Rok 2015 był dla Służby Celnej w województwie lubelskim rokiem raczej spokojnym, choć nie mniej pracowitym niż poprzedni. Charakteryzował się mniejszym niż w latach ubiegłych ruchem towarowym na granicy i zwiększonym zainteresowaniem zakupami w naszym kraju, zwłaszcza podróżnych z Ukrainy.
W minionym roku Służba Celna wprowadziła też kolejne ułatwienia dla przekraczających granicę. Teraz, obok zorganizowanych grup turystycznych podróżujących autobusem, również kierowcy pojazdów ciężarowych mogą rezerwować termin odprawy granicznej.
Ruch graniczny
Rok 2015 był kolejnym rokiem z rzędu, w którym spadała liczba ciężarówek odprawianych na przejściach granicznych w województwie lubelskim. Celnicy odprawili nieco ponad 810,5 tys. pojazdów ciężarowych, czyli o około 16 % mniej niż w 2014 r. To m.in. efekt napięć w relacji między Unią Europejską a Rosją oraz niestabilnej sytuacji na Ukrainie. Wzrosła za to liczba odprawionych samochodów osobowych. Tutaj, podobnie jak przed rokiem, wystąpił około 7-procentowy wzrost. Przejścia graniczne w województwie lubelskim przekroczyło blisko 4,4 mln osobówek.
Jeżeli chodzi o liczbę podróżnych to w 2015 r. granicę z Białorusią i Ukrainą w woj. lubelskim przekroczyło ponad 13,7 mln osób, czyli o ok. 11 % więcej niż w roku 2014.
Zwalczanie przestępczości
W 2015 roku funkcjonariusze Izby Celnej w Białej Podlaskiej zatrzymali 6,4 mln paczek papierosów. Od lat bialska izba zajmuje czołowe miejsce w Polsce jeżeli chodzi o zwalczanie przestępczości papierosowej – aż 1/3 papierosów zarekwirowanych przez polską Służbę Celną to papierosy zatrzymane przez funkcjonariuszy Izby Celnej w Białej Podlaskiej.
Dla porównania – gdyby zatrzymane przez naszych funkcjonariuszy papierosy zostały wyprodukowane i sprzedane legalnie w Polsce – do Skarbu Państwa trafiłoby ok.
64 mln zł z należnych podatków.
Jak wynika z danych Izby Celnej w Białej Podlaskiej gros zatrzymanych papierosów próbowano przemycić do naszego kraju w samochodach osobowych i autobusach (blisko 67% wszystkich zatrzymanych papierosów). Kolejną pozycję zajmuje przemyt z wykorzystaniem wagonów kolejowych – blisko 25%. Przemyt w pojazdach ciężarowych jest zjawiskiem marginalnym. Okazuje się, że tylko 3% zatrzymanych papierosów próbowano przemycić do Polski w ten właśnie sposób. To efekt m.in. uszczelnienia towarowych przejść granicznych poprzez wyposażenie ich w urządzenia do skanowania ładunków.
Oprócz papierosów celnicy zatrzymywali też alkohol. W sumie do magazynów depozytowych urzędów celnych trafiło 18,3 tys. litrów, czyli o 33% więcej niż w roku 2014.
Jednym z zadań Służby Celnej jest też nadzór i kontrola rynku gier hazardowych. W 2015 r. na terenie województwa lubelskiego funkcjonariusze Służby Celnej przeprowadzili blisko 600 kontroli w tym zakresie. 98% z nich zakończyło się wynikiem pozytywnym. Celnicy zajęli ponad 1600 urządzeń, które działały niezgodnie z przepisami ustawy o grach hazardowych.
Wśród pozostałych towarów zatrzymywanych przez funkcjonariuszy celnych w ubiegłym roku warto też wspomnieć o blisko 900 kg bursztynu (wzrost aż o 430%), 12 tonach tytoniu i suszu tytoniowego, ponad 7 kg narkotyków i środków odurzających, i 28,7 tys. szt. potencjalnych podróbek. Na granicy pojawiały się również nielegalnie przewożone okazy roślin i zwierząt zagrożonych wyginięciem (CITES), leki, sterydy, środki ochrony roślin czy też broń. Celnicy zarekwirowali również 229 samochodów wykorzystywanych do przemytu.
Funkcjonariusze celni wszczęli łącznie blisko 33,5 tys. spraw karnych skarbowych i wystawili 6,3 tys. mandatów karnych w większości w związku z przemytem i nielegalnym obrotem wyrobami akcyzowymi. To oznacza, że każdego dnia funkcjonariusze stwierdzali średnio 110 przypadków łamania prawa.
W 2015 r. Izba Celna w Białej Podlaskiej zniszczyła 9,7 mln paczek papierosów i blisko 900 kg tytoniu, które ważyły w sumie ponad 225 ton.
Z kolei ze sprzedaży zatrzymanych przez celników towarów, m.in. odebranych przemytnikom pojazdów samochodowych, bursztynu oraz złomu, w tym pochodzącego np. ze zdemontowanych zbiorników paliwa, bialska izba celna uzyskała kwotę blisko
1,2 mln zł.
Przygraniczna turystyka zakupowa
Niesłabnącą popularnością wśród naszych wschodnich sąsiadów cieszyły się w 2015 r. zakupy w polskich sklepach. Podróżni wywieźli z naszego kraju przez przejścia graniczne w województwie lubelskim towary o wartości 2 mld zł, co oznacza, że zostawiali w Polsce średnio ok. 5,5 mln złotych dziennie.
Wartość wywiezionych w 2015 r. towarów była o 18% wyższa w porównaniu do roku 2014.
Liczba zarejestrowanych dokumentów Tax Free (tj. 1,9 mln szt.), na podstawie których towary opuściły nasz kraj, była z kolei większa o 26% niż w roku 2014.
Warto odnotować, że wartość towarów wywiezionych z Polski przez przejścia graniczne z Ukrainą (1,48 mld zł) była niemal trzykrotnie większa niż wywiezionych przez przejścia graniczne z Białorusią (520,7 mln zł). Wartość towarów wywiezionych przez przejścia graniczne z Białorusią była też o 7,5% mniejsza niż w 2014 r., podczas gdy wartość towarów wywiezionych na Ukrainę była aż o 31% większa niż rok wcześniej. Wśród wywożonych towarów tradycyjnie dominowały: sprzęt AGD, RTV, materiały budowlane, części samochodowe, odzież i żywność.
Wpływy przekazane do budżetu państwa
Do końca trzeciego kwartału 2015 r. za pośrednictwem Izby Celnej w Białej Podlaskiej do budżetu państwa trafiło nieco ponad 2 mld zł. Największa przekazana kwota pochodziła z tytułu podatku akcyzowego – blisko 1,5 mld zł. W dalszej kolejności znalazły się dochody z podatku Vat – 549,6 mln zł, cła – 50,7 mln zł, podatku od gier – 11 mln zł i inne.
Brak danych za czwarty kwartał 2015 r. wynika z uruchomienia od 1 października ogólnopolskiego Centrum Rozliczeń dochodów budżetu państwa pobieranych przez Służbę Celną. Centrum powstało w wyniku centralizacji zadań w zakresie finansów i księgowości izb celnych. Od tego momentu za rozliczanie należności celnych i podatkowych dokonywanych przez przedsiębiorców/kontrahentów, podatników, agencje celne, osoby fizyczne odpowiada Izba Celna w Krakowie.
Wybrane najciekawsze ujawnienia dokonane przez funkcjonariuszy Izby Celnej w Białej Podlaskiej w 2015 r.:
– Styczeń 2015 r. – Funkcjonariusze Służby Celnej z drogowego przejścia granicznego z Ukrainą w Dorohusku udaremnili przemyt ponad 54 kg bardzo rzadkiego pierwiastka – galu. Metal, który topi się już w temperaturze nieco poniżej 30 stopni Celsjusza, znajdował się w plastikowych butelkach umieszczonych w specjalnej skrytce w podwoziu samochodu osobowego. Przewożąca pierwiastek Ukrainka chciała go sprzedać na terytorium Unii Europejskiej.
– Styczeń 2015 r. – Podlegającego ochronie gatunkowej pająka z rodziny ptaszników zatrzymali celnicy z drogowego przejścia granicznego w Dorohusku. Pająka przewoził w bagażu jeden z pasażerów jadącego z Ukrainy autobusu. Mężczyzna nie miał odpowiednich zezwoleń na przewóz okazu chronionego Konwencją Waszyngtońską (CITES).
– Luty 2015 r. – Ponad 13 tys. sztuk podrabianej odzieży, akcesoriów modowych i elektroniki zatrzymali funkcjonariusze Służby Celnej z Dorohuska. Podejrzenia celników wzbudziła niska wartość zadeklarowana w dokumentach oraz słaba jakość towaru. To największy przemyt podróbek udaremniony na polskim odcinku granicy Unii Europejskiej w 2015 r.
– Luty 2015 r. – Chronioną papugę z gatunku żako zatrzymali funkcjonariusze Służby Celnej z polsko-ukraińskiego przejścia granicznego w Dorohusku. Papugę wiózł obywatel Łotwy bez wymaganych prawem dokumentów.
– Marzec 2015 r. – Funkcjonariusze Służby Celnej z Terespola zatrzymali blisko 300 północnokoreańskich szczepionek, które według zapewnień producenta skutecznie chronią przed ptasią grypą. Farmaceutyki, wbrew obowiązującym przepisom, przewoził w bagażu podróżujący pociągiem relacji Moskwa – Warszawa obywatel Mongolii.
– Marzec 2015 r. – Blisko 300 kilogramów suszu tytoniowego zatrzymali funkcjonariusze Służby Celnej i Policji w trakcie wspólnej kontroli w Grabowcu w powiecie zamojskim. W zabudowaniach gospodarczych, stodole i mieszkaniu funkcjonariusze znaleźli też urządzenia służące do produkcji papierosów: krajalnicę wraz z nabijarką do tytoniu, gilzy i gotowe już wyroby tytoniowe. Mieszkaniec Grabowca usłyszał zarzut popełnienia przestępstwa skarbowego.
– Maj 2015 r. – Funkcjonariusze Centralnego Biura Śledczego Policji we współpracy z funkcjonariuszami Izby Celnej w Białej Podlaskiej zatrzymali mieszkańca Zamościa podejrzewanego o podrabianie jednej z polskich wódek. Policjanci zabezpieczyli blisko 3000 litrów spirytusu oraz substancje, których mężczyzna używał w trakcie „produkcji”, a także podrobione znaki akcyzy. Z zabezpieczonej ilości alkoholu można było wyprodukować 11.400 butelek wódki o pojemności 0,5 litra.
– Czerwiec 2015 r. – Celnicy z kolejowego przejścia granicznego w Dorohusku udaremnili nielegalny przywóz do naszego kraju pięciu kotów rasy sfinks. Pięciomiesięczna samica i cztery samce należały do jednego z pasażerów pociągu relacji Kijów–Warszawa. Mężczyzna nie miał dokumentów zezwalających na legalny przewóz zwierząt przez granicę.
– Czerwiec 2015 r. – Przemyt 112,5 tys. paczek papierosów o wartości blisko 1,5 mln zł udaremnili funkcjonariusze Służby Celnej na terenie kolejowego terminala przeładunkowego w Małaszewiczach. Kontrabanda ukryta była w jadącym z Białorusi pociągu towarowym.
– Czerwiec 2015 r. – Heroinę w formie roztworu, przewożoną w pięciu butelkach po alkoholu, o łącznej wadze brutto 7,2 kg zatrzymali celnicy na polsko-ukraińskim drogowym przejściu granicznym w Dorohusku. Narkotyk ukryty był w podłodze osobowego auta.
– Lipiec 2015 r. – Próbę nielegalnego transgranicznego przemieszczenia 21,7 ton odpadów udaremnili funkcjonariusze Służby Celnej z Puław. Towar w postaci zużytych części samochodowych miał trafić do Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Eksporterem towaru była firma z Niemiec, której odpady gromadziło i magazynowało jedno z przedsiębiorstw z terenu powiatu lubelskiego. Ani eksporter, ani zgłaszający towar do odprawy celnej nie dysponowali wymaganym zezwoleniem na transgraniczne przemieszczanie odpadów.
– Lipiec 2015 r. – Blisko 200 kg bursztynu o rynkowej wartości nawet pół miliona zł zajęli funkcjonariusze Służby Celnej na przejściu granicznym w Dorohusku. Bursztyn ukryty był w jadącym z Ukrainy autokarze, w workach z napisem „cukier”. To największa od przeszło 10 lat jednorazowa przesyłka jantaru zatrzymana na wschodniej granicy.
– Wrzesień 2015 r. – Funkcjonariusze katowickiego zarządu CBŚP, Nadodrzańskiego Oddziału Straży Granicznej z placówki w Tuplicach oraz Izby Celnej w Białej Podlaskiej weszli na teren nielegalnej fabryki papierosów w powiecie puławskim w województwie lubelskim i na gorącym uczynku zatrzymali 10 osób. Funkcjonariusze zabezpieczyli kilkanaście ton krajanki tytoniowej o wartości 8 mln złotych, profesjonalną linię produkcyjną o wartości 2 milionów złotych oraz ogromne ilości półproduktów służących do produkcji papierosów, m.in. gilzy, filtry, kleje i podrobione opakowania z oznaczeniami znanych międzynarodowych koncernów tytoniowych. Wstępnie oszacowane straty Skarbu Państwa wynoszą 9 milionów złotych. Produkowane przez zorganizowana grupę przestępczą papierosy przeznaczone były na rynek UE. Według specjalistów wydajność nielegalnej fabryki mogła wynosić do miliona szt. papierosów w ciągu 8 godzin pracy.
– Wrzesień 2015 r. – Warte niemal 820 tys. zł anaboliki, w tym m.in. środki dopingujące i hormony wzrostu, przechwycili celnicy z przejścia granicznego z Ukrainą w Zosinie. Funkcjonariusze zatrzymali ponad 18,6 tys. ampułek, blisko 248 tys. tabletek oraz woreczki z substancjami anabolicznymi w proszku. Winny próby przemytu obywatel Ukrainy próbował wwieźć ten towar jako suplementy diety.
– Wrzesień 2015 r. – 241,5 tys. paczek papierosów o wartości rynkowej 3 mln zł przejęli funkcjonariusze z Wydziału Zwalczania Przestępczości na terenie kolejowego terminala przeładunkowego w Małaszewiczach. Papierosy ukryte były w pociągu towarowym wjeżdżającym z Białorusi do Polski. To największa jednorazowa przesyłka papierosów przejęta w 2015 r. w województwie lubelskim i jedna z większych na terenie Polski.
– Październik 2015 r. – 91 wyprawionych skór szynszyli ujawnili w bagażu obywatela Ukrainy funkcjonariusze celni z Hrebennego. Wartość rynkową zatrzymanych skór celnicy oszacowali na blisko 13 tys. zł.
– Październik 2015 r. – Funkcjonariusze Służby Celnej z Chełma zatrzymali blisko
2 tys. szt. zabawek, które nie spełniały wymogów bezpieczeństwa. Importer próbował ominąć prawo zgłaszając towar nie jako zabawki, lecz „pamiątki z Ukrainy”. Pluszaki były źle oznakowane, niestarannie i niedokładnie wykończone, co stwarzało zagrożenie dla najmłodszych. Ostatecznie towar wrócił na Ukrainę.
– Grudzień 2015 r. – Przemyt do Polski 18 ikon udaremnili funkcjonariusze Służby Celnej z kolejowego przejścia granicznego w Terespolu. Ikony ukryte były w jednym z przedziałów pociągu relacji Moskwa – Warszawa – Budapeszt. Miały trafić do umówionego wcześniej odbiorcy.
– Grudzień 2015 r. – Broń myśliwską wraz z amunicją zatrzymali celnicy z przejścia granicznego z Ukrainą w Dorohusku. Właściciel broni nie posiadał dokumentów zezwalających na jej przywóz do Polski.
– Grudzień 2015 r. – 106,5 tys. paczek papierosów o wartości rynkowej 1,3 mln zł znaleźli w ładunku zrębków drewna funkcjonariusze Służby Celnej i Straży Granicznej z kolejowego przejścia granicznego w Terespolu. Kontrabanda ukryta była w specjalnie przygotowanej skrzyni na dnie jednego z wagonów pociągu towarowego jadącego z Białorusi do Polski.
Inne wydarzenia:
– Styczeń 2015 r. – W ramach imprezy charytatywnej zorganizowanej na rzecz podopiecznych Lubelskiego Hospicjum dla Dzieci im. Małego Księcia na scenie chełmskiego domu kultury z koncertem noworocznym wystąpiły służby mundurowe z województwa lubelskiego, w tym Służba Celna.
– Luty 2015 r. – Funkcjonariusze bialskiej izby celnej wsparli schronisko dla zwierząt Azyl w Białej Podlaskiej. Duże ilości karmy dla psów i kotów, środków czystości, opatrunkowych i innych niezbędnych przedmiotów trafiły do czworonożnych mieszkańców schroniska.
– Wrzesień 2015 r. – Blisko setkę męskich kurtek zimowych i ponad sto damskich chust przekazała Izba Celna w Białej Podlaskiej jednostkom pomocy Społecznej
z woj. lubelskiego. Odzież zatrzymana została przez funkcjonariuszy celnych pod koniec 2013 r. w Oddziale Celnym w Tomaszowie Lubelskim. Powodem było bezprawne jej oznakowanie chronionymi znakami towarowymi. Przekazanie kurtek i chust możliwe było po wyrażeniu przez właścicieli podrobionych znaków towarowych zgody na ich nieodpłatne przekazanie.
– Październik 2015 r. – W Oddziale Celnym w Koroszczynie ruszył pilotaż systemu eBooking Truck. Jest to nowa usługa Służby Celnej umożliwiająca kierowcom samochodów ciężarowych i przedsiębiorcom transportowym internetową rezerwację terminu granicznej obsługi wywozowej z nawet 30-dniowym wyprzedzeniem. Równolegle usługa testowana jest również w Oddziale Celnym w Grzechotkach (Izba Celna w Olsztynie).
– Listopad 2015 r. – Zakończył się etap robót budowlanych związanych
z zainstalowaniem w pobliżu przejścia granicznego z Białorusią w Terespolu skanera do prześwietlania wagonów towarowych. Skaner swoim zasięgiem obejmie aż trzy tory i będzie to największe urządzenie tego typu w Europie. Zgodnie z planem całość inwestycji ma zostać ukończona najpóźniej do listopada 2016 r.
– Grudzień 2015 r. – Od 10 grudnia 2015 r. Izba Celna w Białej Podlaskiej ma nowego dyrektora. Minister Finansów, na wniosek Szefa Służby Celnej, powołał na to stanowisko dotychczasowego dyrektora Izby Celnej w Przemyślu mł. insp. Waldemara Chabę.
– Grudzień 2015 r. – Podsumowano wyniki współzawodnictwa sportowego Służby Celnej w 2015 r., w którym zwyciężyła Izba Celna w Białej Podlaskiej. Rywalizacja, w której udział wzięły reprezentacje wszystkich izb celnych i Ministerstwa Finansów obejmowała 12 dyscyplin: narciarstwo zjazdowe, brydż sportowy, biegi długodystansowe, pływanie, siatkówkę, tenis stołowy, tenis ziemny, żeglarstwo, piłkę nożną, rajd bieszczadzki, koszykówkę oraz szachy.
– Grudzień 2015 r. – Już po raz ósmy Izba Celna w Białej Podlaskiej włączyła się do ogólnopolskiej akcji „Pomóż Dzieciom Przetrwać Zimę”. Dzięki funkcjonariuszom i pracownikom Służby Celnej do lokalnych sztabów akcji w Białej Podlaskiej w Lublinie i Zamościu trafiło kilkaset kilogramów darów.
– W 2015 r. czterem kolejnym firmom z województwa lubelskiego Służba Celna wręczyła certyfikaty AEO. Certyfikat AEO jest gwarancją spełniania przez przedsiębiorców najwyższych standardów bezpieczeństwa wymaganych przez administracje krajów honorujących świadectwo. Firmy, które legitymują się tym świadectwem, mogą liczyć na szereg ułatwień w obrocie towarowym z zagranicą. W województwie lubelskim świadectwem AEO legitymuje się już 60 firm.
– W 2015 r. funkcjonariusze Izby Celnej w Białej Podlaskiej aktywnie uczestniczyli w spotkaniach edukacyjnych organizowanych przez Służbę Celną dla młodzieży szkolnej i przedszkolnej. Zajęcia obejmowały prelekcje w szkołach, udział w dniach otwartych szkół, spotkania w ramach targów pracy i edukacji oraz lekcje organizowane w siedzibie izby celnej i podległych jednostek (w tym udział w ogólnopolskim projekcie pod patronatem Prezydenta RP „Dzień Przedsiębiorczości”). Spotkania poświęcone były przedstawieniu roli i zadań Służby Celnej, kształtowaniu właściwych postaw, profilaktyce edukacyjnej w ramach przeciwdziałania patologiom (np. uzależnienia od hazardu), a także rozwijaniu zainteresowań – m.in. cykle zajęć poświęconych ochronie gatunków roślin i zwierząt zagrożonych wyginięciem (CITES). W sumie w 2015 r. z zajęć z celnikami skorzystało ok. 1,5 tys. uczniów.
źródło i fot. SCRP