26 kwietnia 2024

Grobowiec prezesa TG Sokół Hrubieszów został uporządkowany

Od 2007 roku przed Dniem Wszystkich Świętych i Zaduszkami, ale nie tylko, przy odnowionym przez Społeczny Komitet Ratowania Zabytków Cmentarza w Hrubieszowie grobowcu prezesa Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Hrubieszowie Jana Pawłowicza pojawiła się młodzież Zespołu Szkół nr 4 w Hrubieszowie, która pod kierunkiem nauczycielki-sportsmenki p. Małgorzaty Muzyczuk przeprowadziła czynności porządkowe.

Tym razem były to dziewczęta: Magda Zdunek i Małgorzata Pąk z klasy III Technikum Agrobiznesu, których wychowawczynią jest p. Katarzyna Siek.


Jan Kanty Józef Tadeusz Pawłowicz, herbu Przyjaciel

Współzałożyciel i prezes Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Hrubieszowie. Pierwszego stowarzyszenia sportowego założonego w Hrubieszowie.

 

Urodzony w 1878 r. w Warszawie z rodziców Mścisława i Józefy z domu Ostrowska, żonaty z Janiną z Zielińskich. Prywatnie vice dyrektor Oddziału Banku Zjednoczonych Ziem Polskich w Hrubieszowie.

Jako społecznik współzałożyciel i prezes Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Hrubieszowie. Wiceprezes w Zarządzie Wojewódzkim Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Lublinie. Prezes Okręgowego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Zamościu. Za jego prezesury w Hrubieszowie Towarzystwo otrzymało Sztandar i został wybudowany „Dom Sokoła”. W tej ostatniej sprawie, razem z Zarządem „Sokoła” w Hrubieszowie zachęcił ziemian, braci Kazimierza i Władysława Pohoreckich do ofiarowania placu pod budowę siedziby Towarzystwa Gimnastycznego i to się udało. Budynek był budowany szczególnie ze środków Ziemiaństwa Hrubieszowskiego, do czego też się przyczyniał. Przeprowadzano w nim wykłady o tematyce etycznej, moralności i patriotyzmie. Organizował z Zarządem zawody sportowe, w różnych dyscyplinach sportowych. Osobiście uczestniczył w różnych uroczystościach, podczas których demonstrowano sprawność członków Towarzystwa szczególnie w budowaniu piramid sportowych, masowych układach gimnastycznych, marszach ozdobnych.  Dbał o estetyczny wygląd i zachowywanie się członków Zarządu, jak i zwykłych członków.

Jan Pawłowicz nie tylko udzielał się w „Sokole”, ale np. w 1927 r. z ks. Melchiorem Juścińskim był inicjatorem i wspomógł pieniężnie renowację Krzyża i Gałki miedzianej na wieżyczce Kościoła Parafialnego, dodatkowo na koszt własny pozłocił.

Zmarł dnia 8.09.1935 r. – mając zaledwie 57 lat. Grób znajduje się na cmentarzu w Hrubieszowie, można do niego trafić wchodząc na cmentarz od targowiska (ul. Kolejowa) pierwszą furtką, skręcając w lewo w kierunku kaplicy, parę kroków i po prawej jest płyta z napisem „Tu leży założyciel i prezes Towarzystwa „Sokół” w Hrubieszowie.

Grób ten wskazała mi p. Urszula Bobrowicz – Skórzewska, był w opłakanym stanie. Na prośbę autora tego opracowania grobem przez kilka lat opiekowały się dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 1 w Hrubieszowie pod kierownictwem nauczycielki wychowania fizycznego Janiny Ewy Kitlińskiej. Po przejściu na emeryturę wspomnianej nauczycielki, od pięciu lat grobem opiekuje się młodzież Zespołu Szkół Nr 4 w Hrubieszowie pod kierunkiem nauczycielki wychowania fizycznego Małgorzaty Muzyczuk.

Prace polegają na wycinaniu chwastów i przekwitłych kwiatów rosnących wokół grobu, zmieceniu kurzu i umyciu płyty nagrobnej oraz przystrojeniu w ozdoby, jakie to miejsce wymaga, zapaleniu zniczy.

Niestety czas robił swoje, a korzenie pobliskiego drzewa powodowały, że grób pękał i podnosił się do góry, był w bardzo złym stanie, jak i otaczające go słupki z żelaznymi żerdziami. Lecz na zlecenie Społecznego Komitetu Ratowania Zabytków Cmentarza w Hrubieszowie, którego przewodniczącym jest p. Włodzimierz Piątkowski, magister sztuk cmentarnych – rzeźbiarz p. Janusz Szczekan  w roku 2010 odrestaurował ten grób, który został m.in. wyprostowany, wzmocniony i ogrodzony.

Od kiedy nazwa ZS Nr 4 w Hrubieszowie?

– Po wprowadzeniu reformy szkolnictwa ponadgimnazjalnego Zespół Szkół Rolniczych w Hrubieszowie na podstawie uchwały Rady Powiatu z 31 stycznia 2002 r. – od 1 września 2002 r. przyjął nazwę Zespół Szkół Nr 4 w Hrubieszowie z siedzibą przy ul. Dwernickiego 10. Pierwszym dyrektorem szkoły został p. Dariusz Czujkowski. A więc minęło 10 lat – Gratulacje!!!

 

Opracował – mak