Ksiądz wikariusz Tomasz Szady z parafii pw. Ducha Świętego w Hrubieszowie, pochodzący z Poraja koło Horodła, odpowiada na pytania dotyczące najważniejszej rodzinnej wieczerzy wśród chrześcijan Wigilii oraz… w tym czasie aktywności sportowej.
– Wigilia to…?
– Jest to dzień, który bezpośrednio poprzedza święto Bożego Narodzenia. Sama nazwa pochodzi od łacińskiego słowa „vigilia”, któro oznacza czuwanie. Tą nazwą „Wigilia” nazywamy również uroczysty posiłek, który o zmroku tego dnia spożywa się uroczyście w gronie rodzinnym.
Jaki wymiar i znaczenie ma ten dzień dla chrześcijan?
– Jest to piękna, wspaniała i wzruszająca noc oczekiwania na narodziny Jezusa Chrystusa – Emanuela – Boga z Nami. Jest to najważniejsza i najbardziej radosna noc w całym roku.
Od kiedy jest tradycją?
– Początkowo wigilie praktykowano przed wszystkimi uroczystościami kościelnymi. Dopiero w czasach nowożytnych upowszechniła się wigilia w przeddzień Bożego Narodzenia. W Polsce dopiero w XVIII wieku wigilia zyskała popularność, od XX wieku stała się powszechną tradycją. W tym dniu w domach umieszczało się w czterech rogach głównej sali (izby) cztery snopy zbóż: pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa. Pod obrus na stole kładziono siano na pamiątkę narodzenia się Chrystusa Stawiano osobne nakrycia dla członków rodziny zmarłych w mijającym roku, a także dla gościa, który może się niespodziewanie pojawić.
Kto powinien, może w niej uczestniczyć?
– Po pierwsze na wieczorze wigilijnym powinni zgromadzić się wszyscy członkowie rodziny. Warto w tym dniu zatroszczyć się również oto, aby nikt nie czuł się samotny. Więc jeśli mamy samotnego sąsiada to nie żałujmy mu naszej dobroci i zaprośmy go do siebie w tę piękna noc.
Najważniejsza celebra wigilijna?
– Pasterka – Msza Święta o północy. Powinniśmy na nią pójść całymi rodzinami i podziękować Jezusowi, iż się narodził, aby nas Zbawić, że jest pośród nas – Bogiem z Nami i chce naszego szczęścia.
A posiłki wigilijne?
– Wszystko zależy od Pani domu. Dla tych, co chcą się usprawiedliwiać i nie wiedzą, czy zgrzeszą w wigilię mówię, że od 2003 roku – zgodnie z formułą przykazań kościelnych, zatwierdzonych przez Watykańską Kongregację wiary – formalnie nie obowiązuje post w Wigilię Bożego Narodzenia. Biskupi jednak mimo wszystko zachęcają wierzących do dochowania wierności tej wieloletniej i pięknej tradycji. Potrawy wigilijne w historii były mniej lub bardziej wystawne w zależności od stanu, stopnia zamożności czy też regionu. W tradycji wigilijnej mówi się, że powinno ich być 12.
Co z prezentami?
– Prezenty są zwyczajem pochodzenia niemieckiego z okresu reformacji, kiedy to obdarowywanie dzieci i wręczanie sobie prezentów przeniesiono ze wspomnienia św. Mikołaja na dzień Narodzenia Pańskiego.
Którą z choinek powinno się forować naturalną czy sztuczną??
– Choinka – inaczej drzewko wigilijne (jodła, świerk, czasem sosna) pojawiła się w XV w. w Niemczech. W Polsce pojawiła się choinka w XVIII/XIX w. Choinka dla chrześcijan przypomina drzewo życia z Ogrodu Eden, dlatego należy „forować” żywą choinkę.
Znany jest ksiądz z czynnego udziału w życiu sportowym, czy w dniu Wigilii i dalszych dni świątecznych można trenować?
W dniu wigilijnym przez wiele godzin trwa na ogół zwyczajna praca (często ze skróconym czasem), gdzie jest się zatrudnionym, w domu również, dlatego sportowcy również trenują, chociaż znam takich, że robią w całym okresie świątecznym wolne i zapewniam forma im nie ucieknie. Wiem, że wszystko można pogodzić, czego uczy nas także uprawianie sportów. Mało tego zalecam, nawet tym, którzy nie ćwiczą, że po sutym posiłku w gronie rodzinnym wybrać się na spacer, czy idąc (proponuję unikać jazdy samochodem, jeżeli jest blisko) na Pasterkę lub inne msze święte można się udać lub wrócić dłuższą drogą. Zapewniam samopoczucie duchowe i fizyczne będzie doskonałe.
***
mak – ks. Tomasz Szady oprócz codziennej działalności zgodnie ze swoim powołaniem, to m.in. medalista (w tym złoty) Mistrzostw Polski Księży w piłce nożnej i tenisie stołowym, rywalizował w piłkarskich rozgrywkach ligowych w Orlętach Horodło i w A-klasowym Czarni Oleszyce. Od lat szkolnych reprezentując Unię Hrubieszów zajmuje czołowe miejsca w biegach ulicznych do maratonu włącznie. Jest kilkukrotnym złotym medalistą Mistrzostw Polski Duchowieństwa. Przygotowani przez księdza uczniowie – parafianie systematycznie uczestniczą w zawodach sportowych w różnych dyscyplinach, działają charytatywnie, biorą udział w chórze, licznych zlotach młodzieży, pielgrzymkach, wycieczkach, itd.
Wysłuchał – Marek Ambroży Kitliński (mak)
Foto – archiwum ks. T. Szady
Zobacz też:
Z cyklu Ksiądz Tomasz Szady przybliża i wyjaśnia – Adwent
LubieHrubie na Instagramie