Maj roku 2020, zapewne zapisze się z niektórych hrubieszowskich wydarzeń w naszej pamięci, jak z poprzednich lat. Poniżej prezentuję kilkanaście wiadomości, jakie wydarzyły się w latach dawnych i bliższych w dniach od 21 do 24 tego miesiąca z tzw. obszaru „Ziemia Hrubieszowska”. Czy były inne, dla wielu ważniejsze, na pewno, dlatego można a nawet trzeba o nich pamiętać i podzielić się tą wiedzą z innymi.
Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń – maj od 21 do 24
21.05.1905 r. – W Nowym Majdanie gmina Wojsławice, powiat krasnostawski urodzi się Wincenty Kozarczuk, syn Wojciecha i Magdaleny, Gimnazjum Państwowe ukończył w Ostrogu, dawny powiat zdołbunowski, woj. wołyńskie, maturę zdał w 1928 roku. Następnie jesienią wstąpił do Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowii – Komorowie, którą ukończył w 1930 roku i później służył w wojsku, w Równym do 1932 roku. W międzyczasie zajmował się także nauczaniem w szkole. Brał udział w kampanii wrześniowej, w 1940 roku został aresztowany przez Sowietów i skazany na 4 lata więzienia, na terenie ZSRR, gdzie przebywał do 23 marca 1942 roku. Gdy został tworzony 2 Korpus Wojska Polskiego, wstąpił w jego szeregi, był dowódcą plutonu, walczył o Monte Casino, o wzgórze 593, gdzie został ciężko ranny, miał uszkodzoną lewą rękę. Do Polski powrócił w sierpniu 1946 roku i pracował, jako urzędnik w Gdańsku. Do Hrubieszowa przyjechał w połowie lat pięćdziesiątych. Mieszkał samotnie przy ulicy Gęsiej, potem na Wyzwolenia i tam zmarł 1 listopada 1974 roku. Miał wiele odznaczeń, m.in. przez Królową Elżbietę.
***
22.05.1912 r. – Pogrzeb Bolesława Prusa, który odbył się w Warszawie. Prus został pochowany na cmentarzu na Powązkach, gdzie na pomniku, wykonanym przez Stanisława Jackowskiego znajduje się napis „Serce serc”.
22.05.1917 – W Odessie urodził się Eugeniusz Kitliński, syn Walentego i Stanisławy, lekarz medycyny, wieloletni dyrektor i ordynator szpitala oraz sanatorium przeciwgruźliczego w Kamieńcu Ząbkowickim. Ojciec Iwony i Bogusława. M.in. absolwent LO im. St. Staszica w Hrubieszowie i uczelnii medycznej we Wrocławiu. Przedwojenny biegacz i piłkarz KS „Strzelec” Hrubieszów oraz drużyny młodzieżowej „Amator”. W czasie II wojny światowej czynny członek Armii Krajowej. Prezes koła łowieckiego i klubu sportowego w Kamieńcu Z. Zmarł w dniu 20.08.2016 r. w godzinach wieczornych w Kamieńcu Ząbkowickim w wieku 99 lat. Stryj i ojciec chrzestny niżej podpisanego
22.05.1932 r. – Odbył się zjazd naczelników Ochotniczej Straży Pożarnej powiatu hrubieszowskiego z udziałem władz hrubieszowskich.
22.05.1966 r. – Powiatowa Lekkoatletyczna Liga SKS w Hrubieszowie, chł. 1. LO Hr. (Staszic), najlepsze wyniki: W. Prystupa w dal – 6.35, szt. 4 x 100 m – 48,5 /J. Troszczyński, M. Starzyk, W. Prystupa, S. Onisk, T. Wróblewski w dal – 5.90, S. Onisk 100 m – 12,4 i T. Wróblewski 1000 m – 2:57,9, dz. 1. LO (Staszic) Hr. Naj. wyn.: M. Bielawska (mak – moja bratowa) 500 m – 1:32,7, szt. 4 x 100 m – 57,8 sek. /M. Troszczyńska: B. Dyl, M. Górska, K. Kitlińska/, M. Troszczyńska 100 m – 14,5 sek. Organizator zawodów Antoni Weremko.
22.05.2015 r. – Zakończył się etap centralny XII Ogólnopolskiego Konkursu Fryzjerskiego „Sprawny w zawodzie – bezpieczny w pracy 2015”, podczas którego uczestniczka hrubieszowskiego Oddziału HP – 12 w Chełmie i uczennica kl III „ a” (klasa wielozawodowa ZS nr 1) Klaudia Mielniczuk zdobyła II miejsce.Uczennicę do zawodów przygotował instruktor praktycznej nauki zawodu mistrz fryzjerstwa pani Dorota Michalewska – właściciel Salonu Fryzjerskiego „JULKA” w Werbkowicach.
***
23.05.1936 r. – Zostały w Hrubieszowie szczególnie z inicjatywy Burmistrza Miasta Stanisława Lecewicza zorganizowane uroczystości w pierwszą rocznicę śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego i tak było do wybuchu II wojny Światowej
23.05.1943 r. – Gestapo z Zamościa weszło w posiadanie kancelarii, biura i magazynu broni Komendanta 67 Obwodu Hrubieszów Armii Krajowej Antoniego Rychela ps. „Anioł”. Przez kilka lat wszystkie rzeczy mieściły się w skrytkach pałacu Sękowskich w Podhorcach.
23.05.1984 r. – Odbyły się Zamojskie Wojewódzkie Igrzyska Młodzieży Szkolnej Szkół Podstawowych w piłce nożnej chłopców: 1. Zespół Sszkół Gimnazjalnych Hrubieszów (czyli SP 1 i ZSM 1).
23.05.2004 r. – VI Bieg Herbowy Hrubieszów, kobiety: 1. Jamróz Małgorzata Warszawianka, 2. Woźniuk Irina, 3. Semiriak Katerina – obie Ukraina, 5. Muzyczuk Małgorzata Unia; Mężczyźni: Błasiński Artur RTL Dami Radom, 2. Plemennik Roman Ukraina, 3. Jabłoński Artur AZS B. Podl., 7. Węcławik Andrzej Hrubieszów. Biegi młodzieżowe: dz. 1993 i mł. 1. Doroszczuk Magdalena SP 1 Hrubieszów; dz. 1991/921. Perska Kamila SP 1 Hrubieszów; chł. 1991/92 1. Kosel Marcin SP 1 Hrubieszówe; dz. 1989/90 1. Teterycz Aneta G. 3 Hrubieszów; chł. 1989/90 1. Kulpa Jakub G. Dołhobyczów; dz. 1987/88 1. Smyk Agnieszka ZS 2 Hrubieszów; dz. 1985/86 1. Chmielewska Urszula ZS 4 Hrubieszów; chł. 1985/86 1. Grzybek Mariusz OSW Hrubieszów.
23.05.2007 r. – W Krakowie odbył się pogrzeb prof. Wiktora Zina, Mszę św. w Kościele Mariackim koncelebrowało 24 duchownych pod przewodnictwem ks. Biskupa Jan Szkodonia, w ostatniej drodze towarzyszyło ok. 80 mieszkańców Hrubieszowa z władzami miasta na czele. Został pochowany na cmentarzu Rakowieckim w Krakowie.
***
24.05.1719 r. – Oblata [wpisanie do ksiąg urzędowych – red.] aktu egzekucji [wykonania – red.] dekretu wieczystej banicji wydanego z instancji kasztelana lubelskiego Adama Szaniawskiego przez trybunał skarbowy radomski na Żydów Hirsza Nochimowicza Pietruszkę i Moszka, seniorów [urzędników wspólnoty odpowiedzialnych za nią przed władzą państwową lub dominialną – red.] województwa bełskiego i ziemi chełmskiej, a także seniorów gmin w Lubomlu, Opalinie, Wojsławicach, Modliborzycach, Grabowcu, Busku i Tarnogórze, przeprowadzonej w Hrubieszowie przed kamienicą Żyda Hirsza Nochimowicza 24 V 1719 r. Sprawa dotyczyła niewywiązania się przez Żydów ze spłaty 3516 złp podatku wyznaczonego asygnacją [pisemnym nakazem wypłacenia okazicielowi pieniędzy – red.] podskarbiego koronnego z 17 V 1718 r. Od publikowania kary banicji odstąpiono i sprawę odesłano ponownie do trybunału, ponieważ Hirsz Nochimowicz przedstawił pokwitowanie wpłaty reszty podatku podpisane przez nieżyjącego już ur. [urodzonego – red.] Skarżyńskiego.
24.05.1907 r. – Urodził się Zygmunt Bondarewicz, syn Dominika i Kaliksty z Sendereckich, m.in. absolwent seminarium nauczycielskiego w Turkowicach, nauczyciel biologii w Sahryniu, Turkowicach. Opiekun drużyn harcerskich. Członek ZNP. W czasie wojny wstąpił do ZWZ.
24.05.1994 – Zmarł por. rez. Walerian Stankiewicz ps. „Zbik”, który jeszcze dzień wcześniej relacjonował podczas w/w uroczystości przeprawę przez Prypeć. Mowę pożegnalną odczytał p. Tadeusz Bartnik. Kondukt żałobny prowadził poczet Sztandarowy 27 WDP AK.
24.05.2008 r. – Podczas Mistrzostw Polski Juniorów w podnoszeniu ciężarów Marcin Kondziołka zdobył srebrny medalw w wadze 56 kg a Adam Sarzyński brązowy w wadze 62 kg
24.05.2014 r. – W wieku 89 lat w Warszawie zmarł Stefan Sękowski. Syn dziedziczki majątku Podhorce, żołnierz Armii Krajowej Obwodu Hrubieszów, w drużynie ochrony komendanta Obwodu. Uczestnik Powstania Warszawskiego, jeniec obozu Sandbostel, żołnierz I Dywizji Pancernej na Zachodzie, chemik, były pracownik naukowy Instytutu Mechaniki Precyzyjnej, represjonowany współpracownik Komitetu Obrony Robotników, pisarz książek naukowych i popularnonaukowych, społecznik, kawaler wielu odznaczeń, ranny, do 1947 roku żołnierz Dywizji generała Maczka.
Opracował – Marek Ambroży Kitliński
Foto – archiwum rodzinne
Zobacz też:
WIADOMOŚCI – Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń – maj od 17 do 20
WIADOMOŚCI – Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń – maj od 13 do 16
WIADOMOŚCI – Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń – maj od 9 do 12
WIADOMOŚCI – Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń – maj od 5 do 8
WIADOMOŚCI – Co nieco z hrubieszowskich wydarzeń – początek maja