Ustanowienie w banku przez posiadacza rachunku o charakterze oszczędnościowym dyspozycji na wypadek śmierci może spowodować, iż kwota znajdująca się na rachunku bankowym bądź jej część nie zostanie rozdzielona pomiędzy spadkobiercami, a otrzyma ją konkretnie wskazana osoba, która niekoniecznie musi być spadkobiercą.
Zgodnie z art. 56 ust. 1 prawa bankowego posiadaczowi rachunku bankowego (oszczędnościowego, oszczędnościowo – rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej) przysługuje możliwość złożenia bankowi polecenia realizacji wypłaty określonej ilości pieniędzy z rachunku bankowego po jego śmierci na rzecz wskazanej przez niego osoby lub osób. Czynność ta zwana jest dyspozycją wkładem na wypadek śmierci i musi być wykonana w formie pisemnego oświadczenia składanego w banku.
Zgodnie z dyspozycją wypłata może być wykonana na rzecz małżonka posiadacza rachunku, jego wstępnych (rodzice, dziadkowie), zstępnych (dzieci, wnuki) lub rodzeństwo. Oznacza to, że krąg osób uprawnionych do otrzymania kwoty jest bardzo ograniczony i nie jest możliwe złożenie dyspozycji na korzyść osoby spoza najbliższej rodziny czy na rzecz osoby prawnej.
Posiadacz rachunku bankowego ma możliwość ustalenia kwoty dyspozycji na różne sposoby. Może określić wysokość dyspozycji jako całość kwoty pieniężnej znajdującej się na jego rachunku w chwili śmierci czy w chwili dokonywania dyspozycji, lub też jako określony procent tej kwoty bądź jako określoną kwotę w wysokości nominalnej. Istotne jest to, że kwota ta nie może być wyższa niż równowartość dwudziestokrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszanego przez Prezesa GUS za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku. Suma ta zaktualizuje się więc dopiero w momencie śmierci posiadacza rachunku i obliczana będzie zawsze za ostatni miesiąc przed tą chwilą. W miesiącu czerwcu 2022 roku kwota ta wynosiła 131 075,80 złotych.
Ponadto, posiadacz rachunku bankowego w każdej chwili może zmodyfikować treść swojej dyspozycji – zmienić jej wysokość lub całkowicie odwołać polecenie.
Zaznaczyć należy, że do wypłaty środków pieniężnych z tytułu dyspozycji wkładem na wypadek śmierci dochodzi dopiero po śmierci posiadacza rachunku. Uprawniony nie może zatem domagać się jej realizacji jeszcze za życia posiadacza rachunku bankowego.
Istotne jest to, że kwota wypłacona nie wchodzi w skład spadku po posiadaczu rachunku, co oznacza, że kwota ta nie podlega dziedziczeniu na zasadach ogólnych.
Należy jednak zaznaczyć, że aby doszło do wypłaty to na rachunku bankowym zmarłego musi znajdować się odpowiednia kwota pieniędzy, która będzie mogła być wypłacona i przeznaczona na poczet realizacji dyspozycji. Bank nie jest bowiem zobowiązany do finansowania realizacji polecenia zapłaty z własnych środków, jeśli majątek posiadacza nie wystarcza na pokrycie realizacji dyspozycji.
radca prawny Małgorzata Dąbek
Kancelarie Adwokatów i Radców Prawnych DĄBEK & KUSIK
22-500 Hrubieszów, ul. Rynek 36
we współpracy ze Stowarzyszeniem Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie oraz
Stowarzyszeniem Sołtysów Gminy Hrubieszów w Hrubieszowie
Zobacz też:
Hrubieszów: Rozszczelnienie rury gazowej na ulicy Uchańskiej [ZDJĘCIA]
Hrubieszów: Rozszczelnienie rury gazowej na ulicy Uchańskiej [ZDJĘCIA]
