pierwszym z nich jest miejscowa stacja sanitarno-epidemiologiczna. W niej znajduje się laboratorium przystosowane do badania wody pod różnym kątem oraz miejsce, z którego można pobrać pojemniki na próbki do badania. Kolejnym miejscem, które można odwiedzić jest prywatne laboratorium, które w swojej ofercie ma również analizę składu wody.
Ostatnim ze sposobów na zbadanie wody jest przekazanie próbki do laboratorium znajdującego się w firmie wyspecjalizowanej w uzdatnianiu wody.
Kto pobiera próbkę wody do badania?
Próbkę wody do badania może pobrać na zlecenie pracownik laboratorium lub klient indywidualny. Wszystko zależy od preferencji oraz konkretnej sytuacji.
W przypadku poboru próbki wody do analizy fizykochemicznej nie ma właściwie żadnych przeciwwskazań, aby wykonała ją osoba niedoświadczona w tej dziedzinie na własną rękę. Pobór do tej części badań raczej nie jest skomplikowany. Każdy powinien sobie z tym poradzić.
W przypadku analizy mikrobiologicznej pobór wody musi być przeprowadzony dokładnie z zastosowaniem wszystkich wytycznych. Należy przy tym być bardzo ostrożnym. Z tego powodu, o ile jest to możliwe, zazwyczaj poleca się skorzystanie z usług profesjonalisty.
W przypadku, kiedy pobierana jest próbka wody do analizy fizykochemicznej i mikrobiologicznej, najpierw należy zacząć od pobrania próbki przeznaczonej do badania obecności mikroorganizmów w wodzie, a dopiero potem do badania innych właściwości wody (parametrów fizycznych i chemicznych).
Przygotowanie miejsca poboru próbki
Przede wszystkim zawsze warto zacząć od prawidłowego przygotowania ujęcia wody, z którego będzie pobierana próbka.
Najlepiej próbkę wody do badania zawsze pobierać z kranu, który jest najczęściej używany. Należy jednak unikać kranów, które są w kiepskim stanie technicznym, wystąpiła na nich korozja lub są zlokalizowane w miejscu o utrudnionym dostępie. W dodatku konstrukcja kranu powinna uniemożliwiać automatyczne mieszanie się wody zimnej z ciepłą.
Do badania pod względem mikrobiologicznym i fizykochemicznym zawsze należy pobierać wodę zimną.
Zanim jeszcze pobierzemy wodę, kran należy odpowiednio przygotować. Z wylewki należy usunąć wszystkie dodatkowe części: perlatory, uszczelki, sitka. Ponadto wylewkę należy dokładnie oczyścić z zabrudzeń powstałych podczas użytkowania. W tym celu spokojnie można zastosować jakiś detergent, jednak należy pamiętać o dokładnym spłukaniu go wodą.
Przed poborem należy lekko odkręcić kran i pozostawić wodę na około 5 minut, aby wyrównało się ciśnienie w instalacji, a wszelkie cząstki mechaniczne mogące wypłynąć w początkowej fazie poboru wody, zostały wypłukane. Dzięki temu działaniu jesteśmy w stanie uzyskać stabilne parametry wypływającej wody.
Pamiętaj: „Właściwy sposób pobrania i transportowania próbek ma istotny wpływ na końcowe wyniki badań”. Źródło: https://www.gov.pl/attachment/d4b43947-3593-4e91-8d4f-f1884b0de296
Jak przygotować próbkę do analizy mikrobiologicznej?
Jeszcze raz przypomnę, że jeśli potrzebujemy próbki do kompleksowych badań, to najpierw powinna zostać pobrana próbka do analizy mikrobiologicznej.
Po wspomnianych wcześniej 5 minutach z odkręconą wodą należy zakręcić kurek i dokładnie wysterylizować wylewkę kranu. Jeśli materiał, z którego została wykonana to metal, należy opalić ją płomieniem. Jeśli wylewka jest wykonana z innego tworzywa, należy zanurzyć ją w roztworze dezynfekującym pobranym z laboratorium lub przetrzeć tamponem nasączonym alkoholem (np.: denaturatem). Potem należy odczekać około 2 minut.
Następnie znowu należy odkręcić kurek i spuszczać wodę umiarkowanym strumieniem przez około 2-3 minuty w celu upewnienia się, że temperatura spuszczanej wody jest stabilna i nie ma żadnych pozostałości po środku dezynfekującym.
Próbkę wody należy pobierać w specjalnie przygotowany pojemnik z laboratorium. Są to butelki zazwyczaj o pojemności około 0,5 litra wysterylizowane i posiadające zabezpieczenia przed uszkodzeniem próbki. Butelki są sterylne i posiadają wewnątrz specjalny środek inaktywujący działanie chloru.
Takiej butelki nie wolno przepłukiwać przed pobraniem próbki. Nie wolno też dotykać wewnętrznych części butelki i korka.
Korek musi być trzymany przez papierowy kapturek. Należy pilnować, aby go nie dotknąć. Nie wolno też dotykać wylewki górną częścią pojemnika przeznaczonego na próbkę.
Przed samym poborem butelkę należy odwinąć z papieru (jeśli została zabezpieczona w taki sposób). Oprócz tego należy wyjąć korek oraz usunąć papierowy pasek umieszczony między szyjką butelki a korkiem.
Butelkę należy napełnić wodą do ¾ jej objętości. Pojemnik należy jak najszybciej zakręcić korkiem. Cały czas musimy pamiętać o tym, aby nie zanieczyścić jałowej części korka oraz szyjki butelki.
Pojemnik z próbką powinien zostać odpowiednio oznakowany. Na opakowaniu powinna znaleźć się etykieta z najważniejszymi informacjami: imieniem i nazwiskiem, miejscem poboru wody, datą i godziną poboru wody.
Jeśli chcemy pobrać wodę ze źródeł lub studni, należy opuścić do otworu czerpak (trzeba pamiętać, aby ten otwarty pojemnik był wcześniej dokładnie oczyszczony). Następnie należy przelać pobraną z ujęcia wodę do pojemnika i postępować zgodnie z krokami przedstawionymi wyżej. Nie wolno dotykać butelki brzegiem wiadra, ani w celu pobrania próbki zanurzać butelki w wiadrze.
Jeśli próbkę mamy zamiar pobrać z węża ogrodowego lub innego tworzywa, najlepiej uciąć około 10 cm (jeśli oczywiście jest to możliwe), końcówkę węża zanurzyć na około 10 minut w alkoholu lub innym środku dezynfekującym. Następnie należy spuszczać wodę przez około 5-10 minut i po tym czasie pobrać próbkę. Nie wolno dopuścić, aby wąż dotykał butelki.
Jeśli dodatkowo chcemy pobrać próbki do analizy fizykochemicznej, nie powinniśmy zakręcać kranu i przejść do poboru według poniższych instrukcji.
Jak przygotować próbkę do analizy fizykochemicznej?
W przypadku pobierania wody do badań fizykochemicznych nie ma aż tak dużych obostrzeń. Wodę można pobrać do butelki przygotowanej w laboratorium lub do 1,5 litrowej butelki po wodzie mineralnej niegazowanej.
Nie może być to butelka po żadnych sokach i napojach gazowanych, ponieważ wtedy odczyt wyników może zostać zaburzony.
Przed rozpoczęciem poboru próbki do pojemnika, należy spuszczać wodę przez minimum 5 minut. I w tym przypadku chodzi o uzyskanie jak najbardziej stabilnych warunków poboru pod względem temperatury oraz składu wody.
Przygotowaną wcześniej butelkę należy kilkukrotnie przepłukać próbką wody, a następnie nalać próbkę właściwą. Pojemnik należy napełniać wolnym strumieniem wody aż do momentu przelania się. Następnie butelkę należy jak najszybciej zamknąć. Napełnienie wody pod sam korek służy temu, aby wewnątrz nie dochodziło do gromadzenia się powietrza. Podczas transportu woda mogłaby się z nim zmieszać, a wyniki analizy wody mogłyby nie być adekwatne do prawdziwego stanu.
Próbkę wody należy odpowiednio oznaczyć. Powinna się na niej znaleźć informacja o imieniu, nazwisku, miejscu poboru wody, dacie i godzinie poboru.
Kilka dobrych rad
Próbki należy dostarczyć do laboratorium tak szybko, jak jest to tylko możliwe. Pobraną wodę należy chronić przed działaniem promieni słonecznych. Najlepiej trzymać ją w zacienionym miejscu lub szczelnie schować w pojemniku, do którego wnętrza nie będzie dochodziło światło.
Musisz to wiedzieć: „Profesjonalne badania wody przeprowadzone w akredytowanym laboratorium to aktualnie najbardziej precyzyjna metoda oceny składu wody, zarówno pod kątem parametrów fizykochemicznych, jak i czystości mikrobiologicznej”. Źródło: https://www.radom24.pl/dobre-rady/jaka-powinna-byc-twardosc-wody-w-domu-57051
Przeprowadzenie badania wody to najlepszy sposób na to, aby dowiedzieć się z jakimi problemami mamy do czynienia. Dzięki analizie wody można zacząć skuteczną walkę z niewłaściwymi parametrami wody. Przy prawidłowo przebadanej próbce wody z danego ujęcia, dobór właściwych urządzeń filtracyjnych jest naprawdę prosty.
tekst i fot. mat. partnera