Dobre relacje sąsiedzkie mogą zapewniać: sielską, bezpieczną i spokojną atmosferę. Zdarza się jednak, że stosunki są napięte i wynikają z zachowań nieakceptowalnych i ingerujących w korzystanie z nieruchomości.
Przypomnieć należy, że każdy właściciel nieruchomości może z niej korzystać zgodnie z jej społeczno-gospodarczym przeznaczeniem, jednak korzystanie z nieruchomości nie opiera się na zupełnej dobrowolności i swobodzie. Każde korzystanie jest bowiem limitowane prawem innych sąsiadów do korzystania z ich nieruchomości.
Naruszenia prawa własności mogą mieć związek z: nadmiernym zacienieniem, smrodem, hałasem, zalewaniem i podobnymi stanami.
Zakłócenia korzystania z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, sprzeczne ze społeczno-gospodarczym i stosunkami miejscowymi – tzw. immisje mogą wywoływać odpowiedzialność cywilną. Inaczej rzecz ujmując jeżeli dochodzi do oddziaływania nadmiernego i uciążliwego wówczas właściciele nieruchomości sąsiedzkich mogą poszukiwać ochrony sądowej i żądać: przywrócenia stanu zgodnego z prawem, zaniechania naruszeń. W przypadku powstania szkody majątkowej możliwe jest również odszkodowanie (tzw. roszczenie negatoryjne). Więcej w publikacji: Porady prawne: Co zrobić gdy rośliny sąsiada przekraczają granicę działek?
Niektóre przypadki oddziaływań uzyskują dodatkową ochronę w związku z możliwością ingerencji organów administracyjnych.
Zgodnie z przepisami prawa wodnego właściciel gruntu, co do zasady, nie może:
1) zmieniać kierunku i natężenia odpływu znajdujących się na jego gruncie wód opadowych lub roztopowych ani kierunku odpływu wód ze źródeł – ze szkodą dla gruntów sąsiednich (np. poprzez utwardzenie terenu, podniesienie poziomu);
2) odprowadzać wód oraz wprowadzać ścieków na grunty sąsiednie.
Równocześnie ma obowiązek usunięcia przeszkód oraz zmian w odpływie wody powstałych na jego nieruchomości na skutek przypadku lub działania osób trzecich.
W sytuacji, gdy dochodzi do szkodliwego wpływu na grunty sąsiednie (zalewania, wymywania, nadmiernego osuszania) właściciel gruntu dotkniętego szkodą może wystąpić z wnioskiem do wójta, (burmistrza lub prezydenta miasta).
Po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, po zebraniu dowodów, przeprowadzaniu oględzin ewentualnie przeprowadzeniu opinii biegłych wydawana jest decyzja administracyjna, którą nakazuje się przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom. Organ ustala naruszycielowi termin na dokonanie tych czynności.
Postępowania nie wszczyna się gdy upłynęło 5 lat od dnia uzyskania wiedzy przez właściciel gruntu sąsiedniego o szkodliwym oddziaływaniu na jego grunt.
Istotne jest również to, że gdy powstała szkoda majątkowa właściciel ma prawo do dochodzenia odszkodowania w postępowania przed sądem cywilnym.
adwokat Magdalena Kusik-Balicka
Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
we współpracy ze Stowarzyszeniem Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie oraz
Stowarzyszeniem Sołtysów Gminy Hrubieszów w Hrubieszowie
Zobacz też:
Porady prawne: Co zrobić gdy rośliny sąsiada przekraczają granicę działek?
Porady prawne: Co zrobić gdy rośliny sąsiada przekraczają granicę działek?