Apel do radnych Gminy Werbkowice w sprawie odstąpienia od likwidacji gimnazjum przy Zespole Szkół w Sahryniu.
Sahryń, dn. 15.04.2015 r.
Sz. P. Radni
Gminy Werbkowice
Na początku tego listu chcielibyśmy państwu serdecznie podziękować za zainteresowanie, jakie okazaliście w związku z projektowaną likwidacją gimnazjum przy Zespole Szkół w Sahryniu. Dziękujemy, że tak licznie przybyliście państwo na zorganizowane przez nas zebranie w dniu 21 stycznia oraz 13 lutego 2015 r. W naszym odczuciu pokazali państwo, że nie są Wam obojętne losy dzieci i sytuacja rodziców, a szczególnie rodziców dzieci niepełnosprawnych uczęszczających do naszej szkoły.
Od niedawna pełnią państwo zaszczytną funkcję radnych gminy Werbkowice. Już teraz, na samym początku, zmuszeni jesteście do podjęcia być może najważniejszej decyzji w tej kadencji rady – decyzji o likwidacji Gimnazjum przy Zespole Szkół w Sahryniu. Ci z państwa, którzy byli obecni na zorganizowanych przez nas zebraniach mogli się przekonać o sile argumentów rodziców i mieszkańców sprzeciwiających się likwidacji gimnazjum, oraz o tym, jak bezdusznie, nieprofesjonalnie i bez zachowania standardów cechujących społeczeństwo obywatelskie ta sprawa jest prowadzona przez wójta gminy Werbkowice będącego wnioskodawcą uchwały o likwidacji ww. gimnazjum. Nim podejmiecie państwo tę kluczową dla nas, ale także i dla państwa, decyzję, chcielibyśmy zwrócić uwagę na kilka faktów, których prawidłowe zinterpretowanie jest istotne do podjęcia racjonalnej i przemyślanej decyzji.
W trakcie wspomnianych wyżej zebrań, a szczególnie na zabraniu w dniu 21 stycznia br. przedstawiliśmy państwu szereg argumentów przemawiających za bezzasadnością likwidowania Gimnazjum w Sahryniu. Pan wójt, jako wnioskodawca uchwały o zamiarze likwidacji, w naszej ocenie, nie odniósł się przekonująco i merytorycznie do żadnego z nich. Uporczywie powtarzał, że zmuszony jest zamknąć gimnazjum, gdyż uczęszcza do niego zbyt mała ilość uczniów w stosunku do liczby uczniów zameldowanych na terenie obwodu gimnazjum w Sahryniu. Zastanówmy się zatem, czemu, lub też komu zawdzięczamy tę sytuację.
Podejmując decyzję o likwidacji szkół podstawowych w Malicach, Terebiniu i Turkowicach, czyli szkół leżących na terenie obwodu gimnazjum w Sahryniu, pan wójt działał wg takiego samego schematu jak to ma miejsce w przypadku naszego gimnazjum, tj. nie podejmując żadnej próby dialogu ze społecznościami wymienionych miejscowości w celu wypracowania jakiegoś kompromisu, uruchamiał „maszynę” urzędniczą i w konsekwencji likwidował wspomniane placówki oświatowe. Takie lekceważące stronę społeczną postępowanie, w sposób naturalny, wzbudziło w mieszkańcach wspomnianych miejscowości rozczarowanie graniczące z wściekłością. Ludzie Ci, chcąc zamanifestować obywatelski sprzeciw, zrobili to w jedyny dostępny dla nich sposób. Zaczęli posyłać swoje dzieci wszędzie, tylko nie do gminnego gimnazjum w Sahryniu.
Mamy za sobą doświadczenie dyskusji, która odbyła się w styczniu br. w budynku Zespołu Szkół w Sahryniu. Taka dyskusja powinna odbyć się rok temu, i to pan wójt powinien być jej inicjatorem. Gdyby na spotkaniu z mieszkańcami i radą pedagogiczną szkoły ze strony wójta padła kwestia typu: ”Słuchajcie! Jest źle. Dokładamy do szkoły tyle i tyle tysięcy rocznie. Tak być nie może. Jeśli niczego z tym nie zrobicie, będziemy zmuszeni zamknąć placówkę najdalej za 2 lata”, nikt nie mógłby mieć dziś pretensji o zlekceważenie strony społecznej przy podejmowaniu tak ważnej dla niej decyzji. Najprawdopodobniej, gdyby w ten sam sposób postąpiono przy likwidacji wspomnianych szkół obwodu Gimnazjum w Sahryniu, mielibyśmy dziś w naszym gimnazjum znacznie większą liczbę uczniów, a temat likwidacji szkoły by nie istniał.
Kolejnym czynnikiem, który wpłynął na spadek liczby uczniów przychodzących do gimnazjum w Sahryniu była decyzja władz gminy poprzedniej kadencji o likwidacji dowozu środkami transportu będącymi na utrzymaniu gminy Werbkowice oraz ścisłej rejonizacji obwodów szkół dotowanych przez gminę, co spowodowało:
a) dezorientację wśród rodziców uczniów Zespołu Szkół w Sahryniu, którzy, jak zwykle, o niczym wcześniej nie wiedzieli aż do dnia rozpoczęcia roku szkolnego 2012/2013, od którego to dnia zaczęły obowiązywać nowe zasady dowozu wykonywanego przez firmy zewnętrzne
b) brak możliwości „ściągania” do naszego gimnazjum uczniów spoza obwodu gimnazjum w Sahryniu, co było jednym z powodów spadku liczby uczniów z 60
w roku szkolnym 2011/2012 do 35 w roku szkolnym 2012/2013 (wcześniej uczęszczali do nas uczniowie z gminy Hrubieszów i gminy Mircze)
c) sytuację w naszej ocenie graniczącą z patologią, w której uczniowie naszego zespołu szkół w drodze do szkoły są mijani przez autobus firmy zewnętrznej wiozący „powietrze”, ponieważ uczniowie ci mieszkają zbyt blisko szkoły i są zmuszeni dostać się do niej na własną rękę.
W uzupełnieniu punktu c) należy dodać, iż niektórzy uczniowie zmuszeni są pokonać drogę do szkoły korzystając z pasa jakże ruchliwej drogi wojewódzkiej nr 850. To cud, że jeszcze nie doszło do żadnej tragedii.
Likwidacja dowozu transportem gminnym, naszym zdaniem, nie była żadną oszczędnością. Wręcz przeciwnie, gdyż spowodowała wzrost kosztów w innym miejscu tj. w wymiarze godzin świetlicowych w Zespole Szkół w Sahryniu z 13 w roku szkolnym 2010/2011 do 26 w bieżącym roku szkolnym. Zdziwienie budzi także fakt, iż w budżecie naszej gminy na 2011 rok na dowożenie uczniów (wtedy jeszcze transportem gminnym) przewidziano 479 tys. zł., natomiast w bieżącym budżecie ta kwota to ok. 448 tys. zł. po zmianie, bo pierwotna wersja tegorocznego budżetu zakładała kwotę niemal 500 tys. zł. Gdzież zatem jest ta rzekoma oszczędność z likwidacji transportu gminnego, bo przecież biorąc pod uwagę skutki tej operacji (konieczność zwiększenia godzin świetlicy w szkołach, a także odpływ uczniów spoza gminy uczęszczających do naszych szkół) jak nic wychodzi strata?!
Na wspomnianym zebraniu w dniu 21 stycznia pan wójt tłumaczył, iż władze gminy zmuszone były jakimiś przepisami do wprowadzenia opisanego wyżej systemu dowozu, a to, co robią sąsiednie gminy, „podbierając” uczniów zamieszkujących obwód naszego gimnazjum poprzez dowożenie ich własnym transportem do szkół na ich terenie, jest nielegalne. Dziwimy się, dlaczego w takiej sytuacji pan wójt nie zgłosił tej sprawy do prokuratury. Przecież to jest jawne działanie na szkodę naszej gminy, które w sposób wymierny zmniejsza dochody budżetu z tytułu subwencji oświatowej.
Kolejną kwestią, na którą chcielibyśmy zwrócić państwa uwagę, jest niechlujność, z jaką wnioskodawca przygotował uzasadnienie do uchwały o zamiarze likwidacji gimnazjum w Sahryniu, niechlujność mająca jednakże znamiona zamierzonego działania ukierunkowanego na wywarcie większego efektu psychologicznego przy pomocy niespójnych danych.
Uzasadniając zamiar zlikwidowania gimnazjum w Sahryniu wnioskodawca w tabeli 1 posługuje się wskaźnikami, z których wynika, iż liczba uczniów naszego gimnazjum spadła z 78 na dzień 30 września 2008 r. do 36 na dzień 30 września 2014 r. Podsumowując ww. tabelę pada stwierdzenie, że w gimnazjum w Sahryniu w rzeczonym okresie czasu liczba uczniów spadła o 72%. Nie trzeba być profesorem matematyki żeby stwierdzić, że spadek wyniósł nieco ponad 53%, a nie 72%.
W punkcie 2 części III uzasadnienia mowa jest o zaobserwowanym trendzie jakoby ”tylko ok. 45% uczniów klas VI szkół podstawowych danego rocznika, dla których Gimnazjum w Sahryniu jest szkołą obwodową, trafia docelowo do klasy I Gimnazjum w Sahryniu”. Następnie prezentowany jest szereg tabel wraz z podsumowującym je wykresem 2, w którym widać drastyczny wzrost dysproporcji między prognozowaną liczbą uczniów gimnazjum a liczbą uczniów zamieszkujących obwód gimnazjum począwszy od roku szkolnego 2016/2017. Poprzednie 2 lata we wskazanym wykresie nie uwzględniają jednakże tego 45% trendu, a raczej trend 71% w roku szkolnym 2015/2016 oraz trend 75% w bieżącym roku szkolnym. Warto zadać sobie pytanie: na jakiej podstawie tak radykalnie obniżono trend począwszy od roku szkolnego 2016/2017? Czyżby znowu jakiś błąd w obliczeniach, a może raczej próba manipulacji?
Jeśli już jesteśmy przy trendach, to my zauważyliśmy inny: im więcej szkół gmina się pozbywa, tym większe wydatki generuje budżet gminy. W roku 2010 wydatki te wyniosły nieco ponad 31 mln zł. Bieżący budżet natomiast przewiduje wydatki na poziomie ponad 32,5 mln zł. W międzyczasie gmina pozbyła się prowadzenia szeregu szkół, o czym wszyscy doskonale wiemy, a zatem problem rosnącego długu naszej gminy nie leży w kosztach utrzymywania szkół samorządowych, lecz gdzie indziej. Szanowni państwo – nie idźmy tą drogą. W tym roku ponad 700 tys. zł. jest przewidziane na obsługę zadłużenia, czyli spłatę odsetek od zaciągniętych kredytów. To jest kwota ponad 2 razy większa, niż wyniesie szacowana oszczędność z likwidacji naszego gimnazjum. Jest to wymierny koszt niewłaściwego zarządzania finansami naszej gminy.
W uzasadnieniu do uchwały o zamiarze likwidacji jest mowa o szacowanych oszczędnościach w kwocie niemal 339 tys. zł. Szacunek ten zakłada jednakże, że wszyscy uczniowie, co do których przewiduje się, że uczęszczaliby do Gimnazjum w Sahryniu, zostaną uczniami Gimnazjum w Werbkowicach. Nie jest tajemnicą, że tylko nieliczni rodzice i uczniowie zdecydują się na taki krok (jeśli w ogóle jacyś), co spowoduje kolejne uszczuplenie kwoty z tytułu subwencji oświatowej, a co za tym idzie, zniweluje kwotę wspomnianej wyżej oszczędności.
W części VI dotyczącej społecznych skutków projektowanych zmian wnioskodawca stwierdził, iż „nie przewiduje się poważniejszych reperkusji społecznych ze strony rodziców”. Ci z państwa, którzy byli obecni na zebraniu w Sahryniu w środę 21 stycznia, a także w piątek 13 lutego, przekonali się na własne oczy i uszy jak bardzo pan wójt się w tym miejscu pomylił.
Przy podejmowaniu tak istotnej dla społeczności lokalnej decyzji jak likwidacja szkoły, należy mieć pełną świadomość jej skutków w przyszłości. Biorąc pod uwagę logikę postępowania wójta naszej gminy jest dla nas oczywisty fakt, iż najdalej za rok lub góra 2 lata będzie wnioskował o likwidację szkoły podstawowej w Sahryniu, której koszty funkcjonowania wzrosną z racji tego, iż część budynku, w którym znajduje się obecnie gimnazjum, trzeba będzie nadal ogrzewać i remontować. Co więcej, wnioskodawca nie przewiduje zwolnień pracowników obsługi, którzy nadal mają pracować w szkole podstawowej w Sahryniu. Koszt ich utrzymania zatem znacząco się zwiększy, gdyż do tej pory był rozbijany na dwie funkcjonujące szkoły: szkołę podstawową i gimnazjum.
Kolejnym skutkiem będzie obniżenie kwoty dotacji gminnej na jednego ucznia uczęszczającego do tzw. szkół stowarzyszeniowych z racji tego, iż koszt ten jest wyliczany poprzez podział ogólnej kwoty dotacji ponad subwencję oświatową przez liczbę uczniów uczęszczających do szkół prowadzonych przez gminę. A zatem, głosując za likwidacją naszego gimnazjum, naszym zdaniem, zagłosujecie państwo za znaczącym obcięciem środków przeznaczanych z budżetu gminy na funkcjonowanie szkół stowarzyszeniowych w waszych miejscowościach, co może w konsekwencji oznaczać koniec ich działalności.
Zespół Szkół w Sahryniu pełni funkcję kulturotwórczą i integrującą społeczność lokalną. Organizowane są różnego typu imprezy okolicznościowe od obchodów gminnych uroczystości począwszy na dyskotekach dla dzieci i młodzieży skończywszy. We wszystkie te przedsięwzięcia aktywnie angażują się rodzice wraz z mieszkańcami, uczniowie oraz nauczyciele. Szkoła w Sahryniu pełni zatem funkcję miejscowego domu kultury. Z budżetu gminy przeznacza się setki tysięcy złotych na działalność GOK-u, czy też zakładu oczyszczania i kanalizacji. Mieszkańcy Sahrynia i okolic nie mają możliwości korzystania z tychże dobrodziejstw choć płacą podatki do kasy gminy tak samo jak wszyscy inni.
Nie można także pominąć faktu, iż dyrektor Zespołu Szkół w Sahryniu, w porozumieniu z nauczycielami i pracownikami szkoły, zobowiązał się do wprowadzenia planu oszczędnościowego zakładającego zmniejszenie kosztów funkcjonowania szkoły o ok. 135 tys. zł. rocznie. Tylko proszę nie mówić, że oszczędności te dotyczą głównie szkoły podstawowej lub, że oszczędności te są kosztem dzieci, które pozostaną bez opieki z racji zmniejszenia godzin przeznaczonych na świetlicę szkolną. Zajęcia świetlicowe można przecież zorganizować na zasadzie tzw. dyżurów świetlicowych, a nie godzin płatnych. Dzieci będą pod opieką, dla nich nic się tu nie zmieni. Przy jednoczesnym uwzględnieniu danych demograficznych wskazujących na bardzo prawdopodobny wzrost liczby uczniów naszego gimnazjum w następnych latach, a także mając na uwadze pismo ministra edukacji narodowej z dnia 4 lutego 2015 r. informujące o zwiększeniu od tego roku subwencji oświatowej na jednego ucznia o 1100 zł dla szkół prowadzonych przez samorządy wiejskie, jest duża szansa na to, iż koszty funkcjonowania szkoły zaczną się znacząco zmniejszać.
A zatem 135 000 zł. z tytułu planowanych oszczędności, ponad 100 000 zł. z tytułu zwiększonej subwencji oświatowej na uczniów małych szkół gminnych daje przybliżoną kwotę 235 000 zł., która leży na przysłowiowym „stole” do podjęcia od następnego roku szkolnego. Dlaczego pan wójt uparł się na likwidację dobrze prosperującej szkoły i nie chce podjąć takiej kwoty? Nie możemy oprzeć się wrażeniu, iż w tym wszystkim nie chodzi o oszczędności, a jedynie o to, żeby zamknąć szkołę nie dając nawet możliwości przejęcia likwidowanej placówki przez inny podmiot (wcześniej wójt deklarował przekazanie szkoły stowarzyszeniu, jeśli tylko takowe powstanie). Zwróćcie też państwo uwagę na to, iż koszt funkcjonowania naszego gimnazjum stanowi ok. 1% kwoty wszystkich wydatków budżetu gminy Werbkowice. Planowanych z tego tytułu oszczędności (jeśli w ogóle takowe będą) nawet nikt nie zauważy, natomiast skutki społeczne dla dzieci, młodzieży, rodziców i wszystkich mieszkańców naszej gminy będą zapewne bardzo dotkliwe.
Jesteśmy przekonani, iż zarządzający gminą wójt wybrał najgorsze z możliwych miejsc na pozyskanie oszczędności budżetowych. Przypominamy, iż budżet gminy Werbkowice na 2015 r. zakłada wydatki rzędu:
2 mln 558 tys. na urząd gminy, z czego 1 mln 733 tys. to wynagrodzenia pracowników, co stanowi 2/3 ogólnego kosztu funkcjonowania urzędu
402 tys. zł na ochotnicze straże pożarne
605 tys. zł na Gminny Ośrodek Kultury.
Tylko na tych kilku pozycjach można zaoszczędzić kilkukrotnie większą kwotę, niż koszt funkcjonowania naszego gimnazjum, i nie trzeba przy tym nic likwidować ani nawet nikogo zwalniać, a jedynie wprowadzić przemyślane cięcia wydatków. Dla porównania, przyjrzyjmy się jakie kwoty na ww. cele są przeznaczane w innych gminach naszego powiatu:
gmina Mircze: urząd gminy – 2 mln zł., ochotnicze straże pożarne – 240 tys. zł., GOK Mircze – 250 tys. zł.
gmina Trzeszczany: urząd gminy – 1 mln 658 tys. zł., ochotnicze straże pożarne – 113 tys. zł., GOK Trzeszczany – 245 tys. zł. (budżet na 2014 r.).
gmina Horodło; urząd gminy – 1 mln 765 tys. zł., ochotnicze straże pożarne – 100 tys. zł. GOK Horodło – 361 326 zł. w tym również na działalność świetlic w Bereżnicy i Łuszkowie, GOK Horodło ma także powierzony zarząd nad stadionem sportowym w Horodle i zajmuje się jego utrzymaniem
i organizowaniem imprez sportowych.
I co z tego, że ww. wymienione gminy zamieszkuje nieco mniejsza liczba mieszkańców?! W dobie informatyzacji i komputerów, szczególnie jeśli chodzi o wydatki na urzędy i ośrodki kultury, nie ma to żadnego znaczenia. Będąc w teoretycznie najlepszej sytuacji (2 duże zakłady, duża liczba ludności, ciąg drogi krajowej i wojewódzkiej) nasza gmina jest niekwestionowanym liderem jeśli chodzi o poziom zadłużenia w powiecie hrubieszowskim, w którym większość gmin realizuje zbilansowane budżety, a gmina Horodło wykazuje nawet nadwyżkę.
Szanowni Państwo. Jesteście teraz na początku swojej kadencji. Nie rozpoczynajcie jej od podjęcia tak drastycznej i nieodwracalnej decyzji jak likwidacja dobrze funkcjonującej szkoły z tradycjami. Dajcie szansę na uzdrowienie tej sytuacji, do której, naszym skromnym zdaniem, doprowadził pan wójt swoimi błędnymi i nieprzemyślanymi decyzjami w czasie, gdy sprawował swój urząd na przestrzeni poprzednich dwóch kadencji. Przecież jako organ prowadzący, zatwierdzał każdą złotówkę wydaną z budżetu na funkcjonowanie naszej szkoły, a teraz chce ją zamknąć z powodu złego wyniku finansowego. Wnioskodawca uchwały o likwidacji gimnazjum chce uczynić z państwa odpowiedzialnych za wszystkie negatywne skutki z tym związane, a przecież w niczym tu państwo nie zawiniliście. Dajcie państwo szansę naszej szkole. Na likwidację będzie jeszcze czas. Likwidacja jest najbardziej drastycznym sposobem, a przecież są też inne możliwości takie, jak te, które proponuje minister edukacji we wspomnianym wyżej piśmie. Odrzućcie w głosowaniu projekt uchwały o likwidacji Gimnazjum w Sahryniu. Zagłosujcie przeciw tej uchwale.
Głęboko wierzymy, że, pozostając w zgodzie z własnym sumieniem, podejmą państwo racjonalną i przemyślaną decyzję.
Z wyrazami szacunku.
Uczniowie, Rodzice, nauczyciele i pracownicy
Zespołu Szkół oraz mieszkańcy Sahrynia i okolic sprzeciwiający się
likwidacji Gimnazjum w Sahryniu.
