Jestem jedynaczką. Ponad 2 lata temu zmarł mój ojciec. W chwili jego śmierci nie żyła też mama i cały spadek przypadł mojej osobie. Kilka tygodni temu jakaś firma windykacyjna wezwała mnie do zapłaty ponad 20.000 zł…
Pytanie:
Jestem jedynaczką. Ponad 2 lata temu zmarł mój ojciec. W chwili jego śmierci nie żyła też mama i cały spadek przypadł mojej osobie. Kilka tygodni temu jakaś firma windykacyjna wezwała mnie do zapłaty ponad 20.000 zł, pisząc, że mój tata był im winien pieniądze z tytułu pożyczki zaciągniętej w banku. Niestety w skład spadku poza kilkoma drobnymi rzeczami nie wchodziło nic więcej. Chciałabym wobec tego spadek odrzucić. Jak mogłabym to zrobić?
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania. Oświadczenie powyższe składa się przed Sądem albo Notariuszem. Jeżeli w ustawowym terminie 6 miesięcy oświadczenie o odrzuceniu spadku nie zostało złożone, spadkobierca odziedziczył spadek wprost, czyli z wszystkimi długami, odpowiadając całym swoim majątkiem w przypadku ewentualnego ich istnienia. Termin na założenie oświadczenia, jako termin prawno materialny, nie podlega przywróceniu. Aktualnie (od 18.10.2015r.), niezłożenie oświadczenia o przyjęciu albo odrzuceniu spadku w terminie oznacza przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, a nie wprost. Dla oceny stanu prawnego decydujący jest dzień śmierci spadkodawcy.
Sytuacja nie jest jednak bez wyjścia, bowiem możliwym jest skorzystanie z instytucji uchylenia się od skutków niezłożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w terminie. Jednakże, aby skorzystać z jej dobrodziejstwa niezbędnym jest wykazanie, iż niezmieszczenie się w ustawowym terminie 6-miesięcznym podyktowane było istotnym i uzasadnionym błędem co do składu masy spadkowej lub groźbą. Jak wskazuje orzecznictwo, uchylenie się od skutków przyjęcia spadku wprost pod wpływem błędu uzasadnione może być w zasadzie tylko wtedy, jeżeli spadkobierca w sposób dostateczny i przekonywujący udowodni, że dołożył należytej staranności poprzez podejmowanie odpowiednich, uzasadnionych w danych okolicznościach działań, zmierzających do ustalenia rzeczywistego stanu masy spadkowej. W szczególności okolicznościami wpływającymi na trudności w ustaleniu masy spadkowej, mogą być np.: 1) długotrwałe nieutrzymywanie kontaktów przed śmiercią ze spadkodawcą, 2) trudności w nawiązywaniu kontaktów ze spadkodawcą, 3) ukrywanie swoich długów przez spadkodawcę przed osobami trzecimi. Ogólnie rzecz ujmując chodzi o to, aby przekonać Sąd, że spadkobierca podejmował próby rzetelnego ustalenia stanu majątku spadkowego. Jeżeli natomiast z jakichś przyczyn nie podejmował żadnych czynności – co jest obciążające – to czym pewność co do braku długów była uzasadniona.
W celu podjęcia czynności zmierzających do realizacji powyższego przedsięwzięcia niezbędnym jest złożenie do Sądu wniosku o uchylenie się od skutków niezłożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w terminie i przyjęciu przez Sąd oświadczenia o jego odrzuceniu w całości.
EWENTUALNE PYTANIA CZYTELNICY MOGĄ KIEROWAĆ BEZPOŚREDNIO NA ADRES E-MAIL:prawnik-chelm@wp.pl
Tomasz Gabrylewicz – prawnik
Pl. Kupiecki 10, 22 – 100 Chełm
e-mail: prawnik-chelm@wp.pl
tel.: 883 001 676
