Kilka tygodni temu pisaliśmy o zawieszeniu, na mocy przepisów ustawy z dnia 14 marca 2020 roku zw. tarczą antykryzysową 2.0 terminów: sądowych procesowych i administracyjnych. Oznaczało to, iż od dnia 14 marca 2020 roku (tj. od dnia ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego) terminy albo nie rozpoczynały się albo też ulegały zatrzymaniu na czas trwania epidemii.
Chodziło o terminy prawa administracyjnego, w tym: od zachowania których jest uzależnione udzielenie ochrony prawnej przed sądem lub organem, do dokonania przez stronę czynności kształtujących jej prawa i obowiązki, przedawnienia, których niezachowanie powoduje wygaśnięcie lub zmianę praw rzeczowych oraz roszczeń i wierzytelności, a także popadnięcie w opóźnienie, zawite, z niezachowaniem których ustawa wiąże ujemne skutki dla strony, do dokonania przez podmioty lub jednostki organizacyjne podlegające wpisowi do właściwego rejestru czynności, które powodują obowiązek zgłoszenia do tego rejestru, a także terminów na wykonanie przez te podmioty obowiązków wynikających z przepisów o ich ustroju. Podobne prawidłowości zastosowano wobec terminów sądowych i procesowych w: postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych, postępowaniach egzekucyjnych, postępowaniach karnych, postępowaniach karnych skarbowych, postępowaniach w sprawach o wykroczenia, postępowaniach administracyjnych, postępowaniach i kontrolach prowadzonych na Ordynacji podatkowej, kontrolach celno-skarbowych i innych.
Nadto działania sądów i organów w wielu przypadkach zostały ograniczone do spraw pilnych. W praktyce nie odbywały się rozprawy sądowe oraz posiedzenia jawne. Jednakże zgodnie z regulacjami przewidzianymi w ustawie z dnia 14 maja 2020 roku (tarcza 3.0) normalne funkcjonowanie ma być przywracane, zaś wstrzymane dotychczas terminy będą biegły po upływie 7 dnia od dnia wejścia ustawy w życie. Ustawa weszła w życie w dniu 16 maja 2020 roku czyli od dnia 23 maja 2020 roku zaczną biec terminy (niezakończone oraz nierozpoczęte). Przy czym 1 dzień przypadnie na poniedziałek 25 maja 2020 roku, bowiem niedziela nie jest zaliczana jako pierwszy dzień terminu. Pamiętać również należy, iż przepisy procedury cywilnej i administracyjnej pozwalają, w określonych przypadkach i terminach, na przywrócenie, przez organ albo sąd, przed którym ma być wykonana czynność, terminów jeżeli doszło do jego uchybienia (spóźnienia się z czynnością).
Wspomnieć również należy, iż przepisy tarczy 3.0 w sprawach prowadzonych w oparciu o przepisy kodeksu postępowania cywilnego oraz przed sadami administracyjnymi, w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, a także w ciągu roku od odwołania ostatniego z takich stanów, posiedzenia jawne (w tym rozprawy) przeprowadza się zasadniczo przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie ich na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku (uczestnicy nie muszą być obecni w sądzie), chyba że przeprowadzenie rozprawy klasycznej (bezpośredniej) nie wywoła nadmiernego zagrożenia dla zdrowia osób w nim uczestniczących. Mogą być zarządzane posiedzenia niejawne (bez udziału stron), jeżeli żadna ze stron nie sprzeciwiła się przeprowadzeniu posiedzenia niejawnego w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia takim posiedzeniu. Jeżeli prezes sądu tak zarządzi za pomocą komunikacji elektronicznej mogą również brać udział w rozprawie (za wyjątkiem ostatniej rozprawy w sprawie) członkowie składu sędziowskiego (za wyjątkiem przewodniczącego, referenta).
Nadto w sprawach cywilnych, sąd po przeprowadzeniu innych dowodów może zamknąć rozprawę i wydać orzeczenie na posiedzeniu niejawnym po odebraniu od stron lub uczestników postępowania stanowisk na piśmie, strona ma jednak prawo do sprzeciwu co do takiej czynności i żądania przeprowadzenia rozprawy.
adwokat Magdalena Kusik-Balicka
Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
we współpracy ze Stowarzyszeniem Sołtysów Gminy Hrubieszów w Hrubieszowie oraz
Stowarzyszeniem Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie