18 kwietnia 2024

Ryzyko a forma prawna spółki. Gdzie odpowiadamy swoim własnym majątkiem?

Sprawy majątkowe w kontekście zakładania i prowadzenia spółki to jedna z najbardziej istotnych kwestii, które należy rozważyć jeszcze przed rozpoczęciem działalności. W zależności od charakteru spółki, jej właściciele mogą odpowiadać prywatnym majątkiem w przypadku kłopotów finansowych, niespłaconych należności lub ogłoszenia upadłości. Warto sprawdzić te szczegóły jeszcze na samym początku, aby uniknąć ewentualnych, zdecydowanie nieprzyjemnych niespodzianek w przyszłości.

Odpowiedzialność majątkowa w spółkach kapitałowych

Dwa podstawowe rodzaje spółek kapitałowych to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (zapisywana jako „z o.o.”), a także akcyjna. W przypadku tej pierwszej wspólnicy nie są odpowiedzialni za jej zobowiązania — to sama spółka odpowiada za nie całym swoim majątkiem. Jednakże w konkretnej sytuacji, jaką jest nieudana egzekucja sądowa skierowana przeciwko tego typu spółce, członkowie jej zarządu odpowiedzialni są za długi i inne należności.

W przypadku spółki akcyjnej właścicielami są akcjonariusze, którzy nie odpowiadają prywatnym majątkiem za jej zobowiązania finansowe. Wynika to ze specyfiki funkcjonowania spółek akcyjnych, w których własność jest na tyle rozproszona, że egzekwowanie długów od posiadaczy akcji byłoby fizycznie niemożliwe. Prawo przewiduje wręcz odwrotną sytuację, jaką jest prawo akcjonariusza do części tzw. masy upadłościowej spółki akcyjnej.

Odpowiedzialność majątkowa w spółkach osobowych

Każdy rodzaj spółki osobowej przewiduje odpowiedzialność majątkową w różnych formach. Porównanie spółek osobowych i kapitałowych wskazuje na to, że na właścicielach tych pierwszych spoczywa większa odpowiedzialność za działalność spółki. Wynika to z następujących faktów:

  • Spółka jawna — przewiduje nieograniczoną odpowiedzialność majątkową wspólników,
  • Spółka partnerska — partner ponosi odpowiedzialność tylko za efekty własnych decyzji,
  • Spółka komandytowa — odpowiedzialność majątkowa jest ponoszona w sposób nieograniczony przez co najmniej jednego wspólnika,
  • Spółka komandytowo-akcyjna — odpowiedzialność ponosi minimum jeden komplementariusz.

Porównanie spółek w kontekście zobowiązań majątkowych

Z powyższego zestawienia wynika, że odpowiedzialność majątkowa spółek osobowych jest nieco szersza — przede wszystkim ze względu na ich rozmiary — spółki osobowe przeważnie są znacznie mniejsze niż kapitałowe.

(tekst i fot. mat. partnera)