Wśród wielu ważnych zasad dotyczących również ruchu drogowego jedna z najważniejszych to obowiązek udzielenia pomocy osobom poszkodowanym.
Zaznaczyć trzeba, że nie dotyczy to tylko ruchu drogowego i wypadków drogowych, ale każdej sytuacji życiowej, w której mamy styczność z zagrożeniem dla życia albo zdrowia ludzkiego. W grę mogą wchodzić również sytuacje, gdy widzimy człowieka leżącego na ulicy i nie sprawdzimy nawet, co się dzieje z nim dzieje.
Zgodnie z art. 162 kodeksu karnego przestępstwa dopuszcza się:
- każdy kto nie udziela pomocy człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, chyba że konieczne jest poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej.
Wyjaśnić należy, że chodzi tu o sytuacje, gdy stan poszkodowanego, niejako na pierwszy rzut oka wskazuje na to, że potrzebna może być pomoc, w tym lekarska. Stan taki z całą pewnością może zachodzić, gdy poszkodowany: nie oddycha, ma widoczne rany, jest nieprzytomny, śpi na dworze w mroźny dzień. Inaczej rzecz ujmując można podejrzewać, że bez szybkiej pomocy ta osoba z dużym prawdopodobieństwem umrze albo też dozna ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, czyli grozić może jej m.in.: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia albo inne ciężkie kalectwo, niezdolność do pracy, istotne zeszpecenia lub zniekształcenia ciała.
Za nieudzielenie pomocy grozi kara do lat 3 pozbawienia wolności, zaś odpowiedzialności karnej w Polsce co do zasady, podlegają osoby, które ukończyły 17 lat.
Ważne, że nie chodzi tu o obowiązek udzielanie pomocy z narażeniem własnego życia, albo zdrowia. W pierwszej bowiem kolejności należy zapewnić bezpieczeństwo sobie, a następnie przystąpić do pomocy. Często taka pomoc będzie polegała: na wezwaniu służb ratunkowych i pozostaniu z poszkodowanym do czasu ich przybycia, zabezpieczeniu miejsca zdarzenia (wystawieniu trójkąta ostrzegawczego), zastosowaniu opaski uciskowej powyżej rany krwawiącej, podjęciu masażu serca i sztucznego oddychania, co 10 krotnie zwiększa szanse poszkodowanego na przeżycie.
Odpowiedzialność karna i odpowiedzialność za poszkodowanego ustaje wówczas, gdy na miejscu są służby ratunkowe i zajmują się poszkodowanym.
Wypadek drogowy
Szczególna sytuacja występuje w przypadku wypadku drogowego. Zgodnie z zasadami określonymi w przepisach ruchu drogowego (art. 44 prawa o ruchu drogowym) osoby uczestniczące w wypadku drogowym: kierujący, pasażerowie, piesi i inni uczestnicy zdarzenia, mają obowiązek, w pierwszej kolejności zadbać o bezpieczeństwo miejsca zdarzenia, a następnie:
- udzielić niezbędnej pomocy ofiarom wypadku oraz wezwać zespół ratownictwa medycznego i Policję;
- nie podejmować czynności, które mogłyby utrudnić ustalenie przebiegu wypadku;
- pozostać na miejscu wypadku, a jeżeli wezwanie zespołu ratownictwa medycznego lub Policji wymaga oddalenia się – niezwłocznie powrócić na to miejsce.
W tym przypadku nie ma jednak znaczenia, czy stan zdrowia poszkodowanych wskazuje na ryzyko utraty zdrowia, albo życia. W takiej sytuacji, gdy prowadzący pojazd nie udzielił pomocy ofierze wypadku drogowego, w którym nie pojawiło się ryzyko ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, albo ryzyko śmierci poszkodowanego, może ponieść karę za wykroczenia (art. 93 kodeksu wykroczeń). Może to być kara aresztu lub grzywny oraz zakaz prowadzenia pojazdów.
Przypomnieć należy, że obowiązek udzielenia pomocy spoczywa również na sprawcy wypadku drogowego, jeżeli bowiem nie udzieli pomocy poszkodowanym – nie tylko dopuszcza się przestępstwa drogowego w postaci spowodowania wypadku (art. 177 kodeksu karnego), ale również odrębnego przestępstwa nieudzielania pomocy. Równocześnie, jeżeli sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia, sąd orzeknie karę zaostrzoną (art. 178 kodeksu karnego).
adwokat Magdalena Kusik-Balicka
Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
we współpracy ze Stowarzyszeniem Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie oraz
Stowarzyszeniem Sołtysów Gminy Hrubieszów w Hrubieszowie
(fot. lubiehrubie.pl)
Zobacz też:
Porady prawne: Rozwiązanie umowy o pracę w związku z długotrwała chorobą pracownika
Porady prawne: Rozwiązanie umowy o pracę w związku z długotrwała chorobą pracownika
