Październik roku 2016, zapewne zapisze się nam w pamięci z niektórych hrubieszowskich wydarzeń, jak poprzednie? Poniżej prezentuję kilkanaście wiadomości, jakie wydarzyły się w latach dawnych i bliższych w dniach od 5 do 8 tego miesiąca z tzw. obszaru „Ziemia Hrubieszowska”. Czy były inne, dla wielu ważniejsze, na pewno, dlatego można a nawet trzeba dopisać w komentarzach.
Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń – październik od 5 do 8
5.10.1887 – Funkcję Prezesa Towarzystwa Rolniczego Hrubieszowskiego pełnił Mikołaj Sacharow (prawosławny), był mianowany przez gubernatora. Zastąpił zawieszonego w tych czynnościach przez władze carskie Gustawa Grothusa.
5.10.1916 – Dyrektorem Szkoły Podstawowej w Horodle był Władysław Halaszka.
5.10.1924 – Nauczyciel gimnastyki w Gimnazjum im St. Staszica w Hrubieszowie Emanuel Kornel Lech zorganizował z okazji Święta Sportowego Przysposobienia Wojskowego na placu konnym 2 Pułku Strzelców Konnych w Hrubieszowie, m.in., marsze ozdobne, rzuty granatem, biegi.
5.10.1934 – Burmistrzem Miasta Hrubieszów był p. Stanisław Lecewicz, starostą powiatu hrubieszowskiego p. Stanisław Marek a dowódcą 2psk ppłk/płk kaw. Romuald Niementowski.
5.10.1938 – W Hrubieszowie urodził się Stanisław Kuźmiński, na przełomie lat 50/60-tych XX wieku czołowy trójskoczek Polski, ale w barwach klubów poznańskich, później trener kadry Polski juniorów.
5.10.1939 – Razem z wycofującymi się z Hrubieszowa oddziałami sowieckimi opuściło miasto ok. 1400 miejscowych Żydów.
5.10.1944 – W okresie okupacji, mimo szykan ze strony okupanta, Szkoła Mechaniczna kontynuowała swoją działalność i należała do Towarzystwa Prywatnych Szkół Zawodowych w Hrubieszowie.
5.10.1961 – W Hrubieszowie zostaje założone Technikum Ekonomiczne. Dyrektorem szkoły został Dominik Brzozowski. Od wrześniu 1961 r. naukę rozpoczęły dwie pierwsze klasy liczące po 52 osoby. Zajęcia odbywały się w Szkole Podstawowej Nr 3. Ze względu na brak własnego lokalu zajęcia odbywały się po południu. Wszyscy jednak żyli nadzieją, że niedługo zostanie wybudowana nowa, własna szkoła.
5.10.1962 – W drugim roku działalności Szkoła Przysposobienia Rolniczego w Hrubieszowie – zajęcia lekcyjne odbywały się w tym samym budynku przy ul. Żeromskiego, ale na drugą zmianę w pomieszczeniach Szkoły Podstawowej nr 2. Kierownikiem szkoły był p. Piotr Kisielewicz, jednocześnie kierownik SP nr 3 w Hrubieszowie.
5.10.1964 – Ogłoszono w „Sztandarze Ludu” ustanowione rekordy okręgu lubelskiego w pływaniu. Z Unii Hrubieszów rekordy posiadali: Czapska Marianna ( po mężu Cisło) 5 x 50 m. dow. 4:37,1, Nieradko Antoni 4 x 100 m. st. dow. 4:47,4, 4 x 100 m. st. zmiennym. 5:32,0, 4 x 200 m. st. dow. 11:18,6 min.
5.10.1999 – I Samorząd Szkolny w Gimnazjum nr 2 w Hrubieszowie: Sylwia Dąbrowska – przewodnicząca, Katarzyna Buczko i Ewa Lebiedowicz – zastępcy, Paulina Krzaczek – kronikarz, Natalia Tymecka – sekretarz, Grzegorz Popek – skarbnik, Monika Gębala – członek, opiekun ze strony nauczycielskiej p. B. Caboń. Przydzielono zadania klasom, i tak: 1 a – redagowała szkolną gazetkę „Gimlandia”, 1 b – zajmowała się numerkiem szczęścia, 1 c – wykonywała dekoracje okolicznościowe, 1 d – organizowała imprezy kulturalne, 1 e – odpowiadała za porządek
5.10.2006 – Odbyło się podsumowanie powiatowego konkursu poświęconego regionalizmowi – „Pamięć przeszłości” – skierowanego do bibliotek publicznych powiatu, zorganizowane przez Powiatową Bibliotekę Publiczną i Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich O/Hrubieszów. W konkursie udział wzięło 13 placówek bibliotecznych. Za całokształt prac na rzecz regionalizmu, nagrodzono Miejską Bibliotekę Publiczną w Hrubieszowie. Za całokształt prac w dziedzinie promocji własnego środowiska – biblioteki publiczne gminy Hrubieszów. Za krzewienie idei regionalizmu wśród młodego pokolenia, pamięci o własnym miejscu, wydarzeniach i ludziach, ciekawe wystawy, a w szczególności „Panta Rhei …” – Gminną Bibliotekę Publiczną w Uchaniach. Wśród czytelników nagrodzono pracę Karoliny Chudzik zaprezentowaną przez Bibliuotekę Publiczną w Werbkowicach.
5.10.2007 – Minister Obrony Narodowej Bogdan Klich, mianował pośmiertnie porucznikaPiotra Makarewicza (Burmistrz m. Hrubieszów w okresie między wojennym) na stopień kapitana Wojska Polskiego.
5.10.2006 – Zaprezentowano skład osobowy Miejskiej Komisji Wyborczej w Hrubieszowie oraz jej plan dyżurów w okresie od 5.10 do 13.10. 2006 r. Skład osobowy Miejskiej Komisji Wyborczej w Hrubieszowie – Przewodniczący: Marek Sioma, Z-ca Przewodniczącego: Jadwiga Próg, Członkowie: Wanda Olejarz, Józefa Ciesielczyk, Agata Lipska, Barbara Natowska, Agnieszka Semeńczuk, Anna Maria Ciesielczyk, Mirosław Dąbrowski.
***
6.10.1934 – Na terenie miasta przestały istnieć szkoły powszechne żeńska i męska, a powstały trzy szkoły koedukacyjne, które otrzymały nazwę: Szkoła Powszechna nr 1, 2 i 3.
6.10.1963 – W związku z awansem p. Ireny Skrobiszewskiej na stanowisko dyrektorskie LO „Staszic” w Hrubieszowie, na jej miejsce w tej szkole przybyła kolejna świetna nauczycielka wf p. Maria Jakubiak.
6.10.1974 – W Puławach odbyły się Centralne Biegi Przełajowe o Puchar CRZZ i Redakcji „Głos Pracy”: 5. Watras Łucja 2000 m juniorek, 5. Wilczek Janusz 3000 m juniorów, 6. Watras Wiesław, ale RAKS Biała P. 6000 m (bieg otwarty).
6.10.1987 – Odbyły się w Mirczu Gminne Biegi Przełajowe dla Szkół Podstawowych, po których kolejność drużynowo ukształtowała się następująco: 1. Stara Wieś, 2. Wiszniów, 3. Mircze, 4. Małków, 5. Kryłów. Startowało łącznie 120 dziewcząt i chłopców. Komunikat podpisała dyr. SP w Mirczu p. Wanda Marzec.
6.10.2006 – Odbyły się uroczystości obchodów 40-lecia szpitala w Hrubieszowie, restytucji imienia patronki szpitala – Świętej Jadwigi Królowej oraz nadania sztandaru Samodzielnemu Publicznemu Zespołowi Opieki Zdrowotnej w Hrubieszowie. Uroczystości rozpoczęły się o godz. 12:30 na terenie Szpitala, gdzie została odprawiona msza święta koncelebrowana przez Ekscelencję Ks. Biskupa Diecezji Zamojsko – Lubaczowskiej Wacława Depo, któremu towarzyszyli Hrubieszowianie – księża prałaci Kazimierz Gawlik i Andrzej Puzon. Oprawę muzyczną nabożeństwa stanowił zespół Lechici. Dalsze uroczystości odbyły się w Hrubieszowskim Domu Kultury. Wzięli w nich udział m. in.: Ordynariusz Diecezji Zamojsko – Lubaczowskiej Ks. Biskup Wacław Depo Wojewoda Lubelski – Wojciech Żukowski Marszałek Województwa Lubelskiego – Edward Wojtas. Dyrektor Tadeusz Garaj w swoim referacie przedstawił ilustrowaną przeźroczami historię hrubieszowskiego szpitala. W krótkim wykładzie, a raczej humorystycznej pogadance historycznej „Za co kochamy św. Jadwigę Królową” – pisarz, historyk i członek światowego „The Explorers Club” w Nowym Jorku – Zbigniew Święch przedstawił sylwetkę Świętej, restytuowanej patronki naszego szpitala. Po wręczeniu odznaczeń państwowych i resortowych oraz oficjalnych gratulacjach, które na ręce władz placówki składali zaproszeni oficjele, uroczystości uświetnił występ Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Hrubieszowskiej. Uroczystości zakończyły się uroczystym rautem w Szałasie.
6.10.2011 – Podczas Mistrzostw Polski Seniorów w Płońsku Marcin Kondziołka sztangista MKS Unia w Hrubieszowie w znakomitym stylu został Mistrzem Polski w kategorii 56 kg wynikiem212 kg (96+116) otrzymując na najwyższym podium złoty medal.
5/6.10.2002 – Wyniki ligowe w piłce nożnej: IV liga Unia Hrubieszów – Wisła Puławy 2:3 (1:2), bramki dla Unii: Zwoliński 38’, Porowczuk 86’ (k), klasa okręgowa: Kresy Dołhobyczów – Spartakus Szarowola 3:1, Victoria Łukowa Chmielek – Kryształ Werbkowice 3:0, Tanew Majdan Stary – Płomień Spartan Nieledew 1:4, klasa „A”: GLKS Jarosławiec – Orzeł Cześniki 2:1, Andoria Mircze – Szyszła Tarnoszyn 1:1, klasa „B”: Altus Szychowice – Graf Chodywance 4:4, Pogoń 96 Łaszczówka – Unia II Hrubieszów 5:0, Kryształ II Werbkowice – AMSPN Hetman Zamość 0:4.
***
7.10.1620 – Pod Mohylowem zmarł Hetman Stanisław Żółkiewski. W roku 1588 w bitwie z Maksymilianem Habsburgiem pod Byczyną przyczynił się do zwycięstwa i został ciężko ranny. Zygmunt III Waza nadaje w Brześciu dożywotnio starostwo i wójtostwo rubieszowskie Stanisławowi Żółkiewskiemu.
7.10.1683 – Starosta hrubieszowski ( 1631 – 1697) Marek Matczyński (1674 – 1697) w bitwie z armią turecką pod Parkanami uratował życie królowi Janowi III Sobieskiemu. M.in., za co król ufundował w Hrubieszowie szpital. Był kawalerem.
7.10.1932 – W Hrubieszowie od września zaczęło działanie 2-letnie Liceum Ogólnokształcące i 4-letnie Gimnazjum na mocy ustawy z dnia 11 marca 1932 r.
7.10.1951 – W jesieni w latach 1951, 52, 53 grupy młodzieży starszej wyjeżdżały na kilkudniowe prace polowe do PGR – ów na południe naszego powiatu. Pomagano przy wykopkach i omłotach.
7.10.1966 – Szkoła zwana: krawiecka, igiełki, odzieżowa – Tragiczna sytuacja z pomieszczeniami, 12 klas, a razem z grupami 15 oddziałów, które należało pomieścić w 4 salkach lekcyjnych. Nauka odbywała się na 3 zmiany. Ale dzięki Komitetowi Powiatowemu PZPR oraz Prezydium PRN w Hrubieszowie szkoła otrzymała do swojej dyspozycji lokal po pogotowiu przy ul. Narutowicza. Powstała m.in. pracownia technologiczna, sala rysunkowa, klasy lekcyjne oraz sale warsztatowe. Dyrektorem szkoły była p. Maria Nemetti.
7.10.2001 – W Koszycach (Słowacja) Małgorzata Muzyczuk z Unii Hrubieszów zajęła 11 miejsce ogólnie i 5 w kategorii powyżej 35 lat w 71 Międzynarodowym Maratonie w czasie 3:26,49 godz.
7.10.2006 – Viva, dużą dawkę hitów dance zaaplikował D.J. Rafał.
7.10.2008 – Zmarł w Hrubieszowie w wieku 83 lat zasłużony regionalista i wieloletni księgowy TRH Władysław Głowacki. Odznaczony m.in.: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Partyzanckim, Medalem Komisji Edukacji Narodowej.
7.10.2008 – Odbyło się uroczyste przekazanie zbiorów i Sztandaru Środowiska Żołnierzy 27 WDP AK w Hrubieszowie na ręce p. dyr. mgr Barbarę Wlizło (która wygłosiła przemówienie o 27 WDP AK) do Muzeum im. ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie w obecności m.in. Burmistrza Miasta p. Zb. Doleckiego. Sekretarz Środowiska p. T. Bartnik przedstawił historię powstania 27 WDP AK oraz szlak bojowy, walki na Wołyniu, Polesiu i Lubelszczyźnie aż do wyzwolenia Firleja i Lubartowa. Przemówienie okolicznościowe przygotowała i wygłosiła kierownik KG p. Edyta Biszczat. Prof. Mieczysław Sawczuk podziękował kol. Z. Kasprowiczowi za zorganizowanie tak wspaniałej uroczystości i wręczył p. dyr. książkę pt. „Polskie Państwo Podziemia 1939 – 1945” z dedykacją. Kol. Tadeusz Bartnik i Franciszek Malicki w asyście pocztu sztandarowego umieszczają Sztandar w gablocie przy dźwiękach hymnu państwowego śpiewanego przez zespół „Promień” i zgromadzonych członków uroczystości. Dzieci z SP nr 1 w Hrubieszowie recytowały wiersze o 27 WDP AK. Obecny był również p. Czesław Stawicki, który nad Prypecią został ranny i uratowany przez żołnierza polskiego i rosyjskiego.
***
8.10.1939 – W powiecie hrubieszowskim rozpoczęła się okupacja hitlerowska. Pod względem administracyjnym miasto stanowiło siedzibę powiatu w dystrykcie lubelskim Generalnego Gubernatorstwa.
8.10.1950 – Odbył się powiatowy wyścig kolarski na dystansie 20 km, wygrał Ryszard Cyganowski ze szkoły mechanicznej, wychowanek nauczyciela wf Włodzimierza Charkowskiego.
8.10.2007 – Obchody 15 – lecia działalności „Caritas” Diecezji Zamojsko – Lubaczowskiej nie mogły się obyć bez „Lechitów”, którzy dali koncert pt. „Oratorium – Miłosierdzie Boże” do słów św. siostry Faustyny. Wystąpili z nimi, zespół „Lumen”, kwartet smyczkowy „La Prima Verra” z Zamościa i wokalista jazzowy Janusz Szrom. Również zaśpiewano: Różaniec, Hrubieszów wita Was, Bądź pozdrowiony, Niech Pan Cię błogosławi, Przy sercu Twoim, Abba Ojcze, Panie, Psalm na melodię ukraińską, Alleluja, Wysłuchaj nas Panie, Pan mym pasterzem, Święty, Amen, Znak Pokoju, Baranku Boży, Wierzę w Ciebie, Będę Cię sławił, Misericordias, Barka.
Opracował – Marek Ambroży Kitliński (mak)