Jedną z pierwszych decyzji przedsiębiorcy rozpoczynającego swój biznes jest wybór formy opodatkowania. Decyzja ta wpływa w przyszłości na wysokość odprowadzanego podatku oraz na formę i zakres ewidencji księgowych, które będzie trzeba prowadzić.
Wyróżnić można 4 formy opodatkowania:
- Opodatkowanie na zasadach ogólnych – 18 i 32 %.
- Podatek liniowy – 19%.
- Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
- Karta podatkowa.
Jeśli wybierzesz opodatkowanie na zasadach ogólnych bądź podatek liniowy to podatek zapłacisz od uzyskanego dochodu. W trzeciej opcji podatek naliczany jest jedynie od przychodów, natomiast podatek na podstawie karty podatkowej płaci się ryczałtowo.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych
Jest to najpowszechniejsza forma opodatkowania. Jeśli dopiero rozpoczynasz działalność, to wybór formy opodatkowania powinien być dokonany już podczas składania wniosku CEIDG-1 (rejestracji firmy). Istotny jest fakt, że tej formy opodatkowania nie trzeba zgłaszać do Urzędu Skarbowego, ponieważ jest przydzielana automatycznie. Oświadczenie o zmianie należy złożyć dopiero z chwilą, kiedy decydujesz się na zmianę formy opodatkowania.
W przypadku prowadzenia księgowości na zasadach ogólnych, opodatkowaniu podlega dochód, który jest wyliczany poprzez odjęcie od przychodów kosztów ich uzyskania. Zapis kosztów i przychodów zapisujemy w tzw. księdze przychodów i rozchodów, w skrócie KPiR. Opodatkowanie na zasadach ogólnych przewiduje dwie stawki:
- 18% – w przypadku dochodu nieprzekraczającego 85 528zł,
- 32% – w przypadku, gdy dochód przekracza kwotę 85 528zł.
Przedsiębiorcy są zobowiązani co miesiąc, lub kwartalnie (w przypadku małych podatników i osób rozpoczynających działalność gospodarczą) wpłacać zaliczkę na podatek dochodowy. Co roku każda firma składa zeznanie podatkowe znajdujące się na formularzu PIT-36. Zaletą tej formy opodatkowania jest również fakt, iż przewiduje ona liczne ulgi podatkowe, np. ulgę, gdy podatnik wychowuje dzieci.
Podatek liniowy
Podatek liniowy naliczany jest w podobny sposób jak opodatkowanie na zasadach ogólnych. Specyfiką podatku liniowego jest fakt, iż stawka podatku wynosi zawsze 19%, niezależnie od uzyskanego dochodu. Jest to dobre wyjście dla przedsiębiorstw, które uzyskują dochody znacznie wyższe niż 85 528zł. Natomiast wadą tego podatku jest pozbawienie podatników wszelkich ulg oraz konieczność informowania Urzędu Skarbowego o sposobie rozliczania, na niezależnym formularzu – PIT 36L.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Ryczałt ewidencjonowany jest to uproszczona forma opodatkowania, którą mogą stosować podatnicy jeżeli rozpoczynają działalność lub prowadzili już takową w poprzednim roku, a których przychody nie przekraczają równowartości 150 000 euro.
W przypadku tej formy podatkowej nie ma możliwości odliczenia kosztów, zatem podatek płaci się od uzyskanych przychodów. Wysokość ryczałtu zależna jest od tego, jaki rodzaj działalności będziesz prowadzić (jakie produkty lub usługi będziesz oferował). Stawki ryczałtu wynoszą: 20%, 17%, 8,5%, 5,5%, 3%.
Główną zaletą jest to, że firma nie musi zajmować się prowadzeniem ewidencji kosztów, dzięki czemu można zaoszczędzić czas i pieniądze na opłacenie usług biura rachunkowego. Główną wadą z kolei jest to, że podatek trzeba zapłacić, nawet gdy przedsiębiorstwo nie uzyskało żadnego dochodu.
Rozliczenie ryczałtu ewidencjonowanego odbywa się na formularzu PIT 28. W ryczałcie, podobnie jak w przypadku podatku liniowego nie ma możliwości korzystania z ulg.
Karta podatkowa
Karta podatkowa uważana jest za najprostszą formę opodatkowania. Przeznaczona jest dla firm, które zatrudniają niewielu pracowników.
Główną jej zaletą jest prawie całkowity brak ewidencji księgowej. Wysokość stawki podatku wyliczana na podstawie rodzaju i zakresu działalności, liczby zatrudnionych pracowników oraz liczby mieszkańców miejscowości, w której zakładasz działalność.
Występują jednak także pewne ograniczenia. Nie można na przykład korzystać z usług innych firm, z wyjątkiem biura rachunkowego, przedsiębiorca ma zakaz zatrudniania pracowników na umowę zlecenie i umowę o dzieło, współmałżonek nie może prowadzić działalności gospodarczej w podobnym zakresie.
Podsumowując, przedsiębiorcy mają do wyboru kilka opcji opodatkowania swojej firmy. Wyboru należy dokonać, biorąc pod uwagę w miarę realne prognozy dotyczące własnej działalności, takie jak np. wysokość dochodu albo liczba zatrudnianych pracowników. Na szczęście wybór opodatkowania nie jest decyzją jednorazową. Gdyby obrana forma opodatkowania się nie sprawdzała, można dokonać zmiany, zgłaszając decyzję do 20 stycznia danego roku.
fot. mat. sponsora