Uzyskanie alimentów na rzecz dziecka od dziadków jest możliwe, ale pamiętać należy, że to rodzice dziecka są w pierwszej kolejności zobowiązani do płacenia alimentów na dziecko.
Dziadkowie są zobowiązani do alimentów jako tzw. krewni w dalszej kolejności, a sąd będzie mógł zasądzić alimenty od dziadków, dopiero wówczas, gdy oboje rodzice nie są w stanie spełniać takiego obowiązku.
Jak wynika z przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.
Obowiązek alimentacyjny dziadków powstaje więc w zasadzie w trzech przypadkach:
- rodzice nie żyją,
- rodzic zobowiązany nie jest w stanie wypełnić swojego obowiązku utrzymania dzieci,
- uzyskanie alimentów od zobowiązanego rodzica jest niemożliwe lub nadmiernie utrudnione.
Oczywiście wystarczające jest, aby zaistniała jedna ze wskazanych przesłanek by móc domagać się alimentów na rzecz dziecka od jego dziadków.
Musimy pamiętać, że warunkiem powstania obowiązku alimentacyjnego po stronie dziadków jest pozostawanie przez dziecko w niedostatku. Pojęcie to odnosi się do takiego stanu, gdy wnuk nie posiada żadnych środków utrzymania lub znajduje się w takiej sytuacji materialnej, że nie jest możliwe zaspokojenie jego usprawiedliwionych potrzeb.
Zakres obowiązku alimentacyjnego dziadków ograniczony jest ich możliwościami zarobkowymi i majątkowymi oraz usprawiedliwionymi potrzebami małoletniego. Jeśli więc dziadkowie pobierają emeryturę, która z trudem wystarcza im na ich własne potrzeby, nie można wymagać by płacili jeszcze alimenty na rzecz wnuka. Zwłaszcza, jeśli z uwagi na podeszły wiek, nie mogą podjąć pracy zarobkowej. Ponadto na wysokość alimentów od dziadków będą wpływały tzw. osobiste starania o wychowanie lub utrzymanie małoletniego. Jeśli dziadkowie sprawują częściową opiekę nad wnukiem, wtedy sąd może zasądzić od nich na rzecz małoletniego dziecka odpowiednio niższą kwotę alimentów.
Omawiając kwestię alimentów od dziadków należy także opamiętać o uzupełniającym obowiązku alimentacyjnym. Chodzi o sytuację, gdy wnuk pobiera już alimenty np. z funduszu alimentacyjnego, czy też od rodzica, ale ich wysokość nie wystarcza na zaspokojenie podstawowych potrzeb dziecka. Wówczas sąd może zasądzić alimenty od dziadków, które będą stanowić uzupełnienie takiego obowiązku alimentacyjnego.
Informuję, że publikacja odzwierciedla opinię autora, NIW-CRSO nie jest odpowiedzialne za sposób wykorzystania zawartych w nich informacji.
radczyni prawna Małgorzata Dąbek
Stowarzyszenie Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie
zadanie publiczne finansowane ze środków NIW-CRSO
Zobacz też:
Prawo: Alimenty w trakcie trwania małżeństwa