W dniu 3 sierpnia 2019 roku, uczczono w Sokalu, pięćsetną rocznicę bitwy wojsk polsko – litewskich z ordą tatarską.
W lipcu 1519 roku Tatarzy krymscy po raz trzeci od początku XVI wieku, dokonali najazdu na ziemie polskie – litewskie z użycie całej siły ordy. Najazd tatarski odbył się w ramach przymierza krymsko – moskiewskiego z lat 1518 – 1519. Wyprawą kierował najstarszy syn chana Mehmeda Gereja I Wielkiego, Bogatyr Sołtan. Cała orda krymska liczyła 20 tysięcy wojowników.
W tym samym czasie król polski i wielki książę litewski Zygmunt I Stary szykował się do ostatniej wojny z zakonem krzyżackim. Koncentracja sił polsko – litewskich, niestety, nastąpiła zbyt późno. Pod koniec lipca 1519 roku w obozie pod Sokalem nad Bugiem, na pograniczu polsko – litewskim, zaczęto gromadzić siły zbrojne. Trzon armii stanowiło pospolite ruszenie z województw ruskiego i podolskiego, które miało liczyć 3 tysiące zbrojnych.
Pospolitakami ruskimi dowodził tamtejszy starosta generalny Stanisław Chodecki (jednocześnie Marszałek Wielki Koronny), zaś szlachtą podolską dowodził wojewoda podolski Marcin Kamieniecki. Oprócz pospolitego ruszenia pod Sokal przybyło 1500 jazdy obrony potocznej, dowodzonych zapewne przez rotmistrza potocznego Jakuba Secygniowskiego. Drugie półtora tysiąca zaciągniętej doraźnie jazdy przybyło pod dowództwem Mikołaja Firleja, syna hetmana wielkiego koronnego Mikołaja Firleja. Pod Sokalem pojawił się również hetman wielki litewski Konstanty Ostrogski, który przyprowadził jedynie tysiąc koni wołyńskiej służby ziemskiej.
Tym sposobem armia polsko – litewska liczyła 7 tysięcy jazdy i była trzykrotnie mniejsza od ordy tatarskiej.
Bitwa pod spalonym przez Tatarów Sokalem rozegrała się 2 sierpnia 1519 roku.
W dniu 3 sierpnia 2019 roku uczciliśmy w Sokalu, pięćsetną rocznicę tej nierównej bitwy, w której zginęło wielu Polaków i Litwinów.
Na okoliczność bitwy została ufundowana tablica pamiątkowa.
W uroczystych obchodach udział wzięły władze konsularne Rzeczypospolitej Polskiej we Lwowie, w osobie Beaty Skorek, wicemarszałek Województwa Lubelskiego Zbigniew Wojciechowski, profesor Irmina Herburt z Uniwersytetu Warszawskiego, Wiesława Szymczuk z rodziny Firlejów, potomkowie rodów biorących udział w historycznej bitwie, grupy rekonstrukcyjne z Lublina i okolic reprezentowane przez Stowarzyszenie Krzewienia Wiedzy Historycznej Lubelska Chorągiew Husarska, Stowarzyszenie Chorągiew Zamku w Zawieprzycach im. Atanazego Miączyńskiego herbu Suchekomnaty i inne, NSZZ Solidarność Regionu Środkowowschodniego w Lublinie reprezentowany przez Mariana Króla i Krzysztofa Hojne, NSZZ „Solidarność” UMCS w Lublinie z Jackiem Kaczorem i z przewodniczącym Jackiem Kotem na czele, który zorganizował wyjazd historyczno – patriotyczny do Sokala, Komenda Wojewódzka OHP w Lublinie reprezentowana przez Radosława Brzezickiego, radny miasta Zamość Marek Walewander, Fundacja Charytatywna „Kres” w Sokalu z Jerzy Germanem, jako prezesem i Stowarzyszenie Edukacyjne „Razem” w Hrubieszowie reprezentowane przez Tomasza Wojciecha Antoniuka.
Mszę celebrował ksiądz proboszcz parafii pod wezwaniem Michała Archanioła w Sokalu.
Tomasz Wojciech Antoniuk
(fot. TWA)