Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Wraz z nowelizacją powraca postępowanie w sprawach gospodarczych, wprowadzające szereg istotnych dla przedsiębiorców rygorów.
Za sprawy gospodarcze kodeks postępowania cywilnego uznał sprawy: podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (jednoosobową, w formie spółek cywilny), spółek prawa handlowego (spółka jawna, spółka komandytowa, spółka partnerska, spółka komandytowo – akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialności, spółka akcyjna), w zakresie spraw ze stosunków cywilnych z prowadzonej przez nich działalności gospodarcze (np. umów handlowych, umów leasingu, umów o roboty budowlane), dotyczące odpowiedzialności organów spółek, przedsiębiorstw państwowych, upadłościowych i restrukturyzacyjnych, o nadanie albo pozbawienie klauzuli wykonalności pochodzących od sądów gospodarczych. Sprawy gospodarcze nie tracą takiego charakteru nawet wówczas, gdy strony nie prowadzą już działalności gospodarczej.
Ustawodawca wskazał również, iż nie są sprawami gospodarczymi sprawy o: podział majątku wspólnego wspólników spółki cywilnej po jej ustaniu, wierzytelność nabytą od osoby niebędącej przedsiębiorcą, chyba że wierzytelność ta powstała ze stosunku prawnego w zakresie działalności gospodarczej prowadzonej przez wszystkie jego strony.
Wśród istotnych odrębności postępowania w sprawach gospodarczych wymienić należy:
1. w pierwszym piśmie w sprawie (w pozwie albo w pierwszym piśmie pozwanego) musi być wskazany adres poczty elektronicznej, albo oświadczenie o braku takiego adresu, brak takich informacji będzie skutkować zwrotem pisma przez Sąd,
2. strony mają obowiązek powołać wszelkie twierdzenia i dowody: powód w pozwie, a pozwany w odpowiedzi na pozew,
3. gdy strona nie ma przymiotu przedsiębiorcy albo prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą może złożyć wniosek do Sądu o rozpoznanie jego sprawy z pominięciem przepisów postępowania gospodarczego,
4. nie jest dopuszczalne, w toku postępowania, występowania z nowymi roszczeniami zamiast lub obok dotychczasowych, chyba, że nastąpi zmiana okoliczności wówczas powód zamiast pierwotnego przedmiotu sporu może żądać, jego równowartości lub innego przedmiotu, zaś w sprawach o świadczenie powtarzające się może również rozszerzyć powództwo o świadczenia za dalsze okresy,
5. brak jest możliwości złożenia powództwa wzajemnego,
6. wyrok powinien zapaść w ciągu 6 miesięcy od daty złożenia odpowiedzi na pozew, albo upływu terminu do jej złożenia,
7. strony mogą skorzystać z prawa zawarcia umowy dowodowej (przed sądem albo w łączącym je kontrakcie), która polega na wyłączeniu możliwości korzystania w procesie wynikającym z określonego stosunku prawnego z ustalonych przez strony dowodów,
8. zeznania świadków- Sąd może dopuścić dowód z zeznań świadków tylko wówczas, gdy po przeprowadzeniu innych dowodów lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy,
9. dokument ma być głównym źródłem dowodu, co do stosunków prawnych stron, ich praw i obowiązków, oświadczeń itd.,
10. kosztami sądowymi (w całości lub w części) Sąd może obciążyć stronę, która przed skierowaniem sprawy do Sądu nie podjęła próby ugodowego (przedsądowego) rozwiązania sporu.
Nowe postępowanie w sprawach gospodarcze niewątpliwie będzie wymuszało na przedsiębiorcach bardziej profesjonalne podejście do sporu sądowego, w celu uniknięcia błędów skutkujących przegraną ze względów formalnych. Z drugiej też strony ustawodawca przyznał prymat dokumentom, jako dowodom stosunków prawnych stron, co narzuca konieczność skrupulatności w prowadzeniu dokumentacji działalności gospodarczej oraz dbałości o precyzję w zawieranych umowach.
adwokat Magdalena Kusik-Balicka
Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
we współpracy ze Stowarzyszeniem Sołtysów Gminy Hrubieszów w Hrubieszowie oraz
Stowarzyszeniem Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie