Może być przyznane osobie, która rezygnuje albo nie podejmuje pracy zawodowej w związku z koniecznością sprawowania bezpośredniej opieki nad osobą z niepełnosprawnością.
Zasady wypłaty tego świadczenia są uregulowane w art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych.
Warunkiem wstępnym jest nie podejmowanie lub rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się:
- orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo
- orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Nie ma tu znaczenia kiedy powstała niepełnosprawność (kiedyś faktycznie był określony moment powstania niepełnosprawności, jednak nie obowiązuje). Opieką mogą być obejmowane osoby małoletnie albo osoby dorosłe.
Dopuszczalne jest również zarejestrowanie przez opiekuna w powiatowym urzędzie pracy, jako osoba poszukująca pracy lub posiadanie statusu bezrobotnego.
Komu przysługuje świadczenie pielęgnacyjne?
- matce albo ojcu osoby z niepełnosprawnością (dziecko, dorosły),
- opiekunowi faktycznemu dziecka – osoba, która opiekuje się dzieciakiem podobnie, jak rodzic, ale formalnie nim nie jest,
- osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną,
- innym osobom, na których z ciąży obowiązek alimentacyjny (wyjątek osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności).
Wyjaśnić należy, że inne osoby, o których mowa w pkt 4, mogą uzyskać świadczenie pielęgnacyjne w sytuacji, gdy:
– rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, są pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
– nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
Kiedy świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje?
Świadczenie nie będzie należne, gdy:
- osoba sprawująca opiekę:
a) ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego,
b) ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna,
- osoba wymagająca opieki:
a) pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek posiada orzeczeni o znacznym stopniu niepełnosprawności,
b) jest w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu,
c) na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
d) na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna,
e) na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Informuję, że publikacja odzwierciedla opinię autora, NIW-CRSO nie jest odpowiedzialne za sposób wykorzystania zawartych w nich informacji.
adwokatka Magdalena Kusik-Balicka
Stowarzyszenie Inicjatyw Wschodnich w Hrubieszowie
zadanie publiczne finansowane ze środków NIW-CRSO
