Obok planowanych zmian w zakresie przepisów postępowania rozwodowego i w sprawach o separację zmiany są szykowane również w innych przepisach prawa rodzinnego i opiekuńczego. Niektóre, z praktycznego punktu widzenia, nie mają znaczenia, bowiem odpowiednie przepisy w kodeksie już istnieją, zaś sądy rodzinne i opiekuńcze od lat uwzględniały pewne zasady w swoich rozstrzygnięciach.
Takie stare-nowe zasady dotyczą regulacji kontaktów: terminów, miejsca, udziału innych osób, co stanowi, zbędne poszerzenie zasad już określonych i mających swoje miejsce w praktyce sądowej. Stąd też w ta publikacja nie zostanie poświęcona zagadnieniu kontaktów czy też przepisów z zakresu postępowania wykonawczego w postępowaniu opiekuńczym i rodzinnym. Jeżeli potrzebujecie Państwo więcej informacji na ten temat zachęcam do przeczytania artykułu: Jak uzyskać kontakty z dziećmi?
Alimenty
Jednak ważna zmiana proponowana jest w zasadach alimentacji. Rodzice mają obowiązek utrzymywać swoje dzieci do czasu, gdy dziecko nie jest w stanie utrzymywać się samodzielnie. Dotychczas nie była jednak przewidziana żadna granica wieku.
Ustawodawca miał na uwadze faktyczną możliwość życia dziecka na własny rachunek. Formalne uzyskanie pełnoletności nie było wystarczające, żeby przyjąć, iż obowiązek alimentacyjny przestaje istnieć.
W przypadku dzieci, które ukończyły 18 rok życia obowiązek utrzymywania dziecka przez rodziców w dalszym ciągu istnieje, chyba, że będzie to dla rodziców nadmiernym obciążeniem albo gdy dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. W praktyce chodzi o dwie różne sytuacje. Jedna dotyczy dorosłego dziecka, które może już samo zacząć się utrzymywać, ale tego nie robi ( np. nie pracuje mimo ukończenia edukacji, podejmuje kolejne studia, których nie kończy, prowadzi „pasożytniczy tryb życia”). Druga okoliczność dotyczy rodziców (np. konieczność utrzymywania pozostałych, małoletnich dzieci, niskie dochody, zły stan zdrowia). Każdy z takich przypadków rozpatrywany jest indywidualnie. Więcej o alimentach znajdziecie Państwo w artykule: Jak i od kogo uzyskać alimenty?.
W proponowanych zmianach ustawodawca chce określić, że obowiązek płacenia alimentów przez rodziców względem dziecka, które nie posiada orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, wygasa z dniem ukończenia przez dziecko 25 lat, bez konieczności występowania do sądu, składania pozwu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Ale co należy podkreślić dotyczy to tylko nowych spraw, które mają miejsce po wejściu w życie przepisów. Z projektu wynika, bowiem, że w przypadku, gdy alimenty zostały zasądzone przed dniem wejścia w życie ustawy wykluczona jest możliwość automatycznego wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. W takich przypadkach należy wystąpić do sądu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego.
W dniu 25 urodzin dziecka tytuł wykonawczy traci moc, co do kwot wymagalnych w przyszłości. Oznacza to, że komornik odmówi egzekucji przyszłych alimentów, jednakże, jeżeli istnieją zaległości to będzie je mógł w dalszym ciągu pobierać.
Jeżeli dziecko „ze względu na wyjątkowe okoliczności” nadal nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, sąd przedłuży obowiązek świadczeń alimentacyjnych. W takiej sytuacji uprawnione dziecko powinno złożyć pozew do sądu i wykazać jakie są te wyjątkowe okoliczności.
Natychmiastowe świadczenia alimentacyjne
O tych świadczeniach tych już pisaliśmy w artykule: Alimenty na podstawie alimentacyjnego nakazu zapłaty. Chodzi tu o ryczałtowe kwoty alimentów, zasądzane według intencji ustawodawcy, w uproszczonym i szybkim postępowaniu sądowym. Natychmiastowe świadczenia alimentacyjne nie będą przysługiwać dziecku, gdy przed wejścia w życie ustawy alimenty zostały zasądzone (ustalone w ugodzie), albo gdy sprawa o alimenty została założona. Jakkolwiek w przypadku wcześniejszego zasadzenia alimentów w kwocie wyższej niż minimalna może to mieć sens, tak trudno powiedzieć dlaczego ustawodawca nie pozwala skorzystać z tego prawa osobom, które uzyskały alimenty niższe od minimalnych, albo ich sprawa jest w toku i wystarczy tylko złożyć dodatkowe dokumenty pozwalające na rozpoznanie sprawy w postępowaniu nakazowym.
Pozew w takiej sprawie, tak jak w przypadku alimentów jest bezpłatny. Wnosi się go na urzędowym formularzu i należy do niego dołączyć odpis aktu urodzenia dziecka oraz oświadczenie, zawierające dane i informacje o:
1) uzyskiwanych dochodach dziecka i jego rodziców;
2) koszty utrzymania dziecka;
3) liczbę dzieci, pochodzących od tych samych rodziców, od których pochodzi dziecko, uprawnionych do świadczeń alimentacyjnych,
4) że pozwany rodzic nie łoży na utrzymanie dziecka,
5) że między rodzicami dziecka nie toczy się sprawa o rozwód albo o separację
Informacje zawarte w oświadczeniu składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
Świadczenie alimentacyjne uzależnione od wysokości minimalnego wynagrodzenia, które mają się zmieniać automatycznie, bez konieczności występowania ponownie do sądu wraz ze zmianą wysokości minimalnego wynagrodzenia. Obecnie wartości proponowanych należności miałby zamykać się w przedziale od kwot po 588 zł na jedno dziecko do kwot po 364 zł przy piątce i większej liczbie dzieci.
Nakaz zapłaty w takiej sprawie powinien być wydany nie później niż dwa tygodnie od dnia wniesienia pozwu, albo uzupełnienia braków pozwu.
adwokat Magdalena Kusik-Balicka
Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
we współpracy ze Stowarzyszeniem Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie oraz
Stowarzyszeniem Sołtysów Gminy Hrubieszów w Hrubieszowie
Zobacz też:
Porady prawne: Droższy rozwód na nowych zasadach?
LubieHrubie na Instagramie
