Do orzeczenia przez sąd rozwodu może dojść tylko, jeśli między małżonkami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia. Z żądaniem rozwodu może wystąpić każdy z małżonków.
Podstawową przesłanką orzeczenia rozwodu jest zaistnienie zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego (przesłanki pozytywne). Oprócz tych przesłanek wskazuje się na sytuację, gdy pomimo zaistnienia między małżonkami rozpadu pożycia, sąd i tak nie orzeknie rozwodu (przesłanki negatywne).
Sąd ustalając czy nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego nie bada przyczyn tego rozpadu. Sąd musi natomiast w każdej rozpatrywanej sprawie ustalić, czy ustało pożycie małżeńskie. W przypadku, gdy tego nie ustali, nie może orzec rozwodu.
Rozkład pożycia małżeńskiego jest zupełny jeśli pomiędzy małżonkami ustały więzi emocjonalna (wzajemne uczucia miłości i przywiązania), fizyczna (pozycie małżeńskie) oraz gospodarcza (wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego).
Warto podkreślić, że w sytuacji gdy doszło do zerwania więzi duchowej i fizycznej między małżonkami, ale pozostały pewne elementy więzi gospodarczej, to rozkład pożycia może być uznany za zupełny. Ma to miejsce wówczas gdy utrzymanie elementów więzi gospodarczej (np. wspólne mieszkanie) zostało wywołane szczególnymi okolicznościami. Niekiedy np. zamieszkiwanie we wspólnym mieszkaniu jest sytuacją przymusową.
Przy wyrokowaniu o rozpadzie pożycia małżeńskiego wymaga się, aby rozpad był trwały. Oznacza to, że małżonkowie nie powrócą już do wspólnego pożycia.
W niektórych sytuacjach, pomimo ustania między małżonkami wszelkich więzi uczuciowych, fizycznych i gospodarczej, sąd nie orzeknie rozwodu. Takie sytuacje są nazywane przesłankami negatywnymi rozwodu i zachodzą wówczas gdy:
-
z pozwem wystąpił wyłącznie winny rozpadu małżeństwa małżonek, chyba, ze drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód. Rozwód jest dopuszczalny również wtedy, gdy odmowa zgody na rozwód małżonka niewinnego jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego,
-
na skutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci,
-
orzeczenie rozwodu jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Sąd może orzec rozwód tylko wówczas gdy stwierdzi istnienie przesłanek pozytywnych przy jednoczesnym braku istnienia przesłanek negatywnych.
Wypada równe podkreślić, że zasadnicza różnicą pomiędzy rozwodem a separacją jest rozkład pożycia. W przypadku rozwodu musi on być zupełny i trwały, zaś w przypadku separacji zupełny. Reasumując jeśli nie można udowodnić trwałości rozkładu pożycia, a nastąpił zupełny rozkład pożycia, to jest to wystarczające by domagać się separacji.
radca prawny Małgorzata Dąbek
Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
we współpracy ze Stowarzyszeniem Sołtysów Gminy Hrubieszów w Hrubieszowie oraz Stowarzyszeniem Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie
Zobacz też:
POWIAT – Porady prawne: Czy obdarowany najbliższy musi zapłacić podatek?
POWIAT – Porady prawne: Odszkodowanie za utrudnianie kontaktów z dzieckiem